Art Terapi
Ziyaretçi
Art Terapi
Art terapi müzik, resim, hareket/dans, drama ve edebiyat gibi sanat dallarıyla yapılan bir terapi çeşididir. Art terapinin temel amacı bireyin kendini özgürce ifade etmesini, baskılanmış yaşantılarını dışa vurmasını, yaratıcılığının artmasını ve estetik yönünün ortaya çıkmasını sağlamaktır. Art terapi, ruhsal, gelişimsel, nörolojik, mental ve davranışsal gibi bir çok gerilik ve rahatsızlıkta kullanılan bir psikoterapi yöntemidir.
Sanat unsurlarının terapötik amaçlı kullanımı çok eski dönemlerde başlamıştır; ancak Amerika’da yaşayan M. Naumburg, birinci dünya savaşının olduğu yıllarda Art terapiyi bir meslek alanı olarak tanımlamıştır. Bu alanda birçok yöntem ve teknik geliştirmiş ve uygulamıştır. Daha sonraki yıllarda (1958) Newyork Üniversitesinde Naumburg’un belirlediği ilkeler doğrultusunda ilk Art terapi dersleri verilmeye başlanmıştır. 1961 yılında E. Ulman “Bulletin of Art Terapy” adında bir dergi çıkarmıştır. Art terapi alanında çalışan ve bu terapiye ilgi duyan uzmanlar, 1970’lere doğru National Art Terapy Association adlı örgütü kurup burada bir araya gelmişlerdir.
Art terapi, psikanalitik-dinamik uygulamalarının yaygın olarak kullanıldığı dönemde ortaya çıktığı için söz konusu uygulamaların etkisinde gelişmiştir; çünkü terapi uygulamalarında psikanaliz yorumlara genişçe yer verilir. Bu terapiyle daha çok yüksek duyarlı, sanata ilgisi olan ve iletişim becerileri gelişmiş kişiler ilgilenmişlerdir.
Art terapide kullanılan terapi modülleri, aslında kuramsal temelleri bakımından birbirlerine uzak terapötik yaklaşımlar olmasına rağmen birbirlerini destekleyip tamamlamaktadır. Art terapi şemsiyesi altında kullanılan terapötik disiplinler, çoğu zaman bir arada kullanılarak, bu yaklaşımlara yeni boyutlar kazandırılmış ve yepyeni teknikler geliştirilmiştir. Dolayısıyla bu yaklaşımların bir arada kullanılması onların yok olup gitmesini değil, aksine gelişip büyümesini sağlamıştır. Şunu da belirtmek gerekir ki, art terapi uygulamalarında terapi yaklaşımlarının kendilerine özgü teknikleri de çok sıkça yalnız başlarına kullanılmaktadır. Kimi uygulamada herhangi bir yaklaşımın özgün tekniği diğer yaklaşımlardan bağımsız kullanılırken, kimi uygulamalarda ise diğer yaklaşımların teknikleriyle bütünleştirilip kullanılır. Ayrıca Art terapinin temel taşları sayılan müzik ve drama hem günümüzde, hem de geçmişte sürekli bir birlikteliği temsil etmişlerdir. Gerek sinema, gerek opera, gerekse tiyatronun diğer formlarında drama ve müzik çoğu kez birbirlerinin ayrılmaz birer parçaları gibidirler. Art terapinin hastalara hoş ve eğlenceli zaman geçirmek gibi bir amacı yoktur, zaten terapi sürecinde temel amaçlar gerçekleşirken, birey zaman zaman hoş vakit de geçirebilir.
İçindeki coşkuyu, heyecanları normal iletişim kanallarıyla başkalarına aktaramayan kişiler ve bozulmuş ruh sağlıklarından dolayı çevresiyle iletişimi kopmuş bireyler, sanat yoluyla iletişim kurabilmekte ve içlerindekini başkalarına aktarabilmektedirler. Böylece sosyal çevresiyle kopmuş olan iletişimi ve etkileşimi yeniden onarabilme olanağına kavuşabilir. Aynı zamanda travmatik yaşantılarını da sanat aracılığıyla dışavurma imkanına kavuştukları için bu yaşantıların oluşturacağı olumsuz etkilere karşı kendilerini korumuş olurlar.
