Arama

Alken (Olefin)

Güncelleme: 8 Haziran 2012 Gösterim: 6.573 Cevap: 6
ThinkerBeLL - avatarı
ThinkerBeLL
VIP VIP Üye
11 Temmuz 2009       Mesaj #1
ThinkerBeLL - avatarı
VIP VIP Üye
Alken (Olefin)
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Sponsorlu Bağlantılar

Alken ya da olefin, organik kimyada en az bir adet karbon-karbon çift bağı içeren doymamış hidrokarbonlardır. Sadece bir çift bağ içeren ve başka bir fonksiyonel grubun bağlanmadığı en basit alkenler CnH2n formülüne sadık kalarak homolog bir sıra oluştururlar.
En basit alken olan etilen (C2H4) IUPAC adlandırma kurallarına uygun olarak "eten" olarak da isimlendirilir. Alkenler, petrokimyada yaygın olarak "olefinler" ya da "vinil bileşikleri" olarak da bilinir.
En basit alken olan etilen'in 3 boyutlu modeli
771pxethylene3dvdw

BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 1 üye beğendi.
Tanrı varsa eğer, ruhumu kutsasın... Ruhum varsa eğer!
ThinkerBeLL - avatarı
ThinkerBeLL
VIP VIP Üye
11 Temmuz 2009       Mesaj #2
ThinkerBeLL - avatarı
VIP VIP Üye
Alken (Olefin)
Vikipedi, özgür ansiklopedi

Sponsorlu Bağlantılar

Yapıları


1. Şekileri
VSEPR teorisiyle varsayıldığı üzere alkenlerde çift bağ yapan karbon atomlarının arasında yaklaşık 120° açı oluşmaktadır. Bu açı Van der Waals etkileşimleri ve bağa katılmayan fonksiyonel grupların etkileri ile değişebilir. Örnek olarak propen molekülünde bağ açısı 123.9° dir. Alken çift bağı tekli kovalent bağdan daha güçlüdür ve 133 pikometre daha kısadır.

2. Moleküler Geometri
cis-2-Bütilen
cis2butene
trans-2-Bütilen
trans2butene
Tekli kovalent bağlarda olduğu gibi çift bağlar da üstüste gelen atomik orbitaller olarak tanımlanabilir. Ancak tekli kovalent bağ sadece bir adet sigma bağından oluşurken, çift kovalent bağ bir sigma bir pi bağından meydana gelmiştir.
Çift bağa dahil olan her karbon kendi üç sp2 hibrit orbitalini, üç atomla sigma bağı yapmak için kullanır. Hibritleşmemiş ve diğer üçünün oluşturduğu düzleme göre dik açıda kalan "2p" orbitalleri etkileşerek pi bağını oluştururlar.
Pi bağını kırmak için büyük miktarlarda enerji gerektiğinden (etilende 264 joule/mol) karbon-karbon çift bağını döndürmek oldukça zordur ve büyük oranda kısıtlanmıştır. Bunun sonucu olarak sübsitüyent bağlı alkenlerde "cis" ve "trans" olmak üzere iki geometri izomeri türü oluşabilir. Örnek olarak "cis"-2-büten molekülünde metil sübsitüyentler aynı tarafa bakarken "trans"-2-büten molekülünde metil sübsitüyentler ters tarafa bakarlar.
Biri çift bağı çevirmek zor olsa da imkânsız değildir. Gerçekte, 90°lik bir çevirme işlemi pi bağının gücünün yarısına eşittir. P orbitallerinin yanlış yerleşimi beklenenden azdır çünkü piramidal yapı oluşmaya başlar.
trans-Siklooktan kararlı gerginlikte bir alkendir ve orbital dizilimi 137°'lik (normal 120°) iki düzlemli açıyla 19° olacak şekildedir ve 18°lik piramitsel yapıya sahiptir. Bu, sıfır olması beklenen bu bileşiğin (cis-izomer 0.4 D) dipol momentinin 0.8 D olduğunu göstermektedir. Sikloheptan'ın trans izomeri yalnızca düşük sıcaklıkta kararlıdır.

BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 1 üye beğendi.
Tanrı varsa eğer, ruhumu kutsasın... Ruhum varsa eğer!
ThinkerBeLL - avatarı
ThinkerBeLL
VIP VIP Üye
11 Temmuz 2009       Mesaj #3
ThinkerBeLL - avatarı
VIP VIP Üye
Alken (Olefin)
Vikipedi, özgür ansiklopedi


Fiziksel Özellikler

Alkenlerin fiziksel özellikleri alkanlar ile karşılaştırılabilir. Fiziksel durum molekül ağırlığına (etenden bütene kadar gaz, pentenden sonra sıvı) bağlıdır. En basit alkenlerden olan eten, propen ve büten gazdır. 5-16 arası karbona sahip olan düz zincirli alkenler oda sıcaklığında sıvıdır, daha fazla karbon sayısına sahip olanlar katıdır.


Kimyasal Özellikler
Alkenler oldukça kararlı bileşiklerdir fakat karbon-karbon çift bağ(lar)ından dolayıalkanlara göre daha etkindir. Alkanlardaki tekli karbon-karbon bağlarından daha güçlü olmasına rağmen, alkenlerin aktifliğinin ana sebebi bu çift bağın koparak iki yeni tekli bağ oluşturmalarıdır.
Alkenler petrokimya endüstrisinde katkı malzemesi olarak kullanılmaktadır çünkü birçok reaksiyona katılabilme özelliğine sahiptirler.


1. Katılma Tepkimeleri
Alkenler çift bağın açıldığı birçok katılma tepkimesine girer:
  • Hidrojenin katalitik katılması: Bu katılma tepkimesisöz konusu alkeni alkan türüne çevirir. Tepkime metal bir katalizör varlığında ve basınç altında yapılır. Yaygın katalizörlerde kullanılan metaller platinyum, nikel ve paladyumdur. Labratuvar sentezinde Raney nikeli kullanılır. Bu katalizör bir nikel-alüminyum alaşımıdır. Bu tepkime için tipik bir örnek, etilenin katallitik hidrojenleme yöntemiyle etana çevrilmesidir:
CH2=CH2 + H2 → CH3-CH3
  • Elektrofilik katılma: Alkenlerin çoğu katılma reaksiyonları elektrofilik katılma mekanizmasını izler. Elektrofilin bir karbonil grubu olduğu Prins reaksiyonu buna bir örnektir.
  • Halojenleme: Elementar haldeki brom ve klorun alkenlere katılmasıyla sırasıyla benzer dibrom ve dikloroalkenler ortaya çıkar. Bir brom solüsyonunun suda renk değiştirmesi alken varlığının analitik testidir.
CH2=CH2 + Br2 → BrCH2-CH2Br
Ayrıca, tekli bir bileşik veya karışımın brom numarasını göstererek doygunsuzluk testi uygulamakta mümkündür. Reaksiyon gerçekleşir çünkü çift bağlardaki yüksek elektron yoğunluğu kalıcı bir uyarılmış dipolün yol açtığı Br-Br bağında elektronların kalıcı yer değişmeleri oluşur. Bu olay, Br'nin en yakın pozitif çift bağa ulaşmasını sağlar ve elektrofil gerçekleşir.
  • Hidrohalojenleme: HCl veya HBr gibi hidrolik asitlerin alkenlere katılımıyla haloalkenler meydana gelir.
CH3-CH=CH2 + HBr → CH3-CHBr-CH2-H
Eğer çift bağda bulunan iki karbon atomu farklı sayıdaki hidrojen atomları ile bağ yaparsa, halojen az karbonlu bir yapıyı tercih eder. (Markovnikov kuralı). Bu olay hidrohalojenleşmenin reaksiyon mekanizmasıdır.

