Arama

Japon Sanatları - Bunraku (Japon Kukla Tiyatrosu)

Güncelleme: 15 Ağustos 2011 Gösterim: 12.421 Cevap: 3
Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
8 Ekim 2005       Mesaj #1
Misafir - avatarı
Ziyaretçi
Bunraku
MsXLabs.org
Sponsorlu Bağlantılar
bunraku bas
Bunraku, diğer bir adıyla Japon Kukla tiyatrosu, dünyadaki en gelişmiş kukla sahnelerinden biridir. Kuklalar oldukça büyüktür- yaklaşık yarım insan boyu kadar- ve ana karakterler 3 kuklacı tarafından yönetilmektedir. Çoğu bunrakunun konusu tarihsel Japon hikayelerinden gelmektedir ve temaları giri (sosyal sınırlamalar) ve ninjo (insanlığın çatışmaları) dan oluşmaktadır. Tanınan en ünlü bunraku oyun yazarı Chikamatsu Monzaemon'dur (1653~1724).
Bunraku ismi ningyo joruri'den gelmektedir (ningyo kukla, joruri ise hikaye anlamına gelmektedir). Kukla oyunları 10.yy'dan itibaren ortaya çıkmıştır. Gezgin kukla sahneleri, oyunlarını Awaji adalarından Seto 'ya kadar taşımışlar, Osaka ve Kyoto gibi büyük şehirlerde de ilgiyle izlenmişlerdir. Böylece tüm Japonya'da meşhur olmuştur.
Bunraku günümüzde kuklaları, müziği ve ulusal hikayeleri birleştiren bir oyun olarak devam etmektedir. Aynı kabuki gibi 1600'lü yıllarda popülerliği çok artmış ve aristokratların oyunu Noh'a bir alternatif olarak halkın ilgiyle izlediği sahneler kurulmuştur.
bunraku samurai bunraku kiz
17. yy.da sanatçı Takemoto Gidayu'nun katkılarıyla çok popüler olmuştur. Chikamatsu'nun Sonezaki'deki Aşk İntiharları (1703, Sonezaki Shinju) oyunu Shakespeare 'in Romeo ve Juliet'ine çok benzemektedir.
Oyunların konuları çoğunlukla güncel olaylara değinerek halkın eğitimine de katkıda bulunmuştur. En meşhur bunraku oyunlarından biri de Chuushingura'nın: The Treasury of Loyal Retainers isimli oyunudur (Kanadehon Chuushingura). Bu oyun aynı zamanda çoğu Kabuki sahnesinde oynanmış ve bir çok filme de konu olmuştur.
Omozukai, yani ana kuklacı, kuklaların kafalarını, sağ kol ve ellerini oynatırken diğer iki kuklacı kuklaların sol kollarını ve ayaklarını hareket ettirirler. Omozukai olmak için kuklacıların yaklaşık 10 yıl deneyime sahip olması gerekmektedir. Omozukai oyun esnasında seyirciler tarafından görülmektedir , aslında oyunun gerçek yıldızı odur, diğer kuklacılar ise giydikleri kostümden dolayı seyirciler tarafından görülemezler. Bayan kuklaların ayakları kimono dan dolayı oyun esnasında görülmemektedir.
Meiji döneminden sonra (1868~1912), Batı kültürünün de popülerliğinin artması ile bunraku'ya olan ilgi azalmış ve artık devlet tarafından desteklenen sanatsal bir aktivite olmuştur. Tokyo Ulusal Tiyatrosu'nda ve Osaka Ulusal Bunraku tiyatrosunda yaşamına devam etmiştir. Günümüzde Bunraku halen devam etmektedir fakat en önemli sorun kukla oynatan ustaların geçmişteki gibi yetişmemesi ve genç nesilin bu sanat dalının kolları ile uğraşmaya ilgi duymamasıdır.

