Osmanlı Kurumları - Mızıka-yı Hümayun

Mızıka-yı Hümayun
Vikipedi, özgür ansiklopedi


Mızıka-yı Hümayun, kostümü, donanımı ve örgütlenme şekli itibarı ile Avrupa standartlarında bir ordu olan Asakir-i Mansure-i Muhammediye'nin yapısına uymadığı gerekçesi ile kaldırılan Mehterhane-i Hümayun'un yerine kurulan askeri bandodur. Kuruluşunda başına, 17 Eylül1828'de bir İtalyan müzik adamı olan Donizetti paşa getirilmiştir.
Mızıka-yı Hümayun', 6940 sayılı özel kanunun çıkarıldığı 1957 yılından sonra uluslararası platformda da adını duyuran Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası'nın çekirdeği sayılır.

1826 Haziranında Yeniçeri ocağı söndürülünce bu 465 senelik köklü kurumla bağlantılı diğer teşkilatlarda lağv edildi. Bektaşi dergâhları kapatıldı. Pek çok kapıkulu teşkilatı ilga oldu. Bu arada Mehterhane de mehteran ile birilkte tarihe karışıyordu. Zaten vaka-i hayriye’nin hengamesinde mehterane de yerle bir olmuştu.

Yeniçeriliğin yerine batılı tarzda yeni bir ordu kuran Sultan Mahmud, Mehterhane-i Hümayun’un yerine de , “Mızıka-yı Hümayun” adıyla batı standartlarında askeri bir bando teşkil etti. 1828′de tesis edilen kurumun başına İtalyan asıllı müzisyen Giuseppe Donizetti Paşa getirildi. Böylece devlet eliyle batılı madana ilk musiki girişimi yapılmış oluyordu. Bundan sonra Mızıka-yı Hümayun’un borusundan batı uslubunda Osmanlı marşları ( Euro Ottoman ) dinlenir oldu.


Sultan Mahmud’dan itibaren her padişahın cülusunda bir marş bestelenir ve saltanatı müddetince imparatorluğun resmi marşı sayılırdı. ( Reşadiye Marşı , Hamidiye marşı [ Marş-ı Âli Hamidi ] gibi… )

İttihat ve Terakki bir cunta olarak imparatorluğun yönetimini ele geçirdikten sonra bazı kendi bestelerine Mızıka-yı Hümayun’a seslendirterek propaganda vesilesi olarak kullanmaya başladı. Bunlardan Neşide-i Zafer marşı (Vicdan-ı Muazzam) en çok dikkat çekenlerden birisidir. İttihatçılar için bestelendiği aşikar olan marş, belki de İmparatorluk Türkiyesinin son demlerinde en çok terennüm edilen nağmelerden birisiydi.. .

Kurum 1932′de Riyaset-i Cumhur Filarmoni Orkestrası, 1957′de ise Cumhurbaşkanı Senfonu Orkestrası adını aldı.