Arama

Sabun Nedir?

Güncelleme: 12 Eylül 2015 Gösterim: 6.799 Cevap: 3
ThinkerBeLL - avatarı
ThinkerBeLL
VIP VIP Üye
15 Haziran 2009       Mesaj #1
ThinkerBeLL - avatarı
VIP VIP Üye
Sabun

Sponsorlu Bağlantılar
isim Arapça ¹¥b°n

1 .
Kirli ve yağlı şeyleri temizlemekte kullanılan, türlü yağlarla alkaliler birleştirilerek yapılan madde.

2 .
Bu maddenin kalıp durumunda olan biçimi.


Birleşik Sözler
  • sabun ağacı
  • sabun balığı
  • sabunhane
  • sabunköpüğü
  • sabun otu
  • sabun taşı
  • sabun tozu
  • beyaz sabun
  • kokulu sabun
  • toz sabun
  • arap sabunu
  • banyo sabunu
  • çamaşır sabunu
  • el sabunu
  • mis sabunu
  • tıraş sabunu
  • tuvalet sabunu
  • yüz sabunu

X-Sözlük Konusu: ne demek anlamı tanımı.
Tanrı varsa eğer, ruhumu kutsasın... Ruhum varsa eğer!
merveb72 - avatarı
merveb72
Ziyaretçi
11 Eylül 2011       Mesaj #2
merveb72 - avatarı
Ziyaretçi
Sabun Nedir?
Sabunu Atalarımız hiç sabun kullanmazlardı: onun yerine kül, kil veya bitki özleri kullanırlardı. İlkçağ’da artık iyice bilinen sabun, ancak 1850'den itibaren sanayide büyük ölçüde üretilmeğe başladı ve gerçek anlamıyla kullanılabilir oldu.
Sponsorlu Bağlantılar
Piyasada kalıp dediğimiz küçük parçalar halinde sunulan tuvalet sabunlarından başka, ev işlerinde kullanılmak üzere beyaz veya yeşil sabun; geniş yüzeyleri temizlemek üzere Arap sabunu; nazik çamaşırların yıkanmasında kullanılan toz deterjanlar ve onlara oranla daha yumuşak toz sabun da vardır. Son yenilik: yoğunluğu suyun yoğunluğundan az olan yüzer sabundur. Dolayısıyla, bu sabunu, banyoya düştüğü zaman yitirmek tehlikesi yoktur.
Sabun, temizlemede kullanılan maddelerden bir kısmına verilen genel ad. Sabunun temizleyici etkisi, suyu çeken ince bir tabaka ile yağ parçacıklarını sarabilme yeteneğinden doğar.
Evlerde kullanılan sabunlar, doğada bulunan bitkisel ve hayvani yağlardan elde edilen yağ asitlerinin tuzlarıdır. Serbest halde bulunan karboksilli asitlerden de çeşitli sabunlar yapılabilir. Sentetik temizleme maddelerinin kullanıldığı 1930 senesinden itibaren aynı manada kullanılan sabun ve deterjan kavramları birbirinden ayrılmıştır.
Sabunun tarihi insanlık tarihi kadar eskidir. Pompei’deki lav örtüsü altında kalan toprakta sabun kalıpları bulunmuştur. Modern sabun imali, 19. yüzyılda Fransız kimyageri, Eugène Chevreul’ün sabunun bir yağ asidi tuzu olduğunu göstermesinden sonra gelişmiştir.
Sabun, temizleme maksadı yanında kozmetik, losyon, krem, sprey, ilaç yapımında kullanılır. Endüstride boya, plastik döküm, metal çekme işlerinde, sentetik kauçuk ve plastiklerin birçok türünün imalatında, su geçirmez tekstil üretiminde, metallerin paslanmasını önleyici yardımcı malzeme olarak birçok alanda kullanılır.

