KARİYER NEDİR?KARİYER PLANLAMASI NASIL YAPILIR?
Kariyer, mesleğimizi yaparken koyduğumuz hedefler doğrultusunda iş deneyimi kazanırken, gerekli eğitimleri alıp, mesleki ve bireysel açıdan kendimizi gerçekleştirme sürecimizdir.
Kariyer, en klasik şekli ile sonu olmayan bir yol benzetmesi ile tanımlanır. Çünkü insanın kendisini geliştirmesinin sonu yok gerçekten.
Kariyer yaptığınız işte kendinizi mesleki açıdan geliştireceğini, düşündüğünüz alanları ve konuları, tespit edip, gerekiyorsa bir uzmandan destek alarak, ilgi alınınız ve becerileriniz doğrultusunda ilerleyebileceğiniz ve kendinizi geliştireceğine inandığınız alanlara eğilip, kendinizi mesleki, ekonomik, sosyal ve kişisel açılardan tatmin edebilmenizdir.
KARİYERİNİZİ PLANLIYORSUNUZ...
Kariyer planlamasını, sizleri teknik ve akademik bilgilervererek değil, pratik ve yaşanan örnekler vererek açıklamak istiyorum. Kariyer planlaması düşüncesi, sadece iş hayatına atıldıktan sonra değil, lise ve üniversite dönemlerinde de düşünmeye başlamanız gereken bir konu. Ancak iş hayatını yaşayıp, biraz iş deneyimi kazanıp, kendinizi mesleki açıdan da değerlendirdikten sonra planlarınızı gözden geçirebilirsiniz . Ayrıca kariyer planlamanızı değişen iş koşullarına, değişen iş alanlarına göre de yeniden değerlendirmeniz gerekebilir.
Kariyerinizi planlarken, hedefiniz, mesleğinizin sizi sosyal, ekonomik, bireysel doyuma ulaştırmasını gözönünde bulundurmalısınız.
Kariyerinizi planlarken ve yeni bir işe girerken dikkat etmeniz gereken birkaç önemli nokta:
• Önemli olan kendi isteklerimize kulak vermenizdir. Bu isteklerimizin gerçekçi olmasına özen göstermeniz gerekir.
Örneğin: Ben lisans üstü çalışmam sırasında Sayın Betül Mardin'in denetimi ve gözetimi altında Sheraton İstanbul Oteli'nde Halkla İlişkiler stajı yaptım. Ama Halkla İlişkiler Mesleğinin benim özel hayatıma sınır koyacağını düşünerek, dışa dönük yapım, sosyal becerilerim ve bilgi birikimim yeterli görülmesine rağmen bu meslekte ilerlemeyi düşünmedim. Halbuki bu alanda başarılı olduğum söyleniyordu.
• Ancak Sheraton Otelinde yapmış olduğum staj, bana ileriki meslek ve özel hayatım için önemli bir birikim ve deneyim kazandırmıştı. Üretim sektöründeki çalışma hayatıma, hizmet sektöründe devam etmek istediğim zaman beni nasıl bir iş ortamının beklediği konusunda bir fikrimin olmasına katkıda bulundu. Böylece kariyer yolumda radikal bir değişiklik yapabildim. Sheraton Ankara Oteli'nde Personel ve Eğitim Direktörü olarak çalışmaya başladım.
• Özellikle genç yaşlarda, daha fazla mesleki birikim yapmak yerine, gençlik potansiyelimizi kullanıp, uzun vadede bizi istediğimiz veya hedeflediğimiz noktalara götürmeyecek iş tekliflerini kabul ederken, gelecekteki meslek yaşantımızı iyi tartmamız gerekir. Bu görüşten hareket edebilmek bizi kariyer planlamasına götürecektir.
• "Mezun olduğumuz okulun bize kazandırdığı diplomayı ve kazandığımız mesleki ünvanı, hangi iş kollarında ve hangi pozisyonlarda kullanabiliriz?" sorusunun cevabını araştırmanız gerekir.
Örneğin: Eczacılık Fakültesinden mezun olduk, bir ilaç fabrikasında
ürün sorumlusu (product manager) olabiliriz ki, bu iş kişinin dışa dönük, insan ilişkilerini , seyahat etmeyi seven bir yapıya sahip olmasını gerektirir.( SDS'e göre sosyal ve girişimci olmasını gerektir)
• Bir ilaç fabrikasında
Araştırma-Geliştirme, Kalite Kontrol ile ilgili birimlerde çalışabiliriz, bu da kişinin, laboratuvar çalışmalarını sevmesini, kapalı ortamlarda çalışmaktan, araştırma yapmaktan hoşlanıyor olmasını gerektirir. ( SDS'e göre Araştırmacı, Görenekçi yapımızın güçlü olması gerekir)
• Bir üniversitede
akademisyen olarak çalışmaya devam edebiliriz. Üniversitede kalma kararı bizim bilimsel çalışmalar yapmaktan, yeni eczacılar yetiştirmekten zevk duyuyor olmamızı gerektirir. ( SDS'e göre Araştırmacı ve Sosyal yanımızın güçlü olması gerekir)
• Yukarıdaki örneklerde önemli bir faktör daha ortaya çıkıyor, hangi işe uygun olduğunuzu belirlemek için kendimizi tanımaya çalışmanız gerekiyor.
