Tarihte Bugün - Sayfa 17

18 AĞUSTOS

Sponsorlu Bağlantılar

1227- Moğol hükümdarı Cengiz Han öldü.

1850- Honore de Balzac, Paris'te yaşama veda etti.

1909- İngiltere'de seçme ve seçilme hakkı isteyen kadınlar,
başbakanın trenini taşladı.

1934- İkinci Dil Kurultayı başladı.

1952- İzmir, NATO'nun güneydoğu karargah merkezi oldu.

1961- Türkiye'de ilk kez bir banka soyuldu. Bankayı soyan
Necdet Elmas, 30 Ağustosta Darıca'da yakalandı.

1964- Güney Afrika'nın ''apartheid'' (etnik arındırma) yüzünden
olimpiyatlara katılması yasaklandı. (1992 Barcelona
Olimpiyatları'na kadar katılamadı.)

1974- Kıbrıs'ta ateşkes ancak 6 saat sürdü. Rumların ateş
etmesine Türk birlikleri karşılık verdi.

1995- ''Bosna İçin İnsanlık Girişimi'' adı altında toplanan Türk
aydınları Bosna'ya gitti.

19 AĞUSTOS

1829. Profesör Parrot ve ekibi Ağrı dağının zirvesine ilk tırmanan ekip oldu.

1927. Ortodoks Kilisesi Sovyet yönetimini tanıdı.

1936. Faşistler İspanyol şair Federico Garcia Lorca'yı İspanya İç savaşı sırasında kurşuna dizdi.

1939. Adalet Bakanlığı bir genelge yayımladı. Buna göre boşanmak için her iki taraf da dilekçe vermek zorunda.

1940. İngiliz Somalisi İtalyanların eline geçti.

1945. Aşiyan'da "Edebiyat-ı Cedide Müzesi" açıldı. Açılışı zamanın Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel yaptı.

1946. Çin'de iç savaş başladı.

1952. Türkiye Güzeli Günseli Başar Avrupa Güzellik Kraliçesi seçildi.

Aynı gün Federal Almanya'da düzenlenen uluslararası kürek yarışmalarında Türk kürekçiler 3 birincilik, 2 ikincilik kazandı.

1960. Sovyetler Birliği üzerinde keşif uçuşu yapan Amerikan U-2 casus uçağı düşürüldü. Pilot Gary Powers tutuklandı.

1961. Devlet Başkanı ve Başbakan Cemal Gürsel "eğer hürriyetler suiistimal edilirse yeni bir ihtilal olabilir," dedi.

1965. Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu'nun, Türk-İş işçi düşmanı olarak gördüğü milletvekillerinin listesini yayımladı ve listedeki milletvekillerine oy verilmemesini istemesi üzerine siyasi polisTürk-İş genel merkezini aradı.

Aynı gün Türkiye'de ödenen vergiler ilk kez açıklandı. Vehbi Koç vergi rekortmeni oldu.

1966. Erzurum, Muş ve Bingöl'de Richter ölçeğine göre 6,5 şiddetinde bir deprem oldu; 2 bin 394 ölü, 1.747 yaralı.

1969. Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) lideri Alparslan Türkeş, " 27 Mayıs ihtilaline taraftar değildim. Fakat bunun bir partinin lehine veya aleyhine yapılmasına mani olmak, sol temayülleri önlemek maksadıyla, ihtilalin başında yer almaya çalıştım," dedi.

1973. Ankara Birlik Sahnesi yönetmen ve oyuncuları 6'şar yıl 8'er ay hapse mahkum oldular.

1975. Hilton ve Berec'te direniş bitti. Garanti Bankası'nın 41 şubesinde grev başladı.

1976. Gazetelerin para ikramiyesi dağıtması yasaklandı.

1981. Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Alparslan Türkeş ve 219 sanık hakkında ölüm cezası istenen Milliyetçi Hareket partisi ve ülkücü kuruluşlar davası başladı.

1982. Bir kişiyi öldürmekten hükümlü Eşref Özcan idam edildi.

Dayanışma Sendikası'ndan Tadeusz Mazowiecki'nin başbakan olmasıyla Polonya Doğu Avrupa ülkelerinden tek parti rejiminden ayılan ilk ülke oldu.

