Arama

Kaynaştırma nedir, örnek verir misiniz?

En İyi Cevap Var Güncelleme: 27 Ekim 2017 Gösterim: 8.173 Cevap: 1
Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
11 Nisan 2011       Mesaj #1
Misafir - avatarı
Ziyaretçi
Kaynaştırma nedir, örnek verir misiniz?
EN İYİ CEVABI Mira verdi
Kaynaştırma Harfleri (Koruyucu Ünsüzler)
MsXLabs.org
Sponsorlu Bağlantılar

Türkçe kurallarına göre bir sözcükte iki ünlü yan yana gelmez. Araya kaynaştırma harfi girer. Türkçe’de dört tane kaynaştırma harfi vardır:
ş, s, n, y
Bunların her birinin özel kullanım yerleri vardır.

ş kaynaştırma harfi

* Üleştirme sayı sıfatlarında kullanılır.

Örnek:
  • İki-ş-er
  • altı-ş-ar
  • yedi-ş-er
s kaynaştırma harfi
* Üçüncü tekil şahıs iyelik ekinden önce kullanılır. Daha çok isim tamlamalarında tamlanan görevindeki sözcükte görülür.

Örnek:
  • Çocuğun oda-s-ı
  • Balığın koku-s-u
Not: Ancak “su” ve “ne” kelimeleri bu kurala uymaz.

Örnek:
  • Yemeğin su-y-u yok.
  • Çocuğun ne-y-i kaybolmuş
örneklerinde olduğu gibi…

n kaynaştırma harfi
* Zamirlerden sonra ek geldiğinde kullanılır.

Örnek:
  • O-n-a haber verin.
  • Bu-n-u biliyoruz.
* İyelik eklerinden sonra hal eki gelirse kullanılır.

Örnek:
  • Çocuğun kitabı-n-ı almışlar.
  • Fakirin evi-n-i yıkmışlar.
* İlgi eklerinden önce kullanılır.

Örnek:
  • Soba-n-ın kapağı düşmüş.
  • Sene-n-in sonu geldi.
  • Kasaba-n-ın sıcağı çok bunaltıcı.

y kaynaştırma harfi
Yukarıdaki kuralların dışında olan her yerde “y” kaynaştırma harfi kullanılır.

Örnek:

  • Oda-y-a girdim.
  • Üşü-y-erek uyandım.
  • Ağla-y-anı tanıyorum.
Not: Kaynaştırma harfleri aslında iki ünlü arasında kullanılır. Ancak bazen iki ünlü arasına gelmediği halde de kullanıldığı olur. Özellikle “ile, idi, imiş, ise” gibi sözcükler ünlüyle biten bir sözcüğe eklendiğinde baştaki “i” ünlüsü düşer ve yerine “y” kaynaştırma harfi gelir.

Örnek:
silgi > silgiyle
soba > sobayla
hasta > hastaydı
kısa > kısaymış
bitti > bittiyse
Örneklerinde görüldüğü gibi “y” kaynaştırma harfi iki ünlü arasında değildir. Bu durum “n” kaynaştırma harfinde de görülebilir. Zamirlerden sonra hal eki geldiğinde gerekmese de bu harf bulunur.

Örneğin;

Ondan bunu hiç beklemezdim.”
cümlesinde altı çizili sözcükte “n” kaynaştırma harfi iki ünlü arasında değildir.
Son düzenleyen Safi; 27 Ekim 2017 01:15
Mira - avatarı
Mira
VIP VIP Üye
28 Ocak 2014       Mesaj #2
Mira - avatarı
VIP VIP Üye
Bu mesaj 'en iyi cevap' seçilmiştir.
Kaynaştırma Harfleri (Koruyucu Ünsüzler)
MsXLabs.org
Sponsorlu Bağlantılar

Türkçe kurallarına göre bir sözcükte iki ünlü yan yana gelmez. Araya kaynaştırma harfi girer. Türkçe’de dört tane kaynaştırma harfi vardır:
ş, s, n, y
Bunların her birinin özel kullanım yerleri vardır.

ş kaynaştırma harfi

* Üleştirme sayı sıfatlarında kullanılır.

Örnek:
  • İki-ş-er
  • altı-ş-ar
  • yedi-ş-er
s kaynaştırma harfi
* Üçüncü tekil şahıs iyelik ekinden önce kullanılır. Daha çok isim tamlamalarında tamlanan görevindeki sözcükte görülür.

Örnek:
  • Çocuğun oda-s-ı
  • Balığın koku-s-u
Not: Ancak “su” ve “ne” kelimeleri bu kurala uymaz.

Örnek:
  • Yemeğin su-y-u yok.
  • Çocuğun ne-y-i kaybolmuş
örneklerinde olduğu gibi…

n kaynaştırma harfi
* Zamirlerden sonra ek geldiğinde kullanılır.

Örnek:
  • O-n-a haber verin.
  • Bu-n-u biliyoruz.
* İyelik eklerinden sonra hal eki gelirse kullanılır.

Örnek:
  • Çocuğun kitabı-n-ı almışlar.
  • Fakirin evi-n-i yıkmışlar.
* İlgi eklerinden önce kullanılır.

Örnek:
  • Soba-n-ın kapağı düşmüş.
  • Sene-n-in sonu geldi.
  • Kasaba-n-ın sıcağı çok bunaltıcı.

y kaynaştırma harfi
Yukarıdaki kuralların dışında olan her yerde “y” kaynaştırma harfi kullanılır.

Örnek:

  • Oda-y-a girdim.
  • Üşü-y-erek uyandım.
  • Ağla-y-anı tanıyorum.
Not: Kaynaştırma harfleri aslında iki ünlü arasında kullanılır. Ancak bazen iki ünlü arasına gelmediği halde de kullanıldığı olur. Özellikle “ile, idi, imiş, ise” gibi sözcükler ünlüyle biten bir sözcüğe eklendiğinde baştaki “i” ünlüsü düşer ve yerine “y” kaynaştırma harfi gelir.

Örnek:
silgi > silgiyle
soba > sobayla
hasta > hastaydı
kısa > kısaymış
bitti > bittiyse
Örneklerinde görüldüğü gibi “y” kaynaştırma harfi iki ünlü arasında değildir. Bu durum “n” kaynaştırma harfinde de görülebilir. Zamirlerden sonra hal eki geldiğinde gerekmese de bu harf bulunur.

Örneğin;

Ondan bunu hiç beklemezdim.”
cümlesinde altı çizili sözcükte “n” kaynaştırma harfi iki ünlü arasında değildir.
theMira

Benzer Konular

20 Mart 2013 / Ziyaretçi Cevaplanmış
14 Ocak 2014 / Misafir Cevaplanmış
14 Mart 2017 / ben_ben_ben Soru-Cevap
5 Aralık 2016 / Misafir Cevaplanmış