Fibromiyalji

Bu maddedeki yazılar yalnızca bilgi verme amaçlıdır. Yazılanlar, doktor uyarısı ya da uzman önerisi değildir.

Sponsorlu Bağlantılar

Fibromiyalji nedir?

Fibromiyalji, bağ ve kas dokularında görülen sancı olarak tanımlanmaktadır. Fibromiyalji, kronik bir ağrı, tutukluk ve genellikle yorgunluk durumudur.

Pek çok insan fibromiyaljiden etkilenmektedir. Gençler arasında oldukça yaygındır, ve kadınlarda erkeklere göre daha fazla görülür.

Nasıl ortaya çıkar?

Fibromiyaljinin ne olduğu ve nedeni tam olarak bilinmemektedir. Yapılan çalışmalarda, fibromiyalji hastalarının uyku sırasında anormal beyin dalgalarına (EEG) sahip oldukları tespit edilmiştir. Diğer kişilerde ise kortizol seviyesinin düşük olduğu belirlenmiştir. Stres, kaygı, depresyon, hastalık, veya yetersiz uyku fibromiyaljiye neden olabilir. Kendinizi çok fazla yorduğunuzda veya havanın nemli veya soğuk olması durumunda, semptomlar daha da ağırlaşabilir.

Semptomları nelerdir?

Sancı başlıca semptomudur. Kaslarda, eklemlerde ve yumuşak dokularda hafta hafta gün gün değişen ağrılar, sancılar ve tutulmalar meydana gelir. Ayrıca sancı bedenin bir bölgesinden diğer bölgesine hareket edebilir. Fibromiyalji genellikle boyun, göğüs, kollar, bacaklar, kalçalar ve sırtta görülür.

Diğer yaygın semptomları şunlardır:

• Yorgunluk
• Başağrıları
• Kaygı
• Depresyon
• Yutma güçlüğü, tekrarlayan karın ağrıları veya diyare gibi sindirim sistemi problemleri

Fibromiyalji hastalığı olan genç yetişkinlerde daha yaygın olarak kronik başağrıları, anksiyete, ve hava koşullarına bağlı olarak kötüleşen semptomlar, mental stres, veya yetersiz uyku görülmektedir.

Nasıl teşhis edilir?

Fibromiyalji için uygulanan belirli bir test bulunmamaktadır. Doktorunuz, tıbbi geçmişiniz ve semptomlarla ilgili sorular yöneltecektir. Doktorunuz, dokununca acıyan bölgeleri inceleyecektir.

Eğer, muayene sonrasında doktorunuz tam bir teşhis koyamazsa, uyku durumunuzun incelenmesi için testler isteyebilir. Bu teste elektroensefalografi ismi verilmektedir. Ayrıca, bedeninizin yeterli düzeyde kortizol üretip üretmediğini belirlemek için testler istenebilir.

Nasıl Tedavi Edilir?

Fibromiyaljide en etkili tedavi yöntemi sağlıklı bir diyet, dengeli egzersiz, ve istirahattir.

Diyetinizde geniş bir meyve ve sebze çeşitliliği bulunmalıdır. Bu yiyecekler, kaslarınıza yardımcı elementler ve mineraller sağlar. Ayrıca, meyve ve sebzelerde bulunan lifler sindirim sisteminize yardımcı olurlar.

Egzersiz, özellikle sinir sisteminde bulunan biyokimyasalların seviyesinde oldukça etkilidir. Bu nedenle fibromiyalji hastalığı olan kişilerde, düzenli egzersizle semptomların hafiflediği gözlemlenmiştir. Fibromiyalji özellikle kaslarda ve eklemlerde görüldüğü için, doktorunuzun önerileri doğrultusunda düzenli bir egzersiz programına başlamalısınız. Eklemlerinizi incitmeyecek egzersiz programlarını tercih etmelisiniz.

İstirahat de fibromilyaljinin tedavisinde en az diyet ve egzersiz kadar önemlidir. Uykunuzun yeterli düzeyde olmasına dikkat etmelisiniz. Akşamları, kahve gibi uyarıcı içeceklerden ve yiyeceklerden ve belirli ilaçlardan uzak durmalısınız.

Eğer diyet, egzersiz ve yeterli istirahat semptomların azalmasına yardımcı olmuyorsa, doktorunuz ilaç tavsiye edebilir. Doktorunuzun önereceği ilaçlar, depresyon dışındaki sancıların yok olmasına yardımcı olacak antidepresanlar, kas gevşeticileri, ve anti-inflamatuvar ilaçlar olabilir.

Doktorunuz, ayrıca sancıları ve yorgunluğu ortadan kaldırmak için başka yollar bulmanıza yardımcı olabilir. Örneğin, bir fizik terapisti tarafından önerilecek, masaj terapi veya evde yapabileceğiniz bir egzersiz programı işe yarayabilir.

Etkileri ne kadar sürer?

Fibromiyalji kronik bir rahatsızlıktır. Semptomlar bazen hafifler, bazen de çok şiddetlenir, ancak bu durum aylarca, yıllarca sürebilir. Fibromiyalji, yaşam kalitesini düşürmesine rağmen, yaşam süresini kısaltmaz.

Nelere dikkat etmeliyim?

• Doktorunuzun önerileri doğrultusunda düzenli egzersizlere devam edin.

• Tam tahıl ürünlerinin, çeşitli meyvelerin ve sebzelerin yer aldığı sağlıklı bir diyet takip edin.

• Gece uykunuzu yeterli düzeyde alın.