600pxalkeneandhbrreacti
  • Karben ve karbenoid katılımıyla siklopropan meydana gelmektedir.
2. Oksidasyon
Alkenler büyük sayıdaki yükseltgenler ile oksitlenebilirler.
  • Oksijenin varlığında alkenler karbondioksit ve su açığa çıkaracak şekilde açık bir alevle yanarlar.
  • Oksijenle katalitik oksidasyon veya perkarboksilik asitlerle reaksiyonda epoksitler oluşur.
  • Reaction with ozone in ozonolizde ozonla gerçekleştirilen reaksiyon çift bağların kırılmasına yol açar ve açığa iki aldehid veya keton çıkar.
R1-CH=CH-R2 + O3 → R1-CHO + R2-CHO + H2O
Bu reaksiyon bilinmeyen bir alkenin çift bağlarının pozisyonlarını belirlemede kullanılabilir.

3. Polimerizasyon
Alkenlerin polimerizasyonu polietilen ve polipropilen plastikleri gibi yüksek endüstri değerli polimerleri açığa çıkaran ekonomik olarak önemli bir reaksiyondur. Polimerizasyon hem köksüz hem de iyonik olarak devam edebilen bir mekanizmadır.
BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 1 üye beğendi.
Tanrı varsa eğer, ruhumu kutsasın... Ruhum varsa eğer!
ThinkerBeLL - avatarı
ThinkerBeLL
VIP VIP Üye
11 Temmuz 2009       Mesaj #4
ThinkerBeLL - avatarı
VIP VIP Üye
Alken (Olefin)
Vikipedi, özgür ansiklopedi


Sentez
  • Alkenler için en yaygın endüstriyel sentezleme işlemi petrolün krakingleştirilmesidir.
  • Alkenler su katılarak alkolün dehidrasyonundan sentezlenebilirler. Örneğin, etanolün dehidrasyonu eten ortaya çıkarır:
CH3CH2OH + H2SO4 (conc. a q) → CH3CH2OSO3H + H2O → H2C=CH2 + H2SO4 + H2O
Diğer alkol eliminasyonları Chugaev eliminasyonu ve ilk olarak alkol grubunun kısa ömürlü bir ara ürüne dönüştüğü Grieco eliminasyonudur.
  • Hofmann tepkimesi ve Cope tepkimesinda alken üretmek için alkil aminden bir ayrılma tepkimesi meydana gelir. β-haloeterlerle Boord olefin sentezi ve ester erimesinde daha fazla ayrılma tepkimesi meydana gelir.
  • Yüksek α-alkenlerinin katalitik sentezleri nikel, kobalt veya platinyum varlığında organometalik bileşik olan trietilaluminyumla etilenin reaksiyonu sonucu gerçekleşebilir.
  • Alkenler olefin metatezinde karıştırılır..
  • Alkenler çeşitli reaksiyonlar sonucunda aldehid veya keton gibi karbonil grubu bileşiklerinden üretilebilirler.
    • Wittig reaksiyonunda alkil halid ile reaksiyon
    • Julia olefinasyonunda fenil sülfan ile reaksiyon
    • Barton-Kellogg reaksiyonunda iki farklı ketonun reaksiyonu
    • Bamford-Stevens reasiyonu veya Shapiro reaksiyonunda bir ketonun etkileşimi
    • McMurry reaksiyonunda iki keton veya iki aldehidin etkileşimi
  • Alkenler vinil halojen tuzunun etkileşim reaksiyonundan üretilebilirler.
  • Alkenler alkinlerin seçici indirgenmelerinden üretilebilir.
  • Alkenler Diels-Alder reaksiyonu ve Ene reaksiyonunda yeniden düzenlenirler.
  • Alkenler Ramberg-Bäcklund Reaksiyonunda α-halo sulfonlarından üretilebilirler.
  • Çokca yeni etkileşimler geçiren alkenlar çeşitli organometalik ayraçlarla karbometalasyonda alkinden oluşturulabilirler.
Simetrik olmayan ürünlerde yerine koyma reaksiyonu geçiren karbonlar (az hidrojenli) çift bağlarda daha sabit bir bölgeye yerleşme eğilimindedirler.
BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 1 üye beğendi.
Tanrı varsa eğer, ruhumu kutsasın... Ruhum varsa eğer!
ThinkerBeLL - avatarı
ThinkerBeLL
VIP VIP Üye
11 Temmuz 2009       Mesaj #5
ThinkerBeLL - avatarı
VIP VIP Üye
Alken (Olefin)
Vikipedi, özgür ansiklopedi


Sistematik İsimlendirme
Alkenlerin IUPAC isimlendirmeleri yapılırken, basit olarak temel bileşikteki -an- orta eki -en- olarak değiştirilir. Örneğin, CH3-CH3 etAN alkanıdır. CH2=CH2 bileşiği ise etEN'dir.
İleri alkenlerde, çift bağın konumunun farklılık gösterdiği izomerlerin olduğu yerlerde, şu numaralandırma sistemi kullanılır:
  1. Çift bağ içeren en uzun karbon zincirini, çift bağlı karbon atomları yönünde en küçük pozitif sayılarla numaralandır.
  2. Çift bağın konumunu ilk karbonun bulunduğu yerle göster.
  3. Dallı veya yedek alkenleri, tıpkı alkanlarda olduğu gibi isimlendir.
  4. Karbon atomlarını numaralandır, yedek grupları belirle ve isimlendir, çift bağların yerlerini belirle ve asıl zinciri isimlendir.
Naming substituted hex-1-enes
800pxalkenenomenclature

E, Z Yazımı

Bir alkenin birden fazla yedek atomu bulunduğu zaman çift bağın geometrisi E ve Z etiketleri kullanılarak gösterilir. Bu etiketler, "karşıt" manasındaki "entgegen" ve "birlikte" manasındaki "zusammen" Almanca kelimelerinden gelmektedir. Çift bağlı atomların aynı taraftaki yüksek öncelikli grupları birlikte diye tanımlanır ve Z ile gösterilir. Karşı taraftaki yüksek öncelikli gruplar ise E ile gösterilmektedir.
BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 1 üye beğendi.
Tanrı varsa eğer, ruhumu kutsasın... Ruhum varsa eğer!
Alvarez Ocean - avatarı
Alvarez Ocean
Ziyaretçi
29 Kasım 2009       Mesaj #6
Alvarez Ocean - avatarı
Ziyaretçi
ALKENLER (Olefinler)
CnH2n genel formülüyle gösterilen ve yapılarında en az bir çifte bağ bulunan ve bu grubun en basit üyesi eten (etilen) dir. (C2H4) Çifte bağ içeren halkalı hidrokarbonlara ise sikloalkenler denir. Alkenlerin IUPAC sistemine göre adlandırılması şu şekilde yapılmıştır.Karbon-Karbon (-C=C-) çifte bağı içeren en uzun karbon zinciri seçilir. Bu zincire karşın olan alkanın "an" sonekinin yerine "en" soneki getirilir.Düz ve dallanmış zincirli alkenlerin adlandırılması için,karbon atomları numaralandırılır;numaralandırma yapılırken,çifte bağı taşıyan karbon atomuna mümkün olan en küçük sayı verilir.Bu zincire bağlı substituyenlerin yeri de numaralar ile belirtilir.Çizelgede bazı alkenlerin adlandırılması verilmiştir.

Alken (Olefin)

Mira - avatarı
Mira
VIP VIP Üye
8 Haziran 2012       Mesaj #7
Mira - avatarı
VIP VIP Üye
Olefinler
MsXLabs.org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi

Komşu karbon atomları arasında bir ya da birden çok çift bağ bulunan doymamış hidrokarbonlar serisidir. Alkenler de denir. Alkanların ısıl parçalanmasıyla, alkollerden su çekilmesiyle ya da alkil halojenürlerden baz katalizörlüğünde hidrojen halojenür çıkarılmasıyla elde edilirler. Fiziksel olarak ilişkin oldukları alkanlara benzerler; kimyasal bakımdan belirleyici olan ise çift bağlarıdır. Permanganat ya da hipokloritle glikollere ve ozonla ozonürlere (bunlar da aldehit ve ketonlara bozunur) yükseltgenirler. Kolayca polimerleşip plastik ve reçineler verirler.
theMira

Benzer Konular

5 Ocak 2011 / anti_ewrim Soru-Cevap