1989. Cezaevlerinde 29 mayıs 1989'da başlayan açlık grevleri sona erdi.

1991. Sovyet lideri Mihail Gorbaçov görevinden uzaklaştırılmak istendi. Gorbaçov'un yerine yardımcısı Yanayev'in getirildiği açıklandı.

1993. İstanbul Su ve Kanalizasyon İşletmesi (İSKİ) Genel Müdürü Ergun Göknel tutuklandı. Göknel hakkında yolsuzluk iddiaları var.

1996. Adalet Bakanı Şevket Kazan "Irak'ta Kuran'ın yarısını ezberleyen mahkumlar tahliye ediliyor. Biz de uygulayabiliriz" dedi.




Bugün Doğanlar:

1944. José Agustín. Kentsel şiddet ve çürüme üzerinde durarak çağdaş gençlik kültürü ve şehirli duyarlığını yansıtan zengin eserleriyle tanınan Meksikalı yazar.

1946. Eski ABD Başkanı Bill Clinton.



Bugün Ölenler:

1662. İlk hesap makinasını yapan Fransız filozof ve matematikçi Blaise Pascal.

1915. Şair Tevfik Fikret.

20 AĞUSTOS

1462- Cebelitarık, İspanyollar tarafından zapt edildi.

1516- Gaziantep, Yavuz Sultan Selim komutasındaki Osmanlı
ordusunca fethedildi.

1922- Türkiye Sosyalist İşçi Fırkası kuruldu.

1922- Hakimiyeti Milliye gazetesinde yanıltıcı bir haber yer
aldı: ''Mustafa Kemal Paşa, 21 Ağustos Pazartesi öğleden sonra
saat dörtte, Çankaya'daki köşklerinde, şehrimiz siyasi ileri
gelenlerine bir çay ziyafeti vereceklerdir.''

1936- 9 Eylül Panayırı, İzmir Enternasyonal Fuarı adını aldı.

1940- Sovyet Devrimi liderlerinden Leon Troçki Meksika'da
öldürüldü.

1952- Napoli'de yapılan Avrupa Güzellik yarışmasında Türk güzeli
Günseli Başar birinci oldu.

1968- Çekoslovakya, Sovyetler Birliği ve Varşova Paktı
ülkelerince işgal edildi. Aleksandr Dubçek ve öteki liberalleşme
yanlısı komünist liderler tutuklandı. Sovyet tankları, Prag
sokaklarında halkın direnişiyle karşılaştı.

1974- Magosa'ya 15 kilometre uzaklıktaki Türklere ait Atlılar
köyünde Rumlar tarafından yapılan katliam ortaya çıkarıldı: Bir
çukura gömülmüş 57 Türk'ün cesedi bulundu.

1979- Şair Ömer Faruk Toprak, 59 yaşında öldü.

1988- Irak-İran Savaşı ateşkesle sona erdi.

1990- Türk hafif müziği sanatçısı Ayla Dikmen öldü.

1991- Cumhuriyet gazetesi sahibi ve başyazarı Nadir Nadi, 83
yaşında öldü.

1991- Estonya tam bağımsızlık ilan etti.

1998- Maliye Bakanlığı, kapatılan RP'nin malvarlığıyla ilgili
incelemeleri sırasında, 1.2 trilyon lira nakit açığı buldu.
Kapatılan RP'nin Genel Başkanı Necmettin Erbakan ve 78 kişi
hakkında açılan dava sonucunda, 6 Mart 2002'de Erbakan ''evrakta
sahtekarlık'' suçundan 2 yıl 4 ay hapisle cezalandırıldı

21 AĞUSTOS

1651- İstanbul halkı ve esnafı Yeniçeri ağalarına isyan etti; bütün çarşılar
kapandı.
1911- Leonardo Da Vinci'nin "Mona Lisa" adlı ünlü tablosu Louvre Müzesi'nden
çalındı. Tablo, iki yıl sonra Floransa'da bulundu.