Sabunun özellikleri
Sabun yüzey aktif bir maddedir. Su veya organik maddelerde çözündüğü vakit bu sıvıların yüzey gerilmelerini azaltır ve sıvı içerisindeki maddeleri yüzer vaziyete getirir. Mesela sabunlu suyla eller yıkandığında, kirler sabun molekülleri etkisiyle gevşer ve su içinde yüzmeye başlar, akan su ise bu kirleri elden uzaklaştırır. Magnezyum ve kalsiyum tuzları yönünden zengin olan sert sularla yapılan yıkanmalarda sabunun asit kökü bu iyonlarla çözünmeyen tuzlar meydana getirerek çöker. Sudaki sertliğe sebep olan iyonların hepsinin bu şekilde çöktürülmesinden sonra köpük dolayısıyla temizleme işlemi başlamış olur.
Sabun kullanılma amacına göre imal edilir. Genel olarak suda çözünebilen ve çözünmeyen olmak üzere iki sabun cinsi vardır. Suda çözünebilenler, yağ asitlerinin sodyum veya potasyum tuzudurlar. Bunlar genel temizlik maksadıyla kullanılırlar. Suda çözünmeyen sabunlara sert sabun denir ki, bunlar alüminyum, kalsiyum, magnezyum, baryum, lityum, çinko, kurşun, kobalt ve bakır gibi katyonları ihtiva eden yağ asidi tuzlarıdır. Suda çözünmediği halde, organik sıvıların içinde çözünebilirler. Sabun, yağlama, organik jelatin vasıtası, organik reaksiyon katalizörü ve vinil plastiklerinin dengeye getirilmesinde kullanılır.


Sabun
Tykhe - avatarı
Tykhe
VIP Tinky Winky
12 Eylül 2011       Mesaj #3
Tykhe - avatarı
VIP Tinky Winky
SABUN ÇEŞİTLERİ

SERT SABUN ( SODYUM SABUNU )

Mutfak sabunu ( Marslya ) sabunu ilk başlarda % 62 yağ asidi içermekteydi. Kullanım alanlarında ( ev işleri, tuvalet ) yapay deterjanların kuvvetli rekabetiyle karşılaşınca, üretimi iyileştirildi.Kehribar renginde yada yarı saydam halde olan bu tür sabun yaklaşık % 62 yağ asidi içermekteydi. Buharla ısıtılan kazanlarda yada teknelerde düşük nitelikli sıvı yağların ( zeytin, kolza, yerfıstığı ) sodyum klorürlü ortamdaki alkali çözeltiye etkisiyle hazırlanır .
TUVALET SABUNU
Hemen hemen içinde hiçsu bulunmayan son derece homojen bir hamur elde edilebilecek biçimdeki enyüksek nitelikli yağlı cisimlerden hareketle hazırlanır. Bu sabuna boyar maddeler, kokular, bakteri öldürücü etkenler ( deodoran sabunlar ) Ve deriyi yumuşatıcı maddeler ( zeytinyağı, süt, lanolin, vb. ) katılır.
TRAŞ SABUNU
Kalıplaşmış ve sıkıştırılmış sabunlardır .
PAYET SABUNLAR ( PULCUKLU ) SABUN YADA TALAŞ SABUNU
Öncelikle aynı yapıda olan bu sabun, değişik biçimde bulunur ; % 78′ i yağ asidinden oluşmuştur ve ılık ya da soğuk suda hemen çözünür : Bu nedenle hassas dokumaların yıkanmasında kullanılır. Talaş sabununda % 73 yağ asidi vardır. Özellikle toz deterjanlarla birlikte çamaşır makinelerinde kullanılır.
POTASYUM SABUN ( YUMUŞAK SABUN)
Arap sabunuda denen bu sabun ev işlerinde ya da sanayide kullanılır. Arap sabunu üretiminde kullanılan sıvı yağlar, keten, kenevir, karanfil ve balıktan çıkarılan yağlardır. Bazlı çözelti, bir potas çözeltisidir. Zayıf bir çözelti, sonra da sabunlaşacak sıvı yağ konur ve kütle kaynama noktasına yakın ısıtılır ve karıştırılırEn sonunda kostik çözelti eklenir. Yüzeyde köpük kalmayınca ve kaynama düzenli bir hale gelirce, pişme tamamlanır. Ayrıca, tatlı badem yağından hareketle bademyağı sabunu, sodyum silikat içeren sert bir sabun olan silikatli sabun, % 10 - 15 sert sabun, kum, çakıl taşı ya da toz haldeki sünger taşı karışımı olan mineral sabun gibi başka sabunlarda üretilir .
ÇÖZÜCÜ SABUN
Bileşimine yağları ve yağlı maddeleri çözebilen aseton, butil alkol, heksalin, izopropil alkol, benzen, kloroform, karbon tetraklorür, klisen, terebentin, toluen, trikoloetilin ve kimi petrol türevlerinin katıldığı sabun ; yağlı ve çok kirli maddelerin yıkanmasında kullanılır, kireçli sulara karşı dayanıklıdır. Cildi uyarmak, yumuşatmak vebeslemek amacıyla kullanılan tuvalet sabunu ( Bu ürünler aşırı yağlı sabunlar, aşırı yağlı madde oranı % 1 - 3 arasında değişir . )
METAL SABUN
Genellikle ağır metallerden her hangi birinin çözünen bir tuz ile alkali bir sabunun tepkimesinden oluşan sabun
PUL SABUN
Yağ asitleri ile reçine asitlerinin oranı en az % 78 olan, küçük yada iri parçalı, ince ve düzgün pulcuklardan oluşan sabun
AYDAM SABUN
Homojenliğini koruması, eloktrelitlere karşı duyarsız hale getirilmesi için, yapısına şeker, gliserin ya da bir alkol katılan sabun
SIVI SABUN
Bilesiminde % 36 oranında hindistan cevizi yağından elde edilmiş potasyum sabunu bulunan sulu çözeltiye denir.
TIBBİ SABUN
Badem yada çekirdek yağının sodyum hidroksit çözeltisiyle sabunlaşması sırasında ilk aşamada elde edilen sabun : bu sabunlar kir çıkartmaktan çok dezenfektan olarak kullanırlar.
TOZ SABUN
Yağ asitleri ile reçine asitlari oranı en az % 82 olan toz halinde sert sabun ( Toz sabunlar çamaşır için özel hazırlanır.
YÜZER SABUN
Yoğunluğunu suyun yoğunluğunun altına düşürmek için karıştırma yoluyla içine hava katılan sabun
YARI PİŞMİŞ SABUN
Kısmi bir tuzlama yapılsın yada yapılmasın sıcakta hamurlaştırma işlemiyle elde edilen sabun
SOĞUK ÜRETİM SABUNU
Sıvı durumda katılın dolgu maddeleriyle alkali kostik çözeltinin ısı veren tepkimesi sonunda elde edilen sabun.
PONZA SABUNU
Bu sabunun diğer ismi ise mineral sabundur. Bileşimine ponza taşı katılan bir sabundur .
GAR SABUNU VEYA GARLI SABUN
Ülkemizde Akdeniz bölgesinde yaygın olarak üretilen, özellikle Hatay yöresinde başlıca geçim kaynaklarından biri olan gar sabunu defne sabunnu olarak bilinen sabunun bölgesel adıdır.
Vefa sadece boza değildir.
Safi - avatarı
Safi
SMD MiSiM
12 Eylül 2015       Mesaj #4
Safi - avatarı
SMD MiSiM
SABUN a. (ar. şaban).
1. Bir alkalinin yağlı bir madde üzerine etki ettirilmesiyle elde edilen, çamaşır yıkamada ve temizlik işlerinde kullanılan ürün. (Bk. ansikl. böl.)
2. Bu ürünün kalıp durumuna getirilen katı biçimi.
3. Sabun köpüğü gibi sönmek, sözkonusu bir kimse ya da durumsa, birden parlayıp kendini göstermesine karşın çok kısa süre içinde etkisini kaybetmek, gösterişi yok olmak: Şöhreti birkaç yıl sonra sabun köpüğü gibi söndü.

—Camc. Camcı sabunu, camın rengini giderme.kte kullanılan mangan dioksit.