Art terapinin sağladığı yararlardan biri de bireyin farkındalığını maksimum düzeye çıkarmasıdır. Bu farkındalık hem içsel hem de dışsal olabilir; kişi ruhsal sorunlarını, içsel çatışmalarını, bastırılmış duygularını, kişilik özelliklerini görebildiği gibi fiziksel nitelikleriyle ilgili algılama düzeyi de yükselir. Dolayısıyla çeşitli alan ve durumlarla ilgili algılamaları bozulmuş kişiler, farkındalıkları arttığı zaman algılamalarıyla diğer insanların algılamaları arasındaki farkı algılayabilme yetisine kavuşabilmekte ve onlarla kendisi arasındaki farkı daha iyi fark edebilmektedir. Zaaflarını ve olumsuz yönlerini iyi bilen kişi, kendini daha kolay eleştirebilecek ve bunları aşmak için daha çok çaba sarf edecektir. Duygularını tanıyıp yeniden dönüştürebilir. Terapi sürecinde kişinin yaratıcılık boyutu ortaya çıkar ve kişi bir şeyleri yapabildiğinin farkına varır. Bu onu değersizlik ve işe yaramazlık gibi olumsuz hislerin etkisinden kurtararak benlik algısını artırır, çevresiyle güven içinde ilişkiler geliştirmesine yol açar. Kişide hızlı bir değişme ve gelişme yaşanacağı için hayatına birçok yenilik eklenecek, kişi daha mutlu bir yaşama sahip olacaktır.
Belirlenmiş katı kurallar, çalışmalarda yer almaz. Art terapi etkinliklerinde yaratıcılık oldukça önemlidir; çünkü bireyin kendini dışavurumu açısından yaratıcılık zorunludur. Zaman zaman çalışmaya terapist değil, terapi alan birey yön verir.
Art terapinin çok önemli bir kullanım alanı ise özel eğitimdir, yani özel gereksinimli bireylerle art terapi çalışmaları yapılabilmekte ve başarışlı sonuçlar elde edilebilmektedir. Bireylere iletişim, sosyal vb. temel beceriler kazandırmak, art terapinin amaçları arasında yer alır. Özel gereksinimli bireyler için yaşam yasaklarla doludur; fakat art terapi çalışmalarında yasaklar en aza indirilir. Terapi sürecinde çeşitli materyaller kullanılır. Bireyi kısıtlayan ve bağlayan ödül ve cezalar, terapi uygulamalarının dışında tutulur.
Art terapi etkinliklerinde gelişimsel yetersizliklerden dolayı ifade edici dil becerileri gelişmeyen veya sosyal iletişim becerileri yetersiz olan bireyler, kendilerine uygun bir sanat dalıyla iletişim kurma, kendilerini anlatma ve diğer bireylerle etkileşim içine girme ortamı bulurlar.
Özel gereksinimli bireyler, genellikle yaşamlarının büyük bir bölümünü sosyal ortamlardan ve ilişkilerden uzak geçirirler. Bu da onları yalnızlığa itmekte ve depresyon, stres gibi ruhsal sorunlarla yüz yüze getirmektir. Art terapi ile çocuğun bu ruhsal sorunlardan kurtulması veya bu olumsuzluklara yakalanma riskinin azaltılması sağlanır. Grup terapilerinde çocuk, diğer bireylerle anlamlı bir etkileşim içine girer ve sosyal izolasyondan kurtulur. Hayata karşı daha sahici bir bakış açısı geliştirir ve daha coşkulu bir yaşama kavuşur. Art terapi etkinliklerinin ardında birey kendini rahatlamış hisseder ve hayata karşı güven dolu olur.
Art terapi teknikleriyle gerektiğinde bireysel psikoterapi yapılır; fakat genellikle grupla çalışılır. Terapilerde grup üyelerinin birbirleriyle etkileşim ve iletişimleri büyük önem taşır. Bütün grup daire oluşturacak şekilde oturur ve terapistin yönergeleri doğrultusunda sırayla herkes ilgili konuya dair bir şeyler anlatır veya etkinliğe katılır. Bazen de grup ikişer, üçer ve dörder kişilik küçük gruplara ayrılabilir.
Sanat dalları birbirinden bağımsız olarak yapılabildiği gibi birleştirilerek aynı seansta kullanılabilir. Örneğin bir seansta sadece müzik veya drama kullanılabilirken, bir başka seansta resimle müzik, müzikle drama veya edebiyatla drama birlikte kullanılabilir.
