Mülkiye Nedir?

MÜLKİYE a. (ar. mülk ve -iyye'den mül- kiyye).
1. Asker olmayanlar sınıfı: Mülkiye memuru.
2. Mülkiye mektebinin kısa söylenişi: Mülkiyeyi bitirdiği yıl bu göreve başladı. Mülkiye öğrencisi.
3. Mülkiye mektebi, Siyasal bilgiler fakültesi'nin eski adı.

—Kur. tar. OsmanlI devletinde, Tanzimat’ tan sonra "askeriye" ve “ilmiye”nin dışında oluşturulan sivil görevliler sınıfı. (Bk. ansikl. böl.) || Mülkiye nazın, Yeniçeri ocağı kaldırıldıktan (1826) sonra yapılan değişiklikler sırasında sadaret kethüdasına verilen unvan. (Daha sonra, içişlerinden sorumlu olan Mülkiye nazırının unvanı Dahiliye nazırı olarak [1837] değiştirildi.)

—ANSİKL. Mülkiyenin de, askeriye ve ilmiye sınıflarında olduğu gibi aşamaları vardı. Önceleri hacegânlık, kapıcıbaşılık, mirmiranlık ve vezirlik, bu sınıfın başlıca rütbeleriydi. Sınıfın büyük rütbelilerine "mülkiye ricali”, alt kademedekilerine de "mülkiye memuru" denirdi. Daha sonra yapılan düzenlemelerle mülkiye sınıfı hamise, rabia, salise, saniye ve ulâ olarak 5 dereceye ayrılırken, "bâlâ” aşamasına hepsinin üstünde yer verildi. Ancak, bu rütbeler zamanla devlet hizmetinde çalışmayanlara ya da memurluktan ayrılmış olanlara verilmeye ve isteyenlere de para karşılığında satılmaya başlandı. Mülkiye mensupları alaturka setre, istanbulin, redingot ve fes giyerler, yakalarına da rütbeye göre sırma işletirlerdi. Ayrıca, resmi günlerde ve törenlerde kılıç da kuşanabilirlerdi.