Leonid Göktaşı Yağmuru

Leonid, yani Aslan göktaşı yağmuru, son birkaç yıldır, heyecanla beklediğimiz gök olaylarından biridir. Leoniler sırasında gezegenimiz, Tempel-Tuttle Kuyrukluyıldızı’nın Güneş’in çevresindeki her dönüşünde geride bıraktığı toz kuşaklarının içinden ya da yakınından geçer. Bir göktaşı yağmuru sırasında Dünya, bu kuşakların tam olarak içinden geçmediğinde, ki çoğunlukla böyledir, gözleyebildiğimiz meteorların sayısı saatte 15 civarındadır. Ancak, gezegenimiz bu kuşaklardan birinin ya da birkaçının içinden geçerse, gözlenen meteor sayısında önemli bir artış olur. Geçtiğimiz birkaç yıl içinde, Leonidler sırasında gözlenen meteor sayısının saatte birkaç bini bulması bu sebeple idi.

Bu yıl, tahminlere göre 19 Kasım’da bu kuşaklardan ikisinin içinden geçeceğiz. Bunlar, kuyrukluyıldızın 1767 ve 1866 yıllarında geçerken geride bıraktığı kuşaklar. Kuşaklardan ilkinden geçişimiz, Türkiye saatine göre 04:00 ile 08:00 arasında olacak. Saat 06:00 civarında göktaşı yağmuru en yüksek sayıya ulaştığında, uygun koşullarda gözlenebilecek meteor sayısının saatte 3.000 ila 5.000 olacağı tahmin ediliyor. İkinci kuşaktan, saat 11:00 ile 14:00 arasında geçeceğiz ve en yüksek sayıya ulaştığı 12:30 civarında 3.000 ila 10.000 göktaşının gözlenebileceği tahmin ediliyor.

Gündüze denk geldiğinden, biz ne yazık ki ikinci fırtınayı tümüyle kaçırıyoruz. Bu konuda Amerika kıtasında yaşayanlar şanslı. İlk fırtınayı da ancak yarısına kadar izleme şansımız var. Fırtına, en yüksek sayıya ulaştığında, yani saat 06:00 civarında hava aydınlanmaya başlamış olacak. Gözlem için en iyi zaman, saat 04:00’den sonra, hava aydınlanmaya başlayana kadar geçen yaklaşık iki saatlik süre.

Bu yıl, gözlenebilecek Leonidler’in sayısını önemli ölçüde azaltacak etken dolunay. Ay, 19 Ekim’de, yani Göktaşı yağmurunun olduğu gün, dolunay evresinden geçecek. Bu da hava koşullarına bağlı olarak (eğer hava kirli ve nemliyse, Ay ışığı atmosferin daha çok parlamasına yol açar) gözlenebilecek göktaşlarının sayısını 2 ila 5 kez azaltacak. Ancak, en yüksek sayının sabaha karşı gözlenmesi, Ay’ın olumsuz etkilerinin bir miktar azalmasını sağlayacak. Çünkü, bu sırada Ay, batı ufku üzerinde iyice alçalmış olacak.

Gözleyebileceğiniz göktaşı sayısını artırmak için, gözlem yeri olarak ışık ve hava kirliliğinden uzak bir yer seçmelisiniz. Gözlem yerinizde, Ay’ı doğrudan görmenizi engelleyecek bir bina, ağaç vs. varsa, Ay’ın ışığı gözünüze doğrudan gelmemiş olur. Göktaşı yağmurunu izlemek için, en iyisi yere uzanmak. Böylece, tüm gökyüzünü rahatça izleyebilirsiniz. Leonid göktaşı yağmuru, yukarıda değindiğimiz saatler dışında az sayıda olmak üzere, 14-21 Kasım tarihleri arasında etkinliğini sürdürecek.

Alp Akoğlu

BAKINIZ Göktaşı (Meteor) Yağmuru