Divan-ı Hümayun!
Osmanlı Devleti kurulduğunda bir divanı vardı ve belli başlı üyeleri bulunmaktaydı. Bunlar, Padişah, Sadrazam, Vezir-i Azam, Rumeli ve Anadolu Kazaskerleri, Defterdar, Şeyhülislam, Kaptan-ı Derya ve Nişancı idi. Fatih Sultan Mehmet'ten sonra Vezir-i Azamların görüşlerini daha rahat söylemesi için Padişahlar toplantıları arka tarafta bir bölümden izlemiş, divana Vezir-i Azam başkanlık etmiştir. İlgili meclis Osmanlı Devleti'nin yönetiminde Padişaha yardımcı olurdu. Bir Osmanlı kurumu olan Divan-ı Hümayun 2. Mahmut döneminde kaldırılarak yerine nazırlıklar (bakanlıklar) kurulmuştur.
Sponsorlu Bağlantılar
Divan-ı Hümayun Üyeleri!
- Vezir-i Azam (Sadrazam): Padişahtan sonraki en yetkili devlet adamıdır. Padişahın mührünü taşırdı.
- Vezir: Sadrazamdan sonraki en yetkili kişidir. Sadrazamın verdiği görevleri yerine getirirdi.
- Kazasker: Anadolu ve Rumeli'de olmak üzere 2 ayrı kazasker bulunurdu. Adalet işlerine bakardı. Ayrıca kadı ve müderrislerin atamasını ya da görevden alma işini yapardı. Diğer bir deyişle şimdiki yargı görevini yerine getirirdi.
- Defterdar: Anadolu ve Rumeli'de olmak üzere yine 2 ayrı Defterdar bulunurdu. Rumeli'deki baş Defterdardı. Maliye işlerini yapardı. Bugünkü Maliye Bakanlığı görevini yerine getirirdi.
- Nişancı: Tapu, kadastro, fethedilen yerleri gelirlerine göre deftere kaydetme işlerini yürütürdü.
- Şeyhülislam: Devlette iken verilen kararların İslam'a uygun olup olmadığına karar verirdi ve bu karara fetva denirdi. Sadrazamla eşit rütbedeydi. Şeyhülislam divanın asli üyesi değildi, gerekli görülen konularda çağrılır ve fikri alınırdı.
- Kaptan-ı Derya: Donanma ve denizcilikle ilgili işlerden sorumludur. İstanbul'da iken divan toplantılarına katılırdı. Kaptan-ı Derya'da asli üye değildi, gerekli görülen konularda çağrılır ve fikri sorulurdu.
Kaynak: Belgelerle Osmanlı