Son düzenleyen Blue Blood; 8 Ekim 2005 19:05
Mystic@L - avatarı
Mystic@L
Ziyaretçi
5 Nisan 2006       Mesaj #2
Mystic@L - avatarı
Ziyaretçi
Kukla Tiyatrosu
15. Yüzyıl'ın sonlarında iki yeni tiyatro türü doğdu: Joruri ya da Bunraku denen Japon kukla tiyatrosu ve Kabuki. Japon kukla tiyatrosu başlıca üç elemandan olusur; kuklalar, oyundaki şarkıları ve kuklaları hem seslendiren hem de oynatan kuklacılar ve Şamisen sanatçıları. Japonya'nın en büyük oyun yazarı olarak kabul edilen Çikamatsu Monzaemon (1653-1724), özellikle kukla tiyatrosu dalında sanat değeri bakımında belki de dünyanın en iyi eserlerini vermistir. Kukla tiyatrosu için 50'nin üzerinde oyun yazan Çikamatsu'nun ünlü eserlerinden biri 1715 yılında yazdığı Kokusenya kassen (Kokusenya Savaşı) adlı oyundur. Kukla tiyatrosu 18. Yüzyıl'da en parlak dönemini yaşadıktan sonra popülaritesini yavaş yavaş Kabuki'ye kaptırmıştır.
Sponsorlu Bağlantılar





AndThe_BlackSky - avatarı
AndThe_BlackSky
VIP VIP Üye
13 Temmuz 2011       Mesaj #3
AndThe_BlackSky - avatarı
VIP VIP Üye
Vikipedi, özgür ansiklopedi

200px Sanbasopuppet

Bir bunraku kuklasının başı

Bunraku, 1684 yılında Japonya'nın Osaka kentinde doğmuş geleneksel Japon kukla tiyatrosu türüdür. Ningyo coruri olarak da adlandırılır. Bu ad şamisen çalımı ve gösteri metninin okunmasını kapsayan coruri / joruri müziği ve Japoncada kukla anlamına gelen ningyo sözcüklerinin birleşmesinden türetilmiştir. Bunrakuda şamisenin yerine nadiren de olsa taiko davulu denen bir tür tamtam da kullanılır.

Bunraku gösterilerinde üç tür gösterici yer alır:
  • Ningyōtsukai ya da Ningyozukai - Kuklacılar
  • Tayu - okuyucular
  • Şamisen müzisyenleri
Geçmişi

İlk olarak, bunraku terimi yalnızca 1872 yılında Osaka'da kurulan özel bir tiyatroyu belirtmek için kullanılıyordu. Daha sonra Umemura Bunrakken'dan adını alan bu kuklacılık türü öylesine büyük üne kavuştu ki pek çok Japon bu terimi geleneksel Japon kukla tiyatrosunun tüm türleri anlatmak için kullanmaya başladı. Başlangıçta kabuki gibi yalnızca soylu kesim için icra edilen bir sanat olduysa da Meiji dönemine gelinene kadar halk arasında da hızla yayıldı ve bu döneme kadar popüleritesini korudu.

Kuklaların özellikleri
Bunraku oyunlarında kullanılan kuklaların boyları 100 ila 125 santimetre arasında değişebilir. Boyutlardaki farklılıklar kuklanın yaşına, cinsiyetine ve kukla trupunun özelliklerinden ileri gelir. Japonya'daki tiyatrolar içinde, geleneksel Osaka tiyatrosundaki kukla figürleri diğer yerlere oranla daha küçük boyutta olmuştur. Başka bölgelerde, açıkhavada geniş mekânlarda sergilnen oyunların kuklalarının daha büyük tasarlanılması yoluna gidilmiştir.
Bunraku kuklalarının baş bölümleri ve elleri, işlerinde uzman ustalarca işlense de gövde ve kostümler kuklacılar tarafından yapılır. Baş bölümünün tasarımında ayrıntılı işlemeler uygulanabilir. Eğer oyunlar doğaüstü güçleri anlatan bölümler içiriyorsa kukla, yüzü bir anda bir şeytanınkine dönüşen biçimlerde de tasarlanabilir. Daha basit yüz betimlemeleri sağa-sola, yukarı-aşağı hareket eden gözlerden, burundan, ağızdan ve hareket edebilen kaşlardan oluşur.
Kuklanın başının her hareketi, gövdenin arkasındaki bir boşluktan sol elini içeri sokarak, boyundan aşağı uzanan bir kulpu yöneten başkuklacı tarafından yapılır. Omozukai adı verilen bu başkuklacı, sağ elini ise kuklanın sağ elini hareket ettirmek için kullanır.[1] Hidarizukai ya da saşizukai denen sol kuklacı ise tiyatro topluluğunun kendi yöntem ve kurallarına göre kendi sağ eliyle kuklanın sol elini yönetir. Bu el kuklanın dirseğinden uzanan bir kulp aracılığıyla oynatılır. Aşizukai adı verilen üçüncü kuklacı da kuklanın ayak ve bacaklarını oynatır. Bir kukla oynatıcısının sahneye çıkabilmesi için en az 10 yıllık bir çıraklık sürecinden geçmesi gerekir.
Bunrakuda hepsi olmasa da çoğu kukla karakteri 3 kuklacı gerektirir. Bu kukla oynatıcıları diğer türlerin aksine saklanmaz, izleyicilerin gözü önünde çoğu zaman siyah elbiseler giyerek gösteriyi gerçekleştirirler. Bazı gösterilerde kuklacılar siyah başlıklarla baş ve yüzlerini de örterek görünmez olur, bazılarındaysa yalnızca başkuklacının yüzü açık bırakılır ve bu oyun türüne dezukai denir.

Oyunun özellikleri

200px Osonowiki

Bunraku oyunundan bir kesit

Genellikle bir okuyucu bütün karakterlerin bölümlerini okur. Bunu yaparken, bir karakterden öbürüne geçerken sesinin tonunu değiştirir. Ancak çoklu seslendirmelerin de yapıldığı görülür. Seslendirmeyi yapanlar, kuklaları oynatanlar değildir. Okuyucular dönen bir sahne üzerinde şamisen çalanların yanlarında oturur. Ara ara dönen bu sahne bir sonraki sahne için müzisyenleri değiştirir.

Bunraku kukla tiyatrolarında kullanılan şamisenler, diğer şamisenlerden daha farklıdır. Bu türün ses tonu daha alçaktır ve daha toktur.
Bunrakular, kabuki ile pek çok ortak konuya sahiptir. Pek çok oyun hem kabuki oyuncuları hem de bunraku sergileyen kukla trupları tarafından sergilenmiştir. Bunrakular özellikle âşıkların intiharlarını konu edinen oyunları ile bilinir. Kırk yedi Ronin adlı hikâye hem kabuki de hem de bunraku da ünlüdür.
Kabuki bir oyuncunun tiyatrosuyken, bunraku bir işleticinindir. Bunrakuda, gösterilerden önce okuyucu elindeki metinle birlikte sahneye çıkar ve izleyicileri selamlayarak kâğıtta yazılanlara bağlı kalacağına ilişkin söz verir. Kabuki de oyuncular kelime oyunları yaparlar, doğaçlama sözler söyler, zaman ve mekânın koşullarına göndermeler yaparak metinde yer almayan sözler söyleyebilirler.
Bunraku oyularının yazımı konusunda en tanınmış yazarlardan biri Çikamatsu Monzaemon'dur. Kendisinin olduğu düşünülen yüzden fazla oyunla çoğu zaman Japonya'nın Shakespeare'i olarak adlandırılır.
Bunraku düzenleyen kuruluşlar, oynatıcılar ve kukla yapımcıları Japonya Hükûmeti'nin Yaşayan Millî Değerler programı altında korumaya alınmıştır.

Günümüzde Bunraku
Japonya'da Osaka, Ulusal Bunraku Tiyatosu devlet destekli bunrakunun merkezidir. Truplar yılda ortalama 5 oyun hazırlarlar ve her biri 2 ila 3 hafta Osaka'da sergilendikten sonra başkent Tokyo'da Ulusal Tiyatro'da oynanmak için turneye çıkar. Daha sonra Japonya'nın diğer yöreleri ve nadiren de olsa yurtdışı turneleri düzenlenir.
II. Dünya Savaşı'ndan önce profesyonel, yarı-profesyonel ve amatör truplarla sayıları yüzleri bulan kukla topluluklarının sayıları bu dönemden sonra hızla düşmüş ve günümüzde 30 dolaylarındadır. Bu truplar yılda bir-iki kez sahneye çıkar ve genellikle ulusal festivallerde görünürler. Bunların yanında bazı yerel kukla trupları etkin biçimde oyun sergilemeyi sürdürür.
Kobe'nin güneybatısında yer alan bir ada olan Avaci'de kurulan Avaci Kukla Topluluğu günlük olarak kısa gösteriler sunar ve bu gösterilerle Amerika Birleşik Devletleri, Rusya gibi ülkelere turneye çıkmıştır.
BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 1 üye beğendi.
tokiohotel - avatarı
tokiohotel
VIP ''Ölü Gelin''
15 Ağustos 2011       Mesaj #4
tokiohotel - avatarı
VIP ''Ölü Gelin''
Bunraku (Japon Kukla Tiyatrosu)

Bunraku kukla tiyatrosu biçimi Japonya özgüdür. geleneksel efsane kullanma ve aslında Kabuki için yazılmış oyunları, kukla tiyatrosu popüler kuruluşundan beri kalmıştır. Osaka, Japonya'da 1684 yılında şehrinde kurulan bunraku tiyatro karmaşık ve popüler olmak için gelmiştir.

