PARKE a. (fr. parquet). Düzenli bir biçimde, yan yana yerleştirilerek bir iç mekânın döşeme kaplamasını oluşturan, düzgün yüzeyli, dar, uzun ahşap parça; bu parçalarla oluşturulmuş döşeme. (Bk. ansikl. böl. inş.)
—Bayınd. Parke taşı, genellikle yol kaplamasında kullanılan, sert taş ya da beton kübik öğe. || Mozaik parke - MOZAİK. || Standart parke, standart boyutlarda (kenar uzunluğu 14-20 cm olsşı küp) kesilmiş, kumtaşı, granit ya da porfir parke taşı. || Yapay parke, kolayca yan yana getirilmelerini sağlayan geometrik biçimler verilen ve özellikle taşıtların park ed Idiği alanların zeminlerine döşenen beton parke taşı.
—Bors. Borsa acentalarının, müşteril srinden aldıkları emirleri yerine getirmek üzere bir araya toplandıkları ayrı, ancak ner kesçe görülebilir yer. || Aynı piyasada iş gören tüm borsa acentalarının oluşturduğu topluluk.
—Camc. Cam parke, haddeleme yoluyla ya da herhangi bir yöntemle elde edilen ve haddeden çıktığı gibi ya da perdahlandıktan sora piyasaya sürülen, oldukça kalın (10-25 mm) yassı cam. (inşaat sanayisinde cam parkeler, ışık geçiren döşeme ya da yüzeyler yapmak için kullanılır. Boyalı da olabilen bu camlar; çağdaş vitraycılıkta, çimento ya da sentetik reçinelerle bir araya getirilerek kullanılmaktadır.)
♦ sıf. Parkeden yapılmış döşeme yol vb. için kullanılır.
—Bayınd. Parke yol, yan yana dizilmiş parke taşlarından ya da yapay bloklardan oluşan taşıyıcı yüzey. (Bk. ansikl. böl)
—ANSİKL. Bayınd. XII. yy.'da Avrupa'nın büyük kentlerinde yapılan ilk parke yollar, bir kum katmanı üzerine yerleştirilmiş küp biçiminde büyük taşlardan oluşuyordu. Daha sonra, parke yol yapımında ahşap da kullanıldıysa da yüzeyi çok çabuk kayganlaştığı için bundan vazgeçildi. Camlaştırılmış ve bitümlü kil parke taşları da ufalandıkları için rağbet görmedi. Gerçek anlamda parte yol kumtaşı, arkoz, granit, bazalt, porfir gibi taşlarla yapılandır.
Standart parke taşlarla yapılan yollarda, taşlar birbirine koşut olarak kum bir döşek üzerine dizilir, tokmakla vurularak yerleştirilir, yalnız kumla ya da hidrokarbon- lu bir bağlayıcıyla karıştınlmış kumla derzlenir. Parke taşları trafik etkisiyle düzensiz bir biçimde gömülürse, çeşitli onarımlara başvurmak gerekir. Mozaik parke yollar, ince bir kum katmanıyla kaplanmış beton bir taban üzerine yelpaze biçiminde yuvarlak sıralar oluşturularak yerleştirilir. Derzler sert taş kırıklarıyla doldurulur ve bir bitüm emülsiyonu serilerek hafif bir silindir geçirilir.
—inş. Geleneksel parke, meşe, çam, köknar, gürgen, kestane gibi ağaçlardan standart boyutlarda üretilmiş lamalardan oluşur (ortalama boy 0,50 m - 0,80 m, en az genişlik 0,04 m, kalınlık 22 mm); bu lamalar kısa (baş) ve uzun (yan yüzey) kenarları boyunca açılmış zıvana ve lambalarla birleştirilir Lamalar, 26 mm kalınlığındaki ham parçaların (parke taslağı), dört- işlem makinesinde işlenmesi, kabul edilmiş ticari boyutlardan birine uygun olarak kesilmesi ve uçlarına lamba açılmasıyla oluşturulur. Lamalar çeşitli düzenlemelere göre kördöşemeye ya da doğrudan doğruya kadranlar üzerine yerleştirilip çakılır: İngiliz parkesinde lamalar kadranlara diktir ve dizilişlerine ve kadrolarla bağlantılarına göre şerit modeli, düz model, kesme taş modeli gibi adlarla anılan türleri vardır; macar parkesinde, lamalar kadranlar üzerine 45°’lik açılar oluşturacak biçimde ve gönyeburun birleştirmeyle dizilir; balıksırtı parkede, düzenleme aynıdır, ama, lamalar biri ötekine dik gelecek biçimde yerleştirilir. Bölmeli parke, farklı ağaçlardan lamaları içerir.
Modern parkeler çok çeşitlidir ve sürekli geliştirilmektedir. Yaklaşık 100x25 cm'lik bir dikdörtgen oluşturacak biçimde bir araya getirilen ve kadranlar ya da bitüm üzerine döşenen lamalarla önüretimli panolar da gerçekleştirilir. Mozaik parkede,
5,8 mm kalınlığındaki lamalar (genellikle meşe, gürgen, kimi zaman kestane ağacı ya
da tropikal ağaçlar) yan yana düzenlenip bir kâğıt üzerine yapıştırılır. Parkeler, ses yalıtımı sağlayan bir gereç katmanı da içerebilir. Bunlar, özenli bir biçimde tesviye edilmiş döşeme plağı ya da çimento şap üzerine özel bir tutkalla yapıştırılır.
Kaynak: Büyük Larousse
Parke Nedir?