1915- Mustafa Kemal, II. Anafartalar Zaferi'ni kazandı.

1922- Mustafa Kemal Paşa, mareşal üniformasıyla katıldığı, ordu
komutanlarıyla Akşehir'de yaptığı son toplantıda, Büyük Taarruz emrini verdi.

1935- Atatürk'e yönelik bir suikast planı ortaya çıkarıldı. Soruşturma
sonunda Suriye'de Çerkez Ethem'in tahrikiyle Atatürk'e karşı gizli bir örgüt
oluşturulduğu anlaşıldı.

1944- Son Osmanlı Halifesi Abdülmecid, Paris'te öldü.

1959- İstanbul'da yeniden düzenlenen "Askeri Müze" halka açıldı.

1960- Çanakkale Anıtı törenle açıldı.

1991- Sovyetler Birliği'nde darbeyle görevinden alınan Mihail Gorbaçov, iki
gün aradan sonra görevinin başında olduğunu açıkladı.

1992- Heykeltıraş Zühdü Müridoğlu 86 yaşında öldü.

2005- Formula 1 Dünya Şampiyonası'nda sezonun 14. yarışı olan Türkiye Grand
Prix'sini McLaren Mercedes'in Finli pilotu Kimi Raikkonen kazandı.

22 AĞUSTOS

1703- Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküş dönemi padişahlarından II. Mustafa
tahttan indirildi.

1862- Fransız besteci Claud Achille Debussy doğdu.

1910- Japonya, işgal ettiği Kore'yi topraklarına kattı.

1935- Türk Tarihi Tetkik Cemiyetince ilk arkeoloji kazısı
Çorum-Alacahöyük'te başlatıldı.

1946- Sovyet Rusya'nın Boğazlar'ın savunmasına katılma isteğini Türkiye
reddetti.

1965- Sadun Boro, eşi Odo ve kızı Deniz, "Kısmet" teknesiyle İstanbul
Limanı'ndan 2 yıl 10 gün sürecek dünya turu başlattı.

1972- Ozan ve Gazeteci Orhan Seyfi Orhon, 82 yaşında öldü.

1974- Kıbrıs'ta Rumların eline geçen 13 Türk gazeteciden 11'i serbest
bırakıldı. Adem Yavuz ve Ergin Konuksever'in hastanede olduğu açıklandı. Ancak
yaralı olan Adem Yavuz, Adana'da Tıp Fakültesi Numune Hastanesinde 26 Ağustosta
öldü.

1985- Şair Turgut Uyar, 58 yaşında öldü.

1986- Üçüncü Cumhurbaşkanı Celal Bayar, 80 yılı siyasi mücadeleyle geçen
yaşamına, İstanbul'da 103 yaşında veda etti.

1993- Celal Bayar için doğum yeri olan Umurbey beldesinde yaptırılan
anıtmezarı, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel açtı.

2000- Azerbaycan'ın eski Cumhurbaşkanı Ebulfez Elçibey, tedavi gördüğü
Ankara'da öldü.

2003- Batman'ın Beşiri ilçesi kırsalında düzenlenen operasyonda 7 terörist
ölü ele geçirildi, 2 er şehit oldu.

23 AĞUSTOS

634- Dört halifeden ilki Hz. Ebubekir, öldü.

1514- Yavuz Sultan Selim (I. Selim) komutasındaki Osmanlı ordusu,
Çaldıran'da Şah İsmail'in ordusunu yendi.

1703- Sultan II. Mustafa'nın yerine kardeşi Şehzade Ahmet (III. Ahmet) tahta
çıkarıldı.

1921- Yunan ordusu taarruza geçti ve Sakarya Meydan Savaşı başladı.

1923- Lozan Barış Antlaşması, Büyük Millet Meclisinde onaylandı.

1925- Mustafa Kemal, elinde bir "Panama şapkayla" çıktığı Kastamonu gezisi
sırasında "Şapka ve Kıyafet Devrimi"ni başlattı.

1926- Aktör Rudolph Valentino öldü.

