-Y- Harfi İle Başlayan Kelimeler - Sayfa 5

YÂL, -ıı a. (fars. ypl). Esk.
1. Boyun, gerdan.
2. Güç, kuvvet, kudret.
3. Yâl ü bâl. boy bos: "Gönül o âfete meftûndu Lâle Devrl'nde / Ki verdi şân ü şeref yâl ü bâle devrinde" (Y. K. Beyatlı). || Yâl-i kupa!, şan ve büyüklük.

YALIYAR a. Denizin etkisiyle kıyıda oluşan, az ya da çok sarp etekleri genellikle aşındırma platformuna dönüşmüş diklik.

—ANSİKL. Jeomorfol. ve Denizbil. Canlı yalıyar doğrudan deniz dalgalarının etkisinde kalır. Çoğunlukla, dalgaların alttan oymasıyla oluşmuş bir çentikle aşındırma platformundan ayrılır. Çentiğin üzerindeki şev, yerçekimi (yuvarlanma, kayma) ve sellenme süreçlerinin etkisiyle biçimlenerek evrim geçirir. Yalıyarın biçimi (profil, uzanış) ve gerileme hızı, yalıyarı oluşturan gereçlerin sertliğine ve dayanıklılığına bağlıdır. Pekişmiş kayaçlarda, hemen hemen hiç gerilemeyen sarp yamaçlar ortaya çıteır; az pekişmiş ya da hiç pekişmemiş fasiyeslerde, daha belirgin olan gerileme yüzeysel etkilerle daha az eğimli yamaçlar yaratır.
Ölü yalıyar, artık deniz etkisinin erişemediği eski kıyı çizgisinin gerisinde yer alır ve eski kıyı çizgisiyle arasında bir birikinti kuşağı bulunur.
Çift yalıyar'ın eteğinde yuvarlanmış ya da kaymış çok büyük bir yığın bulunur.
Dalan yalıyar, arada bir aşındırma platformu olmadan hızla deniz suları altına dalar; bu tür yalıyarlar tektonik kökenli bir sarplığın yakın geçmişte sular altında kalmasıyla oluşur.
Yalancı yalıyar, denize dönük, ama deniz etkisiyle biçimlenmemiş ya da gerilememiş bir yamaçtır.