—Sabunc. Antiseptik sabun, bileşimine bakteri öldürücü maddelerin (heksakloro- difenilmetan, tetraklorofenol ve diklorofe- nol türevleri gibi sentetik bileşikler) katılmasına bağlı olarak az çok belirgin biçimde mikrop kırıcı ve antiseptik özellikler taşıyan sabun. || Arap sabunu, yumuşak sabun ya da potasyum hidroksit sabunu, yağlı bir madde ile bir reçinenin potasyum hidroksit ya da kimi zaman sodyum hidroksit çözeltisiyle bileştirilmesi sonunda elde edilen sabun. || Bit sabunu ya da mantar sabunu, bileşiminde parazit öldürücü maddeler, özellikle D.D.T., pireotu özütü, kükürt ya da sodyum polisülfür bulunan sabun. || Çözücü sabun, bileşimine yağları ve yağlı maddeleri çözebilen aseton, butil alkol, heksalin, izopropil alkol, benzen, kloroform, karbon tetraklorür, ksilen, terebentin, toluen, trikloroetilen ve kimi petrol türevlerinin katıldığı sabun; yağlı ve çok kirli dokumaların yıkanmasında kullanılır, kireçli sulara karşı dayanıklıdır. || Kozmetik sabun, cildi uyarmak, yumuşatmak ve beslemek amacıyla kullanılan tuvalet sabunu. (Bu ürünler, aşırı yağlı sabunlar [aşırı yağlı madde oranı % 1-3 arasında değişir] ile setil alkol, lanolin ve le- sitin gibi kimi yumuşatıcı maddeler içeren sabunlar olmak üzere iki gruba ayrılır.) H Marsilya sabunu, bileşiminde % 63 oranında yağ asitleri ile reçine asitleri ve % 28 oranında su bulunan sabun. || Metal sabunu, genellikle ağır metallerden herhangi birinin çözünen bir tuzu ile alkali bir sabunun tepkimesinden oluşan sabun. (Bu ürünler mineral yağlarla karıştırılarak yağlama işinde akışmazlık artırıcı [dop] olarak kullanılır.) || Ponza sabunu ya da mineral sabun, bileşimine ponza taşı katılan kir sökme sabunu. || Pul sabun, yağ asitleri ile reçine asitlerinin oranı en az % 78 olan, küçük ya da iri parçalı, ince ve düzgün geometrik pulcuklardan oluşan sabun. || Saydam sabun, homojenliğini koruması, elektrolitlere karşı duyarsız hale getirilmesi ve kristalleşmemesi için, yapısına şeker, gliserin ya da bir alkol katılan sabun. || Sıvı sabun, bileşiminde % 36 oranında hindistancevizi yağından elde edilmiş potasyum sabunu bulunan sulu çözelti. || Soğuk üretim sabunu, sıvı durumda katılan dolgu maddeleriyle alkali kostik çözeltinin ısıveren tepkimesi sonunda elde edilen sabun. (Soğuk üretim sabununda, önceden gliserin ayrılmadığından sabun içinde bulunur.) || Talaş sabunu, yağ asitleri ile reçine asitleri oranı % 75 olan, pulcuklar ve düzensiz şeritler biçiminde görünen sabun. || Tıbbi sabun, badem ya da çekirdek yağının sodyum hidroksit çözeltisiyle sabunlaşması sırasında ilk aşamada elde edilen sabun; bu sabunlar kir çıkarmaktan çok dezenfektan olarak kullanılır. || Toz sabun, yağ asitleri ile reçine asitleri oranı en az % 82 olan toz halinde sert sabun. (Toz sabunlar çamaşır için özel olarak hazırlanır.) || Tuvalet sabunu, banyoda kullanılan sabun. || Yan pişmiş sabun, kısmi bir tuzlama yapılsın ya da yapılmasın sıcakta hamurlaştırma işlemiyle elde edilen sabun. || Yüzer sabun, yoğunluğunu suyun yoğunluğunun altına düşürmek için karıştırma yoluyla içine hava katılan sabun.

—ANSİKL. Antikçağ’dan bu yana geleneksel yöntemlerle üretilen sabunlar, temizlik işlerinde en çok kullanılan ürünler olmakla birlikte günümüzde yerlerini kimi petrol türevlerinden elde edilen bireşim deterjanlarına bırakmaktadır. Böylesi bir gelişimin ekonomik (hammaddelerin kaynağı ve fiyatı) ve pratik (kireçli sularda istenen sonucu vermeme, sertlik, vb.) olmak üzere çeşitli nedenleri vardır Sabun sanayisi bu tür bir gelişmeye karşı üretim teknolojisini değiştirip yenileyerek, ürünlerin niteliklerini iyileştirip çeşitlerini artırarak (tuvalet sabunu, bebek sabunu, kokulu tuvalet sabunu, ilaçlı sabunlar) yanıt vermiştir.

Üretim. Sabun temel olarak içyağı, yerfıstığı yağı, palmiye özü yağı, hindistancevizi yağı, zeytinyağı vb. gibi yağlı maddelerden elde edilen yağ asitleri ile sodyum tuzlarının tepkimesinden oluşur. Yağlı madde karışımının seçimi, yerel ekonomik koşullara ve üründe bulunması istenen özelliklere (kir sökme, köpürme ve yüzey ıslatma, yumuşaklık verme, vb.) göre yapılır. Klasik sabun üretimi ya da tam deyimiyle Marsilya yöntemi, şu dört evreden oluşur: sabunlaşma, yıkama, pişim, sıvılaştırma. Sabunlaşma evresi, sodyum hidroksitle kimyasal tür tepkimenin gerçekleştirilmesine dayanır; yıkama aşamasında sabun üretiminin önemli bir yanürünü olan gliserol ayrılır ve sabun tek başına elde edilir; pişim sabunlaşmayı sağlar; sıvılaştırmaysa sabunun daha sonra kolayca kullanılabileceği fiziksel bir biçime sokulması işlemidir Sabuncu ustasının uzun bir çıraklık dönemi boyunca görgü yoluyla öğ renerek uyguladığı bu farklı aşamalardak kimyasal tepkimeler, yapılan araştırmalar la anlaşılmış, dolayısıyla bunların denetin altına alınması sağlanmıştır Günümüzde bu sürecin tamamı çok iyi bilinmektedir; tu dört evrenin genellikle otomatik ve en iy biçimde kesintisiz olarak uygulanması, mo dern sabunculuğun temelini oluşturur.
Bu aşamalardan sonra sıvı sabun, tüketicilerin kullandığı parça sabunlara dönüştürülür. Bitirme denen bu son aşama kurutma, yoğurma, kalıplama, kesme, markalama ve nihayet ambalajlama işlemlerini kapsar. Yoğurma sırasında sabuna kendi özelliklerini ürüne aktaran dolgu maddeleri, talk pudrası, parfümler, boyar- maddeler, alıkoyucular, deodoranlar vb. gibi katkı ürünleri ilave edilir. Bu maddelerin türleri ve miktarları, elde edilen ürünün kullanım amacına (el sabunu, tuvalet sabunu, bakteri öldürücü sabun, vb.) göre değişir. Son yıllarda çamaşır makinelerinde kullanılmak üzere özel toz sabunlar geliştirilmiştir (klasik sabunlar bu iş için kullanılamaz). Karmaşık formüllü bu tür sabunlar, patent haklarıyla koruma altına alınmışlardır. Bu ürünlerin bileşiminde sabunun yanı sıra ayrıca, sudaki kireçtaşıyla oluşan kireçli sabunları dağıtan et kenlerle, çamaşırın sertleşmesine yol açan bu kireçli sabunların çamaşır üzerine çökmesini önleyen etkenler bulunur. Günümüzde petrol türevlerinden elde edilen klasik deterjanlarla bu yeni toz sabunlar arasında yoğun bir rekabet sürmektedir.
Türkiye'de, sabun üretimi oldukça eski tarihlere kadar uzanmakta, resmi kayıtlara göre, XIX. yüzyıl başlarında Antakya'da taş kazanlarda sabun yapıldığı bilinmektedir. Günümüzde ise, birkaç büyük tesis dışında sabun üretimi, çok dağınık ve küçük kapasiteli imalathanelerde yapılmaktadır. Öte yandan, sabunun önemli hammaddelerinden sudkostik ve donyağının büyük bir bölümü yurtdışından sağlanmaktadır 1992 yılında, Türkiye sabun üretimi 160 000 ton, yurtiçi talep 100 000 ton olmuş, sabun dışsatımı 60 000 ton, dışalımı ise 2 000 ton olarak gerçekleşmiştir.

—Eczc. Badem yağının sabunlaştırılmasıyla elde edilen tıbbi sabun, fitil halinde yumuşatıcı olarak ve asitlere karşı panzehir olarak kullanılır. Çözeltisi seboreye karşı uygulanır. Sıvı sabunlar, seyreltildikten sonra ameliyatlarda kullanılır. Siyah sabun, başta uyuz olmak üzere birçok hastalıkta kullanılan preparatın sıvağıdır. Sabunlara çoğu kez salisilik asit, kükürt, rezorsin ve bakır sülfat gibi etken maddeler katılır ve elde edilen karışım deri, kadın ve çocuk hastalıklarında kullanılır. Deride asit bir pH sağlamak amacıyla, çok yağlı sabunlar, esas maddesi serbest yağ asitleri olan asitli sabunlar ve lanolinli sabunlar hazırlanır.
Kaynak: Büyük Larousse



Benzer Konular

1 Ağustos 2012 / ThinkerBeLL Kimya
16 Ocak 2013 / Misafir Soru-Cevap
27 Eylül 2014 / Teamoore Cevaplanmış
26 Aralık 2011 / LrseRia Taslak Konular