Yaratılış Nedir?
SMD MiSiM
YARATILIŞ a.
1. Yaratılmak eylemi ya da biçimi.
2. Tekvin (bu anlamda büyük harfle yazılır),
—Ed. ve Mit. Evrenin nasıl oluştuğunu, insanoğlunun ve yeryüzündeki varlıkların nasıl meydana geldiğini anlatan destan.(Bk. ansikl. böl.)
—isi. Her şeyin Tanrı tarafından yoktan var edilişi inancı. (Bk. ansikl. böl.)
—Ormana Bir ağacın çeşitli çevre etmenlerine (iklim, toprak, başka ağaçlar) tepkisini belirleyen karakterlerin tümü. (Yaratılışlarına göre ağaçlar nazik ya da her iklime dayanıklı, çoğu bir arada ya da dağınık diye nitelenirler.)
—ANSİKL. Ed. ve Mit. Türkler'in yaratılışla ilgili inanışlanna yer veren bir destan W. Radloff tarafından Altay Türkleri arasında derlendi. Buna göre başlangıçta yalnız Tann Kayra Han ve uçsuz bucaksız su vardı. Suda hayali beliren Ak Ana, Tanrı'ya "Yaratl” dedi. Tanrı kendisine benzer Kişi’yi yarattı, ikisi "iki kara kaz gibi” suyun üzerinde uçuyordu. Kişi daha yüksekte uçmaya kalkınca Tanrı onun uçma gücünü aldı. Tann'nın emriyle Kişi'nin suyun dibinden çıkardığı toprak dünyayı oluşturdu; ağzına gizlediği topraktan ise bataklıklar, tepeler oldu. Tanrı ışık dünyasından kovduğu Kişi’ye Erlig (şeytan) adını verdi. Dokuz dailı bir ağaçtan farklı insan toplulukları türedi, insanları kötü yola kışkırtan Erlig, dünyanın en alttaki karanlık katına sürüldü. Tanrı 17'nci kat gökten evreni yönetmeye başladı; 7'nci katta Gün Ana, 6'ncı katta Ay Ana yer aldı. Bu geç dönem efsanesinde şamanizmle birlikte buddhacı, manici, hıristiyan ve İslam kökenli inançlar bir arada yer almaktadır.
—ikonogr. Dünyanın yaratılışı, Viyana Tek- vini'nin minyatürlerinde (VI. yy.), Venedik' teki San Marco bazilikası'nın bizans üslubundaki mozaiklerinde ve gotik katedrallerin taçkapılannı süsleyen kabartmalarda (Lyon, Rouen) canlandınlmıştır. Ghiberti, Floransa vaftiztıanesi kapısını süsleyen ilk kabartmada insanın yaratılışı temasını işlemiştir. Michelangelo'nun Sistina capellası'ndaki (Yaratılışın altı gününü ele alan eksiksiz çevrim) ve Raffaello’nun Vatikan loggiaları’ndaki ünlü fresklerinin yanı sıra, Pordenone'nin Piacenza'daki (S. Maria di Campagna) fresklerini ve il Tintoret- to'nun Hayvanların yaratılışı (Accademia, Venedik) adlı tablosunu da saymak gerekir. Dünyanın yaratılışı, resimli Kutsal Ki- taplar'da (Bernard Salomon'un Ouadra- ins historiques de la Bible'ı, XVI. yy.) ve Ovidius'un Değişimler (Metamorphoseis) adlı yapıtının Ortaçağdan kalma elyazma larının başında görülür.
—isi. İslam inancına göre bütün varlık türlerinin içinde yer aldığı evren Tanrı tarafından yaratılmıştır. İslam filozoflarıyla mutasavvıfların çoğunluğu bu yaratmanın Tanrı'nın özünden olduğunu, evren ve evrendeki her şeyin bir ve gerçek varlık olan Tanrı’dan taştığını (sudur, feyiz) ileri sürerken kelam bilginleri ve genel olarak geniş müslüman kitleleri Tanrı'nın evreni yoktan yarattığını kabul ederler. Bu yaratma bazı yorumculara göre birden, bazılarına göre değişik aşamalardan geçerek gerçekleşmiştir. Tasavvuf bilginleri bir kutsi hadise dayanarak başlangıçta Tanrı’nın "gizli bir hazine” olduğunu, sonra "bilinmek" istediğini ve bunun için de “varlıkları yarattığım” belirtirler. Bazı filozoflar dışında bütün müslümanlar Allah' ın varlıkları kendi özgür iradesiyle yarattığına ve sonunda her şeyin yine O'na döneceğine inanırlar Filozoflara göre bu dönüş ruhsal, öteki mûslümanlara göreyse hem bedensel hem de ruhsal olacaktır. Öteki tektanrıcı dinlerde de evrenin yoktan yaratıldığına inanılır.
1. Yaratılmak eylemi ya da biçimi.
Sponsorlu Bağlantılar
—Ed. ve Mit. Evrenin nasıl oluştuğunu, insanoğlunun ve yeryüzündeki varlıkların nasıl meydana geldiğini anlatan destan.(Bk. ansikl. böl.)
—isi. Her şeyin Tanrı tarafından yoktan var edilişi inancı. (Bk. ansikl. böl.)
—Ormana Bir ağacın çeşitli çevre etmenlerine (iklim, toprak, başka ağaçlar) tepkisini belirleyen karakterlerin tümü. (Yaratılışlarına göre ağaçlar nazik ya da her iklime dayanıklı, çoğu bir arada ya da dağınık diye nitelenirler.)
—ANSİKL. Ed. ve Mit. Türkler'in yaratılışla ilgili inanışlanna yer veren bir destan W. Radloff tarafından Altay Türkleri arasında derlendi. Buna göre başlangıçta yalnız Tann Kayra Han ve uçsuz bucaksız su vardı. Suda hayali beliren Ak Ana, Tanrı'ya "Yaratl” dedi. Tanrı kendisine benzer Kişi’yi yarattı, ikisi "iki kara kaz gibi” suyun üzerinde uçuyordu. Kişi daha yüksekte uçmaya kalkınca Tanrı onun uçma gücünü aldı. Tann'nın emriyle Kişi'nin suyun dibinden çıkardığı toprak dünyayı oluşturdu; ağzına gizlediği topraktan ise bataklıklar, tepeler oldu. Tanrı ışık dünyasından kovduğu Kişi’ye Erlig (şeytan) adını verdi. Dokuz dailı bir ağaçtan farklı insan toplulukları türedi, insanları kötü yola kışkırtan Erlig, dünyanın en alttaki karanlık katına sürüldü. Tanrı 17'nci kat gökten evreni yönetmeye başladı; 7'nci katta Gün Ana, 6'ncı katta Ay Ana yer aldı. Bu geç dönem efsanesinde şamanizmle birlikte buddhacı, manici, hıristiyan ve İslam kökenli inançlar bir arada yer almaktadır.
—ikonogr. Dünyanın yaratılışı, Viyana Tek- vini'nin minyatürlerinde (VI. yy.), Venedik' teki San Marco bazilikası'nın bizans üslubundaki mozaiklerinde ve gotik katedrallerin taçkapılannı süsleyen kabartmalarda (Lyon, Rouen) canlandınlmıştır. Ghiberti, Floransa vaftiztıanesi kapısını süsleyen ilk kabartmada insanın yaratılışı temasını işlemiştir. Michelangelo'nun Sistina capellası'ndaki (Yaratılışın altı gününü ele alan eksiksiz çevrim) ve Raffaello’nun Vatikan loggiaları’ndaki ünlü fresklerinin yanı sıra, Pordenone'nin Piacenza'daki (S. Maria di Campagna) fresklerini ve il Tintoret- to'nun Hayvanların yaratılışı (Accademia, Venedik) adlı tablosunu da saymak gerekir. Dünyanın yaratılışı, resimli Kutsal Ki- taplar'da (Bernard Salomon'un Ouadra- ins historiques de la Bible'ı, XVI. yy.) ve Ovidius'un Değişimler (Metamorphoseis) adlı yapıtının Ortaçağdan kalma elyazma larının başında görülür.
—isi. İslam inancına göre bütün varlık türlerinin içinde yer aldığı evren Tanrı tarafından yaratılmıştır. İslam filozoflarıyla mutasavvıfların çoğunluğu bu yaratmanın Tanrı'nın özünden olduğunu, evren ve evrendeki her şeyin bir ve gerçek varlık olan Tanrı’dan taştığını (sudur, feyiz) ileri sürerken kelam bilginleri ve genel olarak geniş müslüman kitleleri Tanrı'nın evreni yoktan yarattığını kabul ederler. Bu yaratma bazı yorumculara göre birden, bazılarına göre değişik aşamalardan geçerek gerçekleşmiştir. Tasavvuf bilginleri bir kutsi hadise dayanarak başlangıçta Tanrı’nın "gizli bir hazine” olduğunu, sonra "bilinmek" istediğini ve bunun için de “varlıkları yarattığım” belirtirler. Bazı filozoflar dışında bütün müslümanlar Allah' ın varlıkları kendi özgür iradesiyle yarattığına ve sonunda her şeyin yine O'na döneceğine inanırlar Filozoflara göre bu dönüş ruhsal, öteki mûslümanlara göreyse hem bedensel hem de ruhsal olacaktır. Öteki tektanrıcı dinlerde de evrenin yoktan yaratıldığına inanılır.
Kaynak: Büyük Larousse
X-Sözlük Konusu: ne demek anlamı tanımı.