Art terapide kullanılan sanat dalları asla bireyi eğlendirmeyi amaçlamaz. Temel hedef bireyi tanımak, baskılanmış yaşantı ve isteklerini dışa vurmak, böylece iyileşmesini sağlamaktır.
Kaynak
Sponsorlu Bağlantılar
Sanat unsurlarının terapötik amaçlı kullanımı çok eski dönemlerde başlamıştır; ancak Amerika’da yaşayan M. Naumburg, birinci dünya savaşının olduğu yıllarda Art terapiyi bir meslek alanı olarak tanımlamıştır. Bu alanda birçok yöntem ve teknik geliştirmiş ve uygulamıştır. Daha sonraki yıllarda (1958) Newyork Üniversitesinde Naumburg’un belirlediği ilkeler doğrultusunda ilk Art terapi dersleri verilmeye başlanmıştır. 1961 yılında E. Ulman “Bulletin of Art Terapy” adında bir dergi çıkarmıştır. Art terapi alanında çalışan ve bu terapiye ilgi duyan uzmanlar, 1970’lere doğru National Art Terapy Association adlı örgütü kurup burada bir araya gelmişlerdir.
Art terapi, psikanalitik-dinamik uygulamalarının yaygın olarak kullanıldığı dönemde ortaya çıktığı için söz konusu uygulamaların etkisinde gelişmiştir; çünkü terapi uygulamalarında psikanaliz yorumlara genişçe yer verilir. Bu terapiyle daha çok yüksek duyarlı, sanata ilgisi olan ve iletişim becerileri gelişmiş kişiler ilgilenmişlerdir.
Art terapide kullanılan terapi modülleri, aslında kuramsal temelleri bakımından birbirlerine uzak terapötik yaklaşımlar olmasına rağmen birbirlerini destekleyip tamamlamaktadır. Art terapi şemsiyesi altında kullanılan terapötik disiplinler, çoğu zaman bir arada kullanılarak, bu yaklaşımlara yeni boyutlar kazandırılmış ve yepyeni teknikler geliştirilmiştir. Dolayısıyla bu yaklaşımların bir arada kullanılması onların yok olup gitmesini değil, aksine gelişip büyümesini sağlamıştır. Şunu da belirtmek gerekir ki, art terapi uygulamalarında terapi yaklaşımlarının kendilerine özgü teknikleri de çok sıkça yalnız başlarına kullanılmaktadır. Kimi uygulamada herhangi bir yaklaşımın özgün tekniği diğer yaklaşımlardan bağımsız kullanılırken, kimi uygulamalarda ise diğer yaklaşımların teknikleriyle bütünleştirilip kullanılır. Ayrıca Art terapinin temel taşları sayılan müzik ve drama hem günümüzde, hem de geçmişte sürekli bir birlikteliği temsil etmişlerdir. Gerek sinema, gerek opera, gerekse tiyatronun diğer formlarında drama ve müzik çoğu kez birbirlerinin ayrılmaz birer parçaları gibidirler. Art terapinin hastalara hoş ve eğlenceli zaman geçirmek gibi bir amacı yoktur, zaten terapi sürecinde temel amaçlar gerçekleşirken, birey zaman zaman hoş vakit de geçirebilir.
İçindeki coşkuyu, heyecanları normal iletişim kanallarıyla başkalarına aktaramayan kişiler ve bozulmuş ruh sağlıklarından dolayı çevresiyle iletişimi kopmuş bireyler, sanat yoluyla iletişim kurabilmekte ve içlerindekini başkalarına aktarabilmektedirler. Böylece sosyal çevresiyle kopmuş olan iletişimi ve etkileşimi yeniden onarabilme olanağına kavuşabilir. Aynı zamanda travmatik yaşantılarını da sanat aracılığıyla dışavurma imkanına kavuştukları için bu yaşantıların oluşturacağı olumsuz etkilere karşı kendilerini korumuş olurlar.
Art terapinin sağladığı yararlardan biri de bireyin farkındalığını maksimum düzeye çıkarmasıdır. Bu farkındalık hem içsel hem de dışsal olabilir; kişi ruhsal sorunlarını, içsel çatışmalarını, bastırılmış duygularını, kişilik özelliklerini görebildiği gibi fiziksel nitelikleriyle ilgili algılama düzeyi de yükselir. Dolayısıyla çeşitli alan ve durumlarla ilgili algılamaları bozulmuş kişiler, farkındalıkları arttığı zaman algılamalarıyla diğer insanların algılamaları arasındaki farkı algılayabilme yetisine kavuşabilmekte ve onlarla kendisi arasındaki farkı daha iyi fark edebilmektedir. Zaaflarını ve olumsuz yönlerini iyi bilen kişi, kendini daha kolay eleştirebilecek ve bunları aşmak için daha çok çaba sarf edecektir. Duygularını tanıyıp yeniden dönüştürebilir. Terapi sürecinde kişinin yaratıcılık boyutu ortaya çıkar ve kişi bir şeyleri yapabildiğinin farkına varır. Bu onu değersizlik ve işe yaramazlık gibi olumsuz hislerin etkisinden kurtararak benlik algısını artırır, çevresiyle güven içinde ilişkiler geliştirmesine yol açar. Kişide hızlı bir değişme ve gelişme yaşanacağı için hayatına birçok yenilik eklenecek, kişi daha mutlu bir yaşama sahip olacaktır.
Belirlenmiş katı kurallar, çalışmalarda yer almaz. Art terapi etkinliklerinde yaratıcılık oldukça önemlidir; çünkü bireyin kendini dışavurumu açısından yaratıcılık zorunludur. Zaman zaman çalışmaya terapist değil, terapi alan birey yön verir.
Art terapinin çok önemli bir kullanım alanı ise özel eğitimdir, yani özel gereksinimli bireylerle art terapi çalışmaları yapılabilmekte ve başarışlı sonuçlar elde edilebilmektedir. Bireylere iletişim, sosyal vb. temel beceriler kazandırmak, art terapinin amaçları arasında yer alır. Özel gereksinimli bireyler için yaşam yasaklarla doludur; fakat art terapi çalışmalarında yasaklar en aza indirilir. Terapi sürecinde çeşitli materyaller kullanılır. Bireyi kısıtlayan ve bağlayan ödül ve cezalar, terapi uygulamalarının dışında tutulur.
Art terapi etkinliklerinde gelişimsel yetersizliklerden dolayı ifade edici dil becerileri gelişmeyen veya sosyal iletişim becerileri yetersiz olan bireyler, kendilerine uygun bir sanat dalıyla iletişim kurma, kendilerini anlatma ve diğer bireylerle etkileşim içine girme ortamı bulurlar.
Özel gereksinimli bireyler, genellikle yaşamlarının büyük bir bölümünü sosyal ortamlardan ve ilişkilerden uzak geçirirler. Bu da onları yalnızlığa itmekte ve depresyon, stres gibi ruhsal sorunlarla yüz yüze getirmektir. Art terapi ile çocuğun bu ruhsal sorunlardan kurtulması veya bu olumsuzluklara yakalanma riskinin azaltılması sağlanır. Grup terapilerinde çocuk, diğer bireylerle anlamlı bir etkileşim içine girer ve sosyal izolasyondan kurtulur. Hayata karşı daha sahici bir bakış açısı geliştirir ve daha coşkulu bir yaşama kavuşur. Art terapi etkinliklerinin ardında birey kendini rahatlamış hisseder ve hayata karşı güven dolu olur.
Art terapi teknikleriyle gerektiğinde bireysel psikoterapi yapılır; fakat genellikle grupla çalışılır. Terapilerde grup üyelerinin birbirleriyle etkileşim ve iletişimleri büyük önem taşır. Bütün grup daire oluşturacak şekilde oturur ve terapistin yönergeleri doğrultusunda sırayla herkes ilgili konuya dair bir şeyler anlatır veya etkinliğe katılır. Bazen de grup ikişer, üçer ve dörder kişilik küçük gruplara ayrılabilir.
Sanat dalları birbirinden bağımsız olarak yapılabildiği gibi birleştirilerek aynı seansta kullanılabilir. Örneğin bir seansta sadece müzik veya drama kullanılabilirken, bir başka seansta resimle müzik, müzikle drama veya edebiyatla drama birlikte kullanılabilir.
Art terapide kullanılan sanat dalları asla bireyi eğlendirmeyi amaçlamaz. Temel hedef bireyi tanımak, baskılanmış yaşantı ve isteklerini dışa vurmak, böylece iyileşmesini sağlamaktır.
Kaynak
