Yoğunluk Nedir?

YOĞUNLUK

Yoğun olan bir şeyin özelliği: Sisin yoğunluğu. Fırtınanın yoğunluğu. Bir filmin dramatik yoğunluğu.

—Akust.
Akustik enerji yoğunluğu, bir akustik ortamda meydana gelen potansiyel ve kinetik enerjilerin toplamı.
Kinetik enerji yoğunluğu, akustik ortamın özgül kütlesinin bu ortamın bir parçacığının hızının karesiyle çarpımının yarısı.
Potansiyel enerji yoğunluğu, anlık akustik basıncın karesinin ortamın sıkıştırılabilme modülünün tersiyle çarpımının yarısı.

—Astrofiz. Yoğunluk dalgalar kuramı, gökadaların diskleri arasında oluşan çekim alanı tedirginliğinin yayılmasından yola çıkarak gökadaların sarmal yapısını açıklayan kuram.

—Bilş. Kayıt yoğunluğu, bir bilgi kayıt ortamı üzerinde, birim boyuta kaydedilmiş ikili öğe sayısı. (Manyetik bir şerit ya da disk üzerindeki kayıt yoğunluğu santimetre başına bit olarak ifade edilir [ing. bit per inch; inch başına bit, kısalt, bpi].)

—Denizbil. Yoğunluk akıntısı, bir deniz akıntısının, eşyoğunluklu yüzeyler eğimince oluşturulan kolu.

—Elekt.
Yoğunluk özgül direnci, bir metalin özgül direncinin, yoğunluğuyla çarpımı. (Dolayısıyla yoğunluk özgül direnci 5, 6= pd bağıntısıyla, özgül direnç p ve yoğunluk d'ye bağlıdır.)
Hacimsel elektromanyetik enerji yoğunluğu, bir elektromanyetik alanın var olduğu bir uzay bölgesinde, birim hacimde depolanan enerji miktarı. (Alan vektörü E ve indükleme vektörü D ile nitelenen bir elektrik alanında, alan vektörü Fi ve indükleme vektörü 0 ile nitelenen bir manyetik alanda bağıntıları vardır.)
Hacimsel yük yoğunluğu, yükün, bunu içeren hacim öğesine oranının bir noktadaki limiti.
İletim akımı yoğunluğu, bir iletkende hacimsel yük yoğunluğu « ile elektrik yüklerinin ortalama hızı Ynin çarpımına eşit vektörel T büyüklüğü: f=Sv.
Yerdeğiştirme akımı yoğunluğu. elektriksel indükleme vektörünün, zamana göre türevine eşit vektörel büyüklük.
Yüzeysel yük yoğunluğu, bir cismin yüzeyine dağılmış yükün ilişkin yüzey öğesinin alanına oranının bir noktadaki limiti.

—Elektroradyol. Kemik yoğunluk ölçümü, kemiğin yoğunluğunun ve kalsiyum oranının ölçümü, (incelenen kemiğin arkasında yer değiştiren bir sayaçla ölçüm yapılabilir. Kullanılan kaynaklar ya radyoelementler, ya monokromatik yayınlar ya da radyojen tüplerdir. En çok incelenen bölümler el ve önkol kemikleridir. Bir radyografi filmi yoğunlukölçerle ölçülerek de ölçüm yapılabilir.)

—Elektrotekn. Doğrusal akım yoğunluğu, bir döner makine için, bir oyuktaki toplam akımın, diş adımına oranı.

—Fişekç.
Doldurma yoğunluğu, patlayıcı madde kütlesinin, lağım deliğinin uzunluğuna oranı.
Fişek doldurma yoğunluğu, fişek içine konan patlayıcı madde kütlesinin bu fişeğin iç hacmine oranı. (Fişek doldurma yoğunluğunun, patlayıcının patlama yeteneğini koruyabilmesi için sınır yoğunluğun altında tutulması gerekir.)
Kütle yoğunluğu, sıkıştırılmamış toz ya da granül durumundaki bir patlayıcı madde kütlesinin (ağırlığının) doldurduğu hacme oranı.
Sıkıştırma yoğunluğu, toz ya da granül durumundaki bir madde kütlesinin, belirli koşullarda sıkıştırılmasından sonra işgal ettiği hacme oranı.
Sınır yoğunluğu, kimi patlayıcılarda fişek doldurma yoğunluğunun aşmaması gereken değer; bu değer aşıldığı takdirde patlayıcı madde ateş almayabilir.

—Fiz.
Bir gazın yoğunluğu, bir gazın kütlesinin, aynı sıcaklık ve aynı basınçta aynı hacmi işgal eden hava kütlesine oranı.
Bir katının ya da sıvının yoğunluğu, bu cismin kütlesinin 4 °C'ta aynı hacmi işgal eden su kütlesine oranı.
Yoğunluk matrisi ya da operatörü, kuvantal kuramda hal kavramının genel matematiksel termalleştirilmesi. (Bir saf hal bir vektör ile tanımlanabiliyorsa bir karma halin ya da karışımın tanımı bir yoğunluk matrisi yardımıyla yapılır. Yoğunluk matrisi kavramı istatistiksel kuvantal mekanikte temel bir rol oynar.)

yoğunluk
herhangi bir maddenin bir birim hacminin kütlesi.

Metre-kilogram-saniye ya da SI birimler sisteminde metreküp başına kilogram olarak ifade edilir. Olağan katiların, sıvıların ve gazların yoğunlukları ders kitapları ile elkitaplarında liste halinde verilir.

Yoğunluk, herhangi bir cismin hacminden kütlesinin ya da kütlesinden hacminin hesaplanabilmesi olanağını sağlar; kütle, hacim ile yoğunluğun çarpımına, hacim ise kütlenin yoğunluğa bölümüne eşittir.

Günlük yaşamda kütleye oranla daha sık kullanılan ağırlık, kütlenin yerçekimi ivmesi ile çarpılmasıyla bulunur. Maddelerin birim hacim başına kütlelerini veren listeler de vardır; bu niceliğe, bağıl yoğunluk ya da özgül ağırlık denir. Parçacık yoğunluğu terimi tek bir parçacığın yoğunluğunu değil, birim hacim başına parçacık sayısını ifade eder.