• Sigaradan uzak durun.

• Tek seferde çok fazla iş yapmayın. Yaptığınız aktivitelere ara vererek, dinlenmeye özen gösterin.

• Sancılı bölgeleri, sıcak torba veya havluya sarılmış bir buz torbasıyla tedavi edebilirsiniz.

• Sancıyla ve stresle başa çıkmak için farklı yöntemler deneyin. Örneğin, gevşeme egzersizleri veya meditasyon işe yarayabilir. Veya bir terapist, kognitif davranış terapisiyle size yardımcı olabilir.

• Eğer ilaç kullanmanız gerekiyorsa, doktorunuzun önerilerini dikkate alın

Fibromiyaljiden korunmak için neler yapabilirim?

Fibromiyaljinin önlenmesi için kesin bir yol bilinmemektedir. Ancak, hemen her hastalıktan korunmaya yardımcı olan sağlıklı bir diyet, düzenli egzersiz, ve yeterli istirahat en etkili korunma yöntemi olacaktır.

Fibromiyalji sendromu


Uzmanlar tarafından yapılan araştırmalar, sabahları halsiz ve yorgun uyanıp güne yorgun başladığı şikayetinde bulunanların büyük çoğunluğunun Fibromiyalji sendromu ile karşı karşıya olduğunu ortaya çıkardı. İşte güne yorgun başlamanın sebebi olan Fibromiyalji sendromu hakkında merak edilenler…
Sabahları halsiz ve yorgun uyanıyorsanız, yeteri kadar uyumanıza rağmen uykunuzu iyi alamadığınızı düşünüyorsanız ve tüm vücudunuz ağrıyorsa bu durum “Fibromiyalji sendromu” (FMS) adı verilen yumuşak doku romatizmasına işaret ediyor olabilir.
Uz. Dr. Demet Tekdöş Demircioğlu, fibromiyalji sendromu ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Kadınlarda daha sık görülüyor
Fibromiyalji sendromu yaygın ağrı şikayeti ile birlikte, hassas noktaların varlığını kapsayan bir yakınmalar topluluğudur. Toplumda sıklığı yüzde 1 ile 5 arasında değişmektedir. Sıklıkla kadınlarda görülmekle beraber; her iki cinsi ve her yaş grubunu etkileyebilen bir durumdur.
Çoğunlukla yaygın vücut ağrısı, uyku bozukluğu, yorgunluk, tüm vücutta tutukluk, baş ağrısı, ellerde ve ayaklarda uyuşma gibi pek çok farklı yakınmalar bir arada görülebilmektedir.
Bu sendromun nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte; travma, spor yaralanmaları, uyku bozuklukları, otonomik disfonksiyon, psikolojik bozukluklar ile ilişkili olabileceği bilinmektedir.
3 aydan fazla süren belirtilere dikkat!
Fibromiyalji tanısı, sıklıkla kronik ağrı öyküsü ve hassas noktaları ortaya çıkaran fizik muayene ile konulur. Bu öykü en az 3 aydan beri sürmekte olan vücudun üst ve alt yarısında yer alan ağrıyı da içermelidir. Fizik muayene 18 adet daha önce tanımlanmış hassas noktanın 11 tanesinde ağrı oluştuğunu göstermelidir. Yakınmayı açıklayacak fiziksel bulgunun olmaması beklenmekle birlikte bölgesel ve sistemik hastalıkların ayırıcı tanısının yapılabilmesi için ayrıntılı muayene yapılması önemlidir.
Hastalık konusunda bilinçli davranın
Fibromiyalji sendromunun ilerleyici olmaması ve hastalarda uzun dönemde yaşam süresinin etkilenmediği unutulmamalıdır. Öncelikle hasta eğitimi önemlidir. Uzun süreli oturma, ayakta durma, stres, uzun süreli yazı yazma, ağırlık kaldırma, kolların gergin pozisyonda çalışma yüzeyinde bulunması gibi faktörler fibromiyaljinin belirtilerini şiddetlendirebileceği akılda tutulmalıdır.
Uygun tedavi ağrıyı azaltarak yaşam kalitesini yükseltir
Tedavide amaç ağrı ve yorgunluktan yakınan fiziksel ve sosyal yaşamı etkilenmiş kişinin yakınmalarına yönelik tedavi seçeneklerini hazırlamaktır. İlaç tedavisinde ağrı kesiciler, kas gevşeticiler, antidepresanlar tercih edilir. Fizik tedavi ajanlarının yanında egzersizler (Yürüyüş, koşu, bisiklet egzersizleri) önerilir.
Fibromiyaljinin tedavisinde ilaç tedavisi daha çok hastanın şikayetlerine yönelik uygulanır. Fizik tedavide sıcak, soğuğun ve elektriksel uyarının fizyolojik etkilerinden yararlanarak kaslarda gevşeme ve yumuşak doku ağrılarının giderilmesi amaçlanır.
Aerobik egzersizler örneğin yürüyüş, egzersiz bisikleti ve su tedavileri ağrıyı kontrol altına almaktan çok hastaların fiziksel fonksiyonlarını artırır, ağrılı noktaların algılanmasını azaltır.
Bu tedavi yöntemlerinin kombine olarak uygulanmasının daha faydalı olduğu yapılan çalışmalar da gösterilmiştir. Fibromiyalji sendromunun kesin tedavisi yoktur ancak, uygulanan tedavi yöntemleri ile hastalar ağrıyı daha az algılar ve yaşam kalitelerini yükseltirler.