Kurtuluş Savaşı'nda doğu ve güney cephelerinde yapılan mücadeleler nelerdir? - Sayfa 3

KURTULUŞ SAVAŞI
*Kurtuluş savaşı,milletimizin bağımsızlık mücadelesinin adıdır.Bu mücadele Mustafa Kemalin
19 Mayıs 1919da Samsuna çıkışıyla başladı ve yaklaşık 4 yıl sürdü
*Bu süre içersinde;
=Doğu CephesindeErmenilerle
=Güney Cephesinde Fransızlarla
=Batı Cephesinde Yunanlılarla savaşıldı.
DOĞU CEPHESİ
*Türk devletleri,tarih boyunca egemenlikleri altında yaşayan toplumlara daima hoşgörülü davranmışlardır.
*Ermeniler de bu toplumlardan biridir.
*Ermeniler,Anadolunun Türk yurdu olmasından sonra rahat bir hayata kavuştular.İstedikleri yere yerleşip
sanat ve ticaretle uğraştılar.Devlet işlerinde de görev aldılar.
*Bu durum,19.yüzyılın son çeyreğine kadar sürdü.Bu dönemde bir Ermeni sorunun ortaya çıkması,Osmanlı Devletini
parçalamak isteyen devletlerin uyguladığı bir siyasettir.
*19. yüzyılda ortaya çıkan milliyetçilik akımlarının etkisi,Rusya ve İngilterenin teşvik ve desteğiyle Ermeni
teşkilâtlanmaya başladı.
*Bu nedenlerle Doğu Anadoluda Ermeni komiteleri kuruldu.Bu komiteler bazı yerlerde ayaklanma çıkardılar.
İstanbulda Padişaha saldırıda bulundular.Faaliyetlerinin amacı,Doğu Anadoluda bir Ermeni Devleti kurmaktı.
*Ermeniler,Birinci dünya savaşında Ruslarla birleşerek Türk ordusunu arkadan vurmaya başladılar.Doğu Anadoluda
baskınlar düzenlediler;kadın, çoçuk,ihtiyar demeden,çok sayıda Türkü katlettiler.
*Bunun üzerine Osmanlı Hükümeti,bölgede yaşayan insanlarn mal ve can güvenliğini sağlamak için Ermenileri yine
Bir Osmanlı toprağı alan suriyeye göç etmeye karar aldı.(1915).
*Birinci dünye savaşından sonra Kafkasyanın güneyinde bir Ermenistan devleti kuruldu.İtilaf devletleri,mondros ateşkes
anlaşmasına koydukları bir madde ile doğu anadoluyu ermenilere vermeyi planladı.
*Bundan cesaret alanErmeniler oluşturdukları askeri birlikleri ve çetelerle,1920 yılı ortalarında Türk topraklarına yeniden
saldırıya geçtiler.
*Bunun üzerine TBMM Hükümeti,15.Kolordo Komutanı Kâzım Karabekir paşayı doğu cephesi komutanlığına atadı(9 haziran 1920).
*Kâzım Karabekir Paşa komutasındaki Türk kuvvetleri Ermenilere yenilgiye uğrattı.Kars ve çevresi Ermeni işgalinden kurtarıldı.
*Savaşı kaybeden Ermeniler barış istetiler 2 Aralık 1920de GÜMRÜ BARIŞ antlaşması imzalandı.Bu anlaşma ile;
-Kars ve çevresi Türkiyeye bırakıldı.
-Ermeniler Doğu Anadoludaki iddialarından vazgeçtiler.
NOT:Gümrü antlaşması,Türkiye Büyük Milet Meclisi Hükümetinin imzaladığı ilk anlaşma ve kazandığı ilk siyasi barıştır.
*Gümrü Antlaşması ile belirlenen doğu sınırımız,daha sonra Sovyetler birliği ile imzalanan Moskova antlaşması ile
kesin şeklini almıştır (16 Mart 1921).
GÜNEY CEPHESİ
*Güney Anadoluda milli cepheler Mondros Ateşkes Anlaşmasından sonra başlayan işgallere karşı kuruldu.
*Mondros Ateşkes anlaşmasının yedinci maddesini bahane eden İngilizler Musul,Antep,Urfa ve Maraşı Fransızlar
Adana ve çevresini,İtalyanlar ise Antalya ve Konyayı işgal ettiler.
*Daha sonra İngiliz ve Fransızlar kendi aralarında bir anlaşma yapyılar(15 Ağustos 1919).Buna göre İngilizler;Antep ve Maraşı
Fransızlara bıraktılar.
*Fransızlar bu bölgede Ermenilerle iş birliği yaptılar.Onları silâhlandırdılar.Birlikte Türk nüfusunu kırmaya çalıştılar.
*Fransız ve Ermenilere karşı koymak için bölgede Kuva-yı Milliye birlikleri kuruldu.
*Maraşta,Sütçü İmamın önderliğini yaptığı mücadeleye tüm Maraş halkı katıldı.Tunumayan Fransızlar şehri terketmek
zorunda kaldılar(12 Şubat 1920).Maraş adı tbmm kararıyla 1973te Kahraman maraş olarak değiştirildi.
*Urfa şehrinde Ali Saip (Ursavaş)Bey tarafından teşkilâtlandırılan Türk direnişi başarıyla sonuşlandı.Fransız lar 11 Nisan
1920de şehri boşalttılar.Urfaya TBMM kararıyla Şanlı Urfa adı verildi(1984).
*Antep halkı 1 Nisan 1920de Fransızlara karşı ayaklandı.Anteplilerin Fransızlara karşı direnişi yaklaşık bir yıl sürdü.Ancak
yiyecek ve cephanenin tükenmesi nedeniyle şehir teslim olmak zorunda kaldı(9 Şubat 1921).TBMM Antepe Gazi unvanı verdi.(6 Şubat 1921).
*Fransızlar,Türklerin kararlı tutumu karşısında bölgede uzun süre kalamayacakları...


BU ÖDEV İŞİNİZE YARARARSA ÇOK SEVİNİRİM...ŞİMDİDEN Bİ ŞEY DEGİL

Doğu Cephesi
Ermeni Devleti, Rusya’da Çarlık sisteminin yıkılıp yerine Sosyalist bir devlet kurulması üzerine 1918′de ortaya çıktı. Taşnak Partisi tarafından idare ediliyordu. Ermeniler, sınırlarımıza saldırıyor, Müslüman halka aşırı zulüm, haksızlık ve katliam yapıyordu. Bunun üzerine, TBMM Ermenilere karşı askeri harekete geçilmesine karar verdi.
Türkiye Büyük Millet Meclisi, İcra Heyeti’ne (Bakanlar Kuruluna) mütareke hükümlerine uyularak boşaltılan, “Elviye-i Selâse” (doğuda bulunan 3 ilimiz) Kars, Artvin ve Ardahan’ın tekrar geri alınması için gereğinin yapılması yolunda ayrıca yetki vermişti. Doğu Cephesi Komutanı Kâzım Karabekir Paşa 30 Mayıs ve 4 Haziran 1920 tarihinde Doğu’daki durum hakkında hükümete rapor verdi. Bu raporda; “Ermenilerin ilk fırsatta Erzurum’u dahi ellerine geçirmek için teşebbüslerde bulunacakları, Ermeni ordusuna karşı hâkim ve müsait bir vaziyet almanın zorunluluğu, Brest Litovsk ve Batum Antlaşması ile Türkiye’ye bırakılan Elviye-i Selâse’yi işgal etmek üzere harekete geçmenin gerekliliği” açıklanmış ve hükümetçe de bu durum uygun görülmüştü. Taarruz için 7 Haziran’da emir verildi. Ancak, Sovyet Dışişleri Bakanının Ermenistan, İran ve Türkiye sınırlarının belirlenmesinde, Rus Sovyet Hükümeti’nin arabuluculuğu ile meselenin siyasi yollardan halledilmesinin mümkün olduğunu bildirmesi üzerine, ordunun taarruzu geciktirilmişti. Bu arada Ermenilerin, Türk topraklarına ve halkına karşı tecavüzü, Oltu’yu işgal etmeleri ve Gürcülerin de 25 Temmuz’da Artvin’i almaları üzerine, 28 Eylül 1920′de ordumuz taarruza geçti. 29 Eylül’de Sarıkamış, 30 Ekim’de Kars (15. Kolordu Kafkas Tümeni Komutanı Albay Halit Bey (Karsıalan) yönetiminde), 7 Kasım’da Gümrü geri alındı. Kesin barış antlaşması 2-3 Aralık gecesi imzalandı. Gümrü Barış Antlaşması, TBMM Hükümetinin imzaladığı ilk antlaşmaydı ve Misak-ı Milli’nin Doğu sınırlarını da kısmen belirliyordu.
Güney Cephesi
Mondros Ateşkes Antlaşması’nın, İtilaf Devletleri tarafından tek taraflı, haksız ve yanlış bir şekilde uygulanışı çerçevesinde Güney Anadolu’nun işgali, bu bölgede milli mücadele cephelerinin kurulmasına ve düşman saldırısına karşı direnmeye sebep olmuştu. Fransızların Adana’yı, İngilizlerin ve Fransızların beraberce Urfa, Maraş ve Antep’i işgal etmeleri halk arasında korku, nefret ve endişe oluşturmuştu. Fransızların, Ermenilerle işbirliği yaparak sömürge yönetimi usullerini burada uygulamaları, yer yer bölgesel savunma tertiplerinin alınmasına ve milli kuvvetlerin kurulup teşkilatlanmasına etken oldu.