Tane Ölçüm Nedir?

TANE ÖLÇÜM a. Kim. müh. ve San. Bir karışımın tanelerinin boyutlarının ölçümü, biçimlerinin belirlenmesi ve farklı boyutsal aralıklardaki dağılımlarının incelenmesi. (Eşanl. GRANÜLOMETRİ.) [Bk. ansikl. böl]

—Pedol. Toprakta bulunan temel parça cıklann yüzdesinin hesaplanması; bu parçacıkların çapı dört ana sınıfta toplanmıştır: killer 0-2 /im, limonlar 2-20 um, kumlar 20-2 000 /im ve çakıllar. (Kil, limon, kum ve çakıl bakımından göreli orantılar toprağın dokusunu oluşturur.)

—Petrogr. Bir tortul kayacın öğelerinin boyutlarına göre dağılımını inceleme. (Çökelbilimde, en uç boyutları çeşitli nedenlere göre değişen belli sayıda granülometri sınıfları belirtilir: boyutları 60 /ım’den küçük olan lütitler [killer, limonlar, şiltler]; boyutları 60 /im ile 2 mm arasında yer alan arenitler [ince kumlar, kumlar]; boyutları 2 mm’den büyük olan rüditler [çakıllar, yuvarlak çakıllar, bloklar].) [Eşanl. GRANÜLOMETRİ]

—ANSİKL. Kim. müh. ve San. Taneölçümde pek çok yöntemden yararlanılır; bunlardan özellikle mikroskobik yöntemler, eleme yöntemleri ve akışkanla ayırma yöntemleri en çok bilinenlerdir: mikroskobik yöntemler, görüntü çözümleme tekniklerinde sağlanan ilerlemelere koşut olarak önemli bir gelişme göstermiştir (doku çözümlemesi vb.); eleme yöntemleri, bunlar hem sıvı, hem de kuru ortamda uygulanabilirler; akışkanla ayırma yöntemleri, parçacıkların sınırlı hızlarından yararlanarak çaplarının belirlenmesini sağlar.