• Kendinizi daha iyi tanımak için mesleğimizle ilgili çeşitli alanlarda bilinçli sürelerde çalışarak kendimizi tanımaya çalışabiliriz.
KARİYER PLANLAMASINA BİR ÖRNEK
• Eczacılık Fakültesinden mezun oldum. Eczane açmayı düşünmüyorum. Ya da ekonomik alt yapım yeterli değil, girip bir yerlerde çalışmam gerekiyor. Dışa dönük, sosyal ve girişimci bir yapıya sahibim. Bir fabrikanın laboratuvarında çalışmak istemiyorum. Zaten üniversiteyi de zorla bitirmişim. Üniversitede kalmayı düşünmüyorum. Ürün sorumlusu olarak bir yerde iş buldum. Çalışmaya başladım.
• Bir kere eczacı olduğum için pazarlama eğitimi, sunuş teknikleri eğitimi almam gerekebilir. Bunu bana iş yerim sağlamalıdır. Ya iş yerinin yeni mezun ürün sorumlularına verdiği standart bir eğitimi vardır, yada dışarıda bir eğitime katılmamı sağlayabilir. Eğer bu eğitimleri sağlamıyorsa, kendim bu eğitimleri alıp, yoluma devam edeceğim. Böylece kendi değerimi arttırmış olacağım.
• Biraz deneyim kazandım. Bana ürün sorumlusu olarak çalışan bir grubu bağlayacaklar, böylece şirketin organizasyon yapısına göre pazarlama şefi veya pazarlama müdürü olarak atanacağım. Bana bağlı kişileri nasıl yöneteceğim? Toplantılara gireceğim. Bu toplantıları nasıl yöneteceğim veya diğer toplantılarda dikkat etmem gereken konular ve kurallar nedir? Toplantılar verimli çalışmayı nasıl arttırır? Bunları öğrenmek için kısa süreli bir yönetim semineri, toplantı yönetimi semineri almam gerekir. Beni Pazarlama Müdürü olarak atayacaklarına göre bu eğitimleri bana iş yerimin sağlaması gerekir. Eğer bu bilgileri bana temin etmeden beni bir üst pozisyona atarlarsa zorlanabilirim. Bazı şeyleri yaşayarak öğrenmek zorunda kalabilirim, bu da hem zaman alır, hem de olumsuz sonuçlarla karşılaşabilirim. Bu bilgileri şirketim sağladı veya kendim almak durumunda kaldım ve Pazarlama Müdürü olarak atandım.
• Biraz daha deneyim kazandım. Bu arada şirket içinde bazı iyileştirme çalışmaları var, kalite vs. Bu konuda da kendimi geliştirmem gerekir. Şirket içi eğitimlere katılmalıyım.
• Bir dönüm noktası ile karşılaşabilirim. Bu şirkette mi devam edeceğim, kendimi geliştirebileceğim başka ortamlar olabilir mi? İki yıl içinde kendimi nerede görmek istiyorum? Hobilerim nelerdir onlara vakit ayırabiliyor muyum?
• Hedeflediğim alan ve pozisyon doğru mu? Piyasadaki yeni gelişmeler neler? Benim alt yapımda birisi için yeni iş alanları ne olabilir? Ben eczacılık okudum ama benim asıl mesleğim pazarlama ve satış uzmanlığı. Bu uzmanlık alanımı nasıl daha iyi değerlendirebilirim?
• Kariyeri iş hayatındaki yolumuz olarak tanımlarsak, bu yolda ilerlemek, iş hayatında ilerleyebilmemiz, bilgi, beceri ve deneyimimizi arttırıp, edindiğimiz birikimle doğru orantılı pozisyonlarda çalışabilmektir.
• Bu temel görüşlerle kariyer planlamamıza devam ederiz.
• Ayrıca, Kariyer Planlaması ile ilgili bilgili ve bilinçli olursak, işyerimizin İnsan Kaynakları Departmanlarından beklentilerimizi daha somut bir biçimde ortaya koyabilir, onlara hedeflerimiz doğrultusunda bilgi verebiliriz.
Kariyer Nedir?