öykü anlatan kimse kuklalar kullanarak yolculuk uzun, ama Japon kültürünün bir parçası olduğu 1684 yılına kadar geleneğinin ayrı bir formu olarak ifade edilmedi. Takemoto Gidayu büyük oyun yazarı Chikematsu Monzaemon yardımıyla ve bir tiyatro yöneticisi ve finansörü Takeda Izumo adlı yaptığı Osaka kukla tiyatrosu kurdu. Chikematsu adapte kabuki üzerinde yoğunlaştı yeni tiyatro, hikaye üzerinde sadakat ve diğer Konfüçyüsçü değerlerin temalı konsantre çalış. bilgi diğer kukla işten garnered kullanarak, Takeda hareketli gözleri ve kaşları dahil kuklalar 'mekaniği, içine yenilikleri tanıttı.

Kukla tiyatrosu bu formu kullanılan ahşap ve oyulmuş çok boyalı, ayrıntılı ve kostümlü. Özel peruk denilen kazura insan saçı yapılır ve karakter özel saç çeşitli içine şeklinde. kukla kostüm ayrıntılı ve sınıf ve karakter cinsiyete göre değişir. temel formda, kostüm elbise bir altında, bir kuşak bir kimono, bir dış ceket oluşur. Kuklalar da bazen mendil gibi küçük sahne, taşırlar.

Bunraku kukla çok büyük, insanlar bazen neredeyse boyutu vardır. Her kukla üç yetenekli eylemcileri tarafından işletilmektedir. Kurşun Puppeteer veya Omo-zukai, yüz mekanik kontroller ve el kukla hakkı. Hidari-zukai kukla sol kol çalışır. Genellikle ve en puppeteerler deneyimli genç Ashi-zukai, kukla bacaklarının hamle veya etek olduğunu. Puppeteerler mükemmel koordinasyon içinde kukla hareketleri yapmak için çalışması gerektiğini canlı ve doğal görünüyor.

Puppeteerler, tamamen kuklaların hareketlerle işgal, bir bunraku oyun hatları konuşmayın. Bunun yerine, form, aynı zamanda bir chanter denilen bir anlatıcı kullanır. Anlatıcı oyunun script ile özel standında kendai denilen oturuyor. O, hem hikaye ve ayar genel anlatım veren her karakter sesleri. Chanter duygu ve her karakterin durumu anlamak izleyici ile yapım ve anlatım tarzı tahsil edilir sık ya da çok duygusal şiirsel olarak kabul edilir.

bunraku üçüncü bileşeni müziği, üç shamisen oyuncular tarafından sağlanmaktadır. Shamisen, uzun boyunlu aleti gitar ve ud benzer, düşük, orta ve yüksek aralıkları gelir. Shamisen müzik oyun ayarı oluşturmanız yardımcı olmak için kullanılan ve aynı zamanda bir karakter veya durumun duygu vurgulamaktadır. flüt gibi diğer müzik aletleri, çan ya da davul, ama eklenebilir geleneksel kukla tiyatrosu sadece shamisen performans kullanır.

Bunraku tiyatro son derece dramatik öyküler, onur ve sadakat sevgi içeren odaklanmaktadır. Dünya Savaşı'nın sonundan itibaren, Osaka Ulusal Bunraku Tiyatrosu, yılda birkaç kez performansları tutar finanse vardır. Japonya dışında, şirketler Amerika, Bunraku Bay Kukla Topluluğu dahil oluşturmuşlardır. Bu şirket, İstanbul merkezli, her yıl, her zamankinden daha fazla izleyiciye bu benzersiz ve karmaşık tiyatro getirerek gösterileri ülkeyi dolaşır.
BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 1 üye beğendi.
''Boşver''

Benzer Konular

28 Temmuz 2006 / Mystic@L Edebiyat
13 Ağustos 2008 / Misafir Edebiyat
5 Şubat 2013 / Misafir Edebiyat
2 Ekim 2008 / KisukE UraharA Edebiyat
18 Mart 2009 / ThinkerBeLL Edebiyat