Turgut Atalay

TURGUT ATALAY

MsXLabs.org

Cumhuriyet’in ikinci kuşak ressamları arasında yer alan Turgut Atalay, 1918 yılında Konya’da doğdu . Eğitimine Şehzadebaşı 10. İlkokul’da başlamış ve daha sonra İstanbul Erkek Lisesi’nde devam etmiştir, buradaki eğitimini yarım bırakarak 1936 yılında Güzel Sanatlar Akademisi’ne başlamıştır. Güzel Sanatlar Akademisi’nde yüksek bölümüne devam etmiş ve 1946 yılında birincilikle mezun olmuştur. Atalay burada Nazmi Ziya Güran, İbrahim Çallı, Léopold- Lévy ve iki yıl süreyle Rudolph Belling atölyesinde eğitim görmüştür. Léopold-Lévy’nin Akademi’deki ilk öğrencileri arasında yer alan sanatçı, henüz öğrenci iken 1937’de Şişli Halkevi, 1938’de ise Şehremini Halkevi’nde kişisel sergiler açmıştır.

1940'da Yeniler (Liman Ressamları) Grubunun kuruluşuna katıldı. 1946'da Paris'te düzenlenen uluslararası bir sergiye (UNESCO) yapıtlarıyla girdi. Aralıklı olarak dört yıl resim öğretmenliği yaptıktan sonra, tiyatro ve opera dekoratörü olarak uzun yıllar çalıştı. Ressam ve Heykeltıraşlar Derneği'nin yurt içinde ve dışında düzenlediği sergilere katıldı. 1964'te Akademi Sanat Ödülünü kazandı.

1946 yılında Akademi' den birincilikle mezun olan sanatçı, resim öğretmenliğine başlamış, öğretmenlik yaptığı dönemde okullardaki resim öğretiminin yanlış olduğunu belirten yazılar yayınlamış ve daha sonra da öğretmenlik görevinden ayrılmıştır. 1946' da Paris' te düzenlenen uluslararası bir sergiye (UNESCO) yapıtlarıyla girmiştir. aralıklı olarak 4 yıl resim öğretmenliği yaptıktan sonra, tiyatro ve opera dekarötörü olarak uzun yıllar çalışmıştır.

1960’lı yılların başında Türkiye Büyük Millet Meclisi adına Uşak’ta görevlendirilen Atalay, Kütahya’ya uğrayarak burada seramik çalışmalarını izlemiş ve geleneksel çini motiflerinin dışında farklı konu ve renklerle seramik çalışmaları yapmıştır. Sanatçının Uşak ve Kütahya’dan yaptığı resimlerinde, konu olarak köy yaşamı, köylüler, özellikle de kağnı, karasaban ve bozgun temalarını işlemiş, ifadenin öne çıktığı resimler gerçekleştirmiştir. Bozgun (1967), İsyan Eden Köylü Kadın (1963), Çoban ve Köylüler (1976), Ağ Taşıyanlar (1969) gibi resimleri sanatının bu evresini tanımlayan örneklerdir. Sınırlı renk seçimleri, biçim deformasyonları ve kuvvetli geometrik değerleriyle sanatçının bu resim anlayışı 1980’li yılların ortalarına dek sürmüştür.

Sanatçının, 1946 yılında çalışmaya başladığı Devlet Tiyatrolarında uzun yıllar tasarladığı dekor resimleri, üç boyutlu çalışmaları, fuar pavyonu tasarımı ve eğlence mekânlarının sahneleri ile ilgili tasarım örnekleri de vardır. 1964 yılından sonra belli aralıklarla düzenli kişisel sergiler açan Atalay 2004 yılında İstanbul’da vefat etmiştir.