Vyacheslav Mikhailovich Molotov (Vyaçeslav Molotov)

Molotov Vyaçeslav Mihayloviç

asıl adı VYAÇESLAV MİHAYLOVİÇ SKRYABİN
(d. 9 Mart 1890, Kukarka [bugün Sovetsk], Rus Çarlığı - ö. 8 Kasım 1986, Moskova yakınları, SSCB)
II. Dünya Savaşı sırasında ve savaştan hemen sonra toplanan uluslararası konferanslarda ülkesini temsil eden SSCB’li devlet adamı ve diplomat.

1906’da Rus Sosyal Demokrat İşçi Partisi’ ne (RSDRP) üye oldu. 1921’de Merkez Komite üyesi ve Politbüro yedek üyesi oldu. Aralık 1926’da Politbüro asil üyeliğine yükseldikten sonra Moskova Parti Komitesi’ni denetimi altına alarak Stalin’in muhaliflerini Moskova örgütünden uzaklaştırdı (1928-30). Ardından SSCB’de bakanlar kurulu görevini yürüten Halk Komiserleri Konseyi’nin başkanlığına getirildi.

II. Dünya Savaşı’nın başlamasından az önce (Mayıs 1939) dışişleri komiserliği görevini de üstlenen Molotov, Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı’nın (Molotov-Ribbentrop Paktı; Ağustos 1939) imzalanmasıyla sonuçlanan görüşmeleri yürüttü. Mayıs 1941’de Stalin tarafından başbakanlıktan alınarak başbakan birinci yardımcısı yapıldı. II. Dünya Savaşı’nda silah olarak kullanılan ve Molotov kokteyli olarak adlandırılan içi sıvı yakıtla dolu patlayıcı şişelerin üretim kararını Molotov aldı. Almanya’nın Haziran 1941’de Sovyetler Birliği’ni işgal etmesinin ardından savaş kabinesi niteliğindeki Devlet Savunma Komitesi’nde görevlendirildi. Bu dönemde Sovyetler Birliği’yle İngiltere ve ABD arasında imzalanan ittifak antlaşmalarının görüşmelerini yürüten Molotov, Müttefik devletlerin katıldığı Tahran (1943), Yalta (1945) ve Potsdam (1945) konferanslarında ve Birleşmiş Milletler’in kuruluş kararının alındığı San Francisco Konferansında (1945) ülkesini temsil etti.

Mart 1949’da dışişleri bakanlığından ayrılan Molotov, Stalin’in ölümünden sonra (Mart 1953) yeniden bu görevi üstlendi ve Nikita Kuruşçev’le arasındaki siyasal görüş ayrılıkları nedeniyle görevden alındığı Haziran 1956’ya değin dışişleri bakanı olarak kaldı. Kasım 1956’da devlet denetim bakanı yapıldı. Haziran 1957’de Kuruşçev’i devirmek üzere başarısız bir darbe girişiminde bulunan “karşı-parti hareketi”ne katılması bütün parti ve devlet görevlerinden alınmasına neden oldu. Daha sonra büyükelçi olarak Moğolistan’a gönderildi ve 1960’tan emekliye ayrıldığı 1962’ye deşin Viyana’daki Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nda Sovyet daimi delegesi olarak görev yaptı. 1964’te Sovyetler Birliği Komünist Partisinden atıldığı açıklanan Molotov, 1984’te yeniden parti üyeliğine kabul edildi.

MOLOTOV Vyaçeslav Mihailoviç

rus siyaset adamı
(Kukarki, bugün Sovetsk, Vyatka bölgesinde, 1890 - Moskova yakınında 1986)

1906'dan başlayarak Kazan, Vologda ve Sen-Petersburg'da bolşevik militan olarak çalıştı, 1912 yılında Pravda gazetesinin yazıişleri müdürü oldu. 1917 yılında parti merkez komitesinin Rusya bürosuna seçilen Molotov, Petrograd Sovyeti'nde görev aldı ve silahlı Ekim ayaklanmasına katıldı 1921’de girdiği Merkez komitesi' nin üç sekreterinden biri oldu (bu görevi 1930'a kadar sürdürdü). Stalin'in eski dostuydu, onun gibi parti aygıtının üst kademelerine yükseldi, 1926'da Politbüro’ya girdi. 1929'da Buharin’in yerine Komintern başkanlığına getirildi.

1930'da Halk komiserleri konseyi’nin başkanı oldu, 194T de bu görevi Stalin'e bıraktı. Utvinov'un görevden alındığı ve Hitler Almanyası ile yakınlaşma kurulan mayıs 1939'da, Dışişleri bakanlığına getirildi ve Ribbentrop ile Alman-Sovyet paktı'nı imzaladı. 1949'a kadar Dışişleri bakanlığı, 1941’den 1957'ye kadar Halk komiserleri (sonra temsilcileri) konseyi başkan yardımcılığı ve Devlet savunma konseyi başkan yardımcılığı (1941-1945) yapan Molotov, uluslararası Tahran, Yalta, Potsdam ve San Francisco konferanslarına katıldı.

Stalin'in ölümünden sonra yeniden Dışişleri bakanı oldu, ama Yugoslavya ile uzlaşılmasına ve Avusturya ile antlaşma yapılmasına karşı çıktığı için, 1956'da yerine D. T. Şepilov getirildi. Parti prezidyumunun Hruşçev'i görevden uzaklaştırma girişimine (1957) katıldı ve bu yüzden Prezidyum'dan çıkarılarak Moğolistan’a elçi atandı. 1962’de de partiden atıldı.