Türkiye'nin Gölleri

Türkiye'nin Gölleri
MsXLabs.org & Temel Britannica

Türkiye'de 200'den çok doğal göl vardır. Bu göllerden yaklaşık yarısının yüzölçümü 5 km²'den küçüktür. En büyük göller, başta Van Gölü olmak üzere Tuz, Beyşehir ve Eğridir (Eğirdir) gölleridir. En derinleri Van, Çıldır, Burdur ve Hazar gölleri, en sığları ise Tuz, Akşehir, Ulubat (Apolyont) ve Manyas gölleridir. Türkiye'de haritalarda gösterilemeyecek kadar küçük göller de vardır. Bunların büyük bölümü buzul ve volkanik kökenli göller ile lagünlerdir.
Bazı bölgeler göl açısından oldukça zenginken, bazı bölgelerde hemen hiçbir göle rastlanmaz. En az göle rastlanan yöreler Güneydoğu Anadolu ve Karadeniz bölgelerindedir. Marmara Bölgesi'nin Trakya kesiminde de çok az göl vardır. Birçok çukur alana rastlanan İç Anadolu Bölgesi ile kıyılarında çok sayıda lagün (denizkulağı) bulunan Ege Bölgesi göl açısından yoksul sayılmaz. En çok göle rastlanan yöreler Doğu Anadolu, Akdeniz ve Marmara bölgelerindedir. Çok sayıda gölün yer alması nedeniyle Akdeniz Bölgesi'ndeki Antalya bölümünün kuzey kesimi Göller Yöresi adıyla anılır. Ülkede büyük bölümü kapalı havza oluşturan birçok bataklık ve su birikintisi ile mevsimlik olarak göl haline gelen çukur alanlar vardır. Özellikle göçmen kuşlar için önemli bir dinlenme ve beslenme alanı olduğunun bilinmesine karşın, bataklıkların bir bölümü tarım toprağı kazanmak amacıyla kurutulmaktadır.
Göllerden bir bölümünün suları tatlı, bir bölümünün suları ise az tuzlu, tuzlu ve acıdır. Fazla suları bir gideğenle denize, akarsuya ya da bir başka göle boşalan göllerin sulan tatlıdır. Dışa akışı olmayan kapalı havza konumundaki göllerin suları ise arazinin yapısına bağlı olarak tuzlu ya da acıdır. Denizle su alışverişi içinde olduğundan birer kıyı gölü olan lagünlerin suları az tuzludur. Suları tatlı olan başlıca göller Beyşehir, Eğridir ve İznik gölleridir. Van Gölü'nün sularının acı olmasının nedeni, bileşiminde soda bulunmasıdır. Tuz ve Burdur gölleri ile Acı Göl'ün suları ise tuzludur.
Türkiye'de 100'den çok yapay göl vardır. Doğal göller 9.000 km²'ye yakın bir alan kaplarken, yapay göllerin toplam yüzölçümü yalnızca 3.000 km² kadardır. Yapay göller, akarsular üzerinde çeşitli amaçlarla kurulan baraj ve setlerin ardında suların birikmesi sonucunda oluşmuş baraj golleriyle göletlerdir. En büyük yapay göller Atatürk, Keban ve Karakaya baraj gölleridir. Atatürk baraj gölü ülkenin üçüncü büyük gölüdür.
Suları tatlı olan akarsular ile göllerin tümünde balık yaşar. Bu göllerden bazılarında kerevit de bulunmaktadır. Lagünler balık açısından oldukça zengindir. Suları tatlı olmayan bazı gölleri besleyen akarsuların ağız kesimlerinde de balığa rastlanır. Baraj göllerinde balık da yetiştirilmektedir.

Türkiye'nin Gölleri Listesi

MsXLabs Üye Girişi