Süpernova Kalıntısı G352
Yasaklı
Çevresini Temizleyen Süpernova
Üstnova Kütleli G352
Büyük kütleli yıldızlar hayatlarını muhteşem bir süpernova patlamasıyla bitirirler. Samanyolu’nda her yüzyılda bir iki süpernova oluşabilir ve bu patlamalar neredeyse gökadanın parlaklığına kadar ulaşır. Parçalanan yıldızın kalıntıları ise uzaya dağılır. Bir süpernova kalıntısı zamanla genişleyerek malzemesini uzaya yayar.
Gökbilimciler birkaç olağandışı özelliklere sahip bir süpernova kalıntısı keşfettiler. 24.000 ışık yılı uzaklıktaki G352 olarak adlandırılan kalıntı, yaklaşık 45 Güneş kütleli malzemeye sahip olduğundan bir üstnova sonucu oluşmuştır.
G352′nin başka bir özelliği ise kalıntının şeklinin X-ışını ile radyo verilerine göre farklı olduğunu göstermesidir. Radyo sinyalleri genelde elips şeklindeki merkeze aitken X-ışını verileri bunu çevreleyen başka bir elipsi işaret ediyor. G352′nin birleştirilmiş görüntüsünde mavi renk Chandra X-ışını Teleskobu ile alınan X-ışını verilerini ve pembe renk ise Ulusal Bilim Vakfı’nın (National Science Foundation’s) Karl G. Jansky Çok Büyük Dizisi (Very Large Array) ile alınan radyo verilerine aittir. Buna ayrıca Spitzer Uzay Teleskobu’nun turuncu ile gösterilen kızılötesi verileri ve Sayısallaştırılmış Gökyüzü Tarayıcısı’nın beyaz ile gösterilen verileri de eklenmiştir. (Sol üst ve sağ alttaki kızılötesi görünüm doğrudan süpernova kalıntısıyla ilişkili değildir.)
Yeni çalışmada G352′den yayılan X-ışını emisyonunun şaşırtıcı bir şekilde dağıldığı görülüyor. Bunun nedeninin 30 milyon derece sıcaklığındaki enkazın genişleme sonucunda yaklaşık 2 milyon dereceye kadar soğuması olduğu düşünülüyor. G352′nin yaklaşık 2200 yıl önce patladığı düşünülüyor ve bu genç yaşın genişleyen enkazdan yayılan X-ışınlarını gözlemek için mükemmel olması gökbilimcilerin adeta iştahını kabartıyor. Bilim insanları kalıntıda gözlenen bu garip durumu açıklamaya çalışıyor.
Malzeme miktarına göre çok fazla X-ışını yaymayan G352′nin, 45 Güneş kütlesinde yani bir üstnova kütlesinde olması gökadamızdaki bir süpernova kalıntısı için fazladır. Bu da özel bir evrim sonucunda, büyük bir yıldız ve onu çevreleyen yoğun malzeme diskinin etkileşmesiyle, G352′nin oluştuğunu düşündürebilir.Gökbilimciler aynı zamanda süpernova kalıntısı içindeki olası bir nötron yıldızı da aradı. Ancak sürpriz bir şekilde herhangi bir nötron yıldızının izine rastlamadılar. Buna göre ya nötron yıldızı çok sönük ya da burada aslında bir karadelik var.
Kaynak: NASA / Chandra
Üstnova Kütleli G352
Sponsorlu Bağlantılar
Büyük kütleli yıldızlar hayatlarını muhteşem bir süpernova patlamasıyla bitirirler. Samanyolu’nda her yüzyılda bir iki süpernova oluşabilir ve bu patlamalar neredeyse gökadanın parlaklığına kadar ulaşır. Parçalanan yıldızın kalıntıları ise uzaya dağılır. Bir süpernova kalıntısı zamanla genişleyerek malzemesini uzaya yayar.
Gökbilimciler birkaç olağandışı özelliklere sahip bir süpernova kalıntısı keşfettiler. 24.000 ışık yılı uzaklıktaki G352 olarak adlandırılan kalıntı, yaklaşık 45 Güneş kütleli malzemeye sahip olduğundan bir üstnova sonucu oluşmuştır.
G352′nin başka bir özelliği ise kalıntının şeklinin X-ışını ile radyo verilerine göre farklı olduğunu göstermesidir. Radyo sinyalleri genelde elips şeklindeki merkeze aitken X-ışını verileri bunu çevreleyen başka bir elipsi işaret ediyor. G352′nin birleştirilmiş görüntüsünde mavi renk Chandra X-ışını Teleskobu ile alınan X-ışını verilerini ve pembe renk ise Ulusal Bilim Vakfı’nın (National Science Foundation’s) Karl G. Jansky Çok Büyük Dizisi (Very Large Array) ile alınan radyo verilerine aittir. Buna ayrıca Spitzer Uzay Teleskobu’nun turuncu ile gösterilen kızılötesi verileri ve Sayısallaştırılmış Gökyüzü Tarayıcısı’nın beyaz ile gösterilen verileri de eklenmiştir. (Sol üst ve sağ alttaki kızılötesi görünüm doğrudan süpernova kalıntısıyla ilişkili değildir.)
Yeni çalışmada G352′den yayılan X-ışını emisyonunun şaşırtıcı bir şekilde dağıldığı görülüyor. Bunun nedeninin 30 milyon derece sıcaklığındaki enkazın genişleme sonucunda yaklaşık 2 milyon dereceye kadar soğuması olduğu düşünülüyor. G352′nin yaklaşık 2200 yıl önce patladığı düşünülüyor ve bu genç yaşın genişleyen enkazdan yayılan X-ışınlarını gözlemek için mükemmel olması gökbilimcilerin adeta iştahını kabartıyor. Bilim insanları kalıntıda gözlenen bu garip durumu açıklamaya çalışıyor.
Malzeme miktarına göre çok fazla X-ışını yaymayan G352′nin, 45 Güneş kütlesinde yani bir üstnova kütlesinde olması gökadamızdaki bir süpernova kalıntısı için fazladır. Bu da özel bir evrim sonucunda, büyük bir yıldız ve onu çevreleyen yoğun malzeme diskinin etkileşmesiyle, G352′nin oluştuğunu düşündürebilir.Gökbilimciler aynı zamanda süpernova kalıntısı içindeki olası bir nötron yıldızı da aradı. Ancak sürpriz bir şekilde herhangi bir nötron yıldızının izine rastlamadılar. Buna göre ya nötron yıldızı çok sönük ya da burada aslında bir karadelik var.
Kaynak: NASA / Chandra
Son düzenleyen nötrino; 2 Mayıs 2016 00:02