1928- Mustafa Kemal Paşa, Tekirdağ dönüşü İstanbul'da AA muhabirine yeni
Türk harfleri ve harf devrimi ile ilgili demeç verdi: "Az zaman sonra, yeni Türk
harfleriyle, gözler
kamaştırıcı Türk manevi inkişafının erişeceği kudret ve itibarın beynelmilel
seviyesini gözlerimi kapayarak şimdiden o
kadar parlak görüyorum ki, bu manzara beni kendimden geçiriyor."

1933- Açlık grevi yapan Mahatma Gandhi, 40 kiloya düştü.

1939- Tekirdağ şarap fabrikası hizmete girdi.

1955- İngiltere'ye Kıbrıs için ilk nota verildi.

1988- Şanlıurfa Havaalanı hizmete açıldı.

2002- Türk sinemasının emektarlarından Sami Hazinses, 77 yaşında Haydarpaşa
Numune Hastanesinde öldü.

25 AĞUSTOS

1481- Beyazıt'a yenilen Cem Sultan, gittiği Kahire'de törenle
karşılandı.

1900- Felsefeci Nietzsche öldü.

1944- Fransız II. Zırhlı Tümeni Paris'e girdi. Kentteki Alman
askerleri Müttefiklere teslim oldu.

1963- Sinema oyuncusu Suphi Kaner, 30 yaşında intihar etti.

1965- Türk Sinematek Derneği kuruldu.

1982- Edebiyat araştırmacısı ve tarihçi Prof. Dr. Abdülbaki
Gölpınarlı, 82 yaşında öldü.

1992- Tiyatro ve sinema sanatçısı Nisa Serezli, 64 yaşında öldü.

1993- Ressam Ali Avni Çelebi, 89 yaşında öldü.

2000. UEFA Şampiyonu Galatasaray, Şampiyon Kulüpler Kupası
Şampiyonu Real Madrid'i 2-1 yenerek Süper Kupa'yı kazandı.

2001- İş adamı Üzeyir Garih, Eyüp Sultan Mezarlığı'nda
bıçaklanarak öldürüldü

26 AĞUSTOS

1071- Büyük Selçuklu hükümdarı Alparslan komutasındaki ordunun, Bizans
ordularını yenmesiyle Malazgirt Zaferi kazanıldı.
1920- ABD'de kadınlar ilk kez oy kullandı.
1921- Başkomutan Mustafa Kemal Paşa'nın Sakarya Meydan Savaşı'ndaki emri:
"Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır. Vatanın her
karış toprağı, vatandaşın kanıyla ıslanmadıkça terk olunamaz."
1922- Büyük Taarruz (Başkumandanlık Meydan Muharebesi) başladı.
1924- İş Bankası kuruldu. İlk genel müdürü eski İktisat Vekili, Mübadele
İmar ve İskan Bakanlığından ayrılan Celal (Bayar) Bey oldu. İş Bankası'nın
kuruluş sermayesi 1 milyon liraydı.
1932- İzmir Fuarı açıldı.
1932- Türkiye'de ilk kez yapılan Büyükdere'deki yüzme yarışlarında İstanbul
ekibi birinci oldu.
1936- İngiltere, -Süveyş Kanalı dışında- Mısır'a bağımsızlığını verdi.
1936- İlk sesli televizyon gösterimi BBC kanalından yapıldı.
1957- Transistörlü radyo piyasaya sürüldü. 1927'de yalnızca 7 olan radyo
alıcısı sayısı, 1950'lerde 300 bini aştı.
1968- Ressam Cemal Tollu, 69 yaşında öldü.
1972- Mizah dergisi "Gırgır", Oğuz Aral yönetiminde yayınlanmaya başladı.
1972- Atlantik Okyanusu'nu uçakla geçen ilk pilot Charles Lindbergh öldü.
1986- Kamerun'da volkanik gölden çıkan karbondioksit ve hidrojen gazlarının
karışımı sonucu 1500 kişi öldü.
1991- İstinye Tersanesi kapatıldı.
1997- Türkiye'nin ilk kadın seramik sanatçısı Füreya Koral, 87 yaşında öldü.
2002- Anıtkabir'de yeniden oluşturulan "Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi"
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından açıldı.