SAMUR a. (ar. semmur).
1. Sansargiller familyasından üç hayvanın {Martes zibellina, Avrupa samuru [Mustela lutreola] ve Amerika samuru [M. vison]) ortak adı. (Eşanl. VİZON.)
2. Bu hayvanların kürkü.
♦ sıf.
1. Samur postundan yapılmış olan şey için kullanılır.
2. Samur kaşlı, kaşları yumuşak ve gür olan kimse için kullanılır.
—Kürkç. Samur kürk, sincap ya da sansarın kafa derisiyle yapılan kürk. (Bk. ansikl. böl.)
—ANSİKL. Martes zibellina, Sibirya, Moğolistan ve Mançurya’nın kozalaklı ormanlarında yaşar, ipeksi, sık, kışın yazdan daha güzel olan kürkü için aranır. Öldürdü
ğü omurgalılar ve küçük kemiricilerle beslenir, leş yemez. Sınırlarını iyice belirlediği belli bir toprak parçasında yaşar ve yeraltı yuvasını buraya yapar. Yerleşik olmakla birlikte çok sert kışlarda göç eder; çünkü kış uykusuna yatmaz. Soyu hemen hemen kurumak üzereyken günümüzde yetiştirilmekte ve korunmaktadır.
Avrupa ve Amerika samurları, yabanıl yaşamlarında, dere ve bataklık kenarlarında dolaşır, buralarda hem karada, hem suda avlanır (kurbağalar, balıklar, kemiriciler, kuşlar), bir ağaç kovuğunda ya da terk edilmiş bir yeraltı ininde barınırlar. Amerika samuru, hem Amerika'da hem Avrasya’da yetiştirilir; beslenen bu hayvan yeniden yabanıl yaşama dönebilir (özellikle İskandinavya'da).
Amerika ve Avrupa samuru oldukça zıt iklimlere (sözgelimi kışları soğuk, yazları oldukça sıcak iklimli yerlere) alışabilirse de sürekli sıcaklık ve kuraklık kürkünün kalitesini bozar. Samurlar 10 ayda bir üreyebilirler: samur yetiştirilen yerlerde, erkek samur 3-5 dişiyi dölleyebilir; dişiler, ilkbaharda, bir batında ortalama 4-5 yavru yapar Yabanıl samurun kürkü kahverengi olduğundan, birçok ayıklanma gerçekleştirilerek dört temel renkten doğan bir dizi renk elde edildi: beyaz, siyahımsı kahverengi, soluk kahverengi ve gri. Yetiştirilen samur yavruları, postları olgunlaşınca öldürülür. Samurlar ancak çok büyük titizlik ve sabırla yetiştirilebilir; hayvanlar parmaklıklı kafeslere yerleştirilir ve yanlarına içecek konur. Samurlara bakacak kişilerin çok dikkatli olması gerekir: çünkü çok saldırgan olurlar. Erişkin samur her gün 200 g et (balık, mezhaba altürünleri vb.) ve biraz da pişmiş tahıl yer. Belli başlı samur kürkleri arasında, Amerika’da üretilen “Emba” ve "Black-glama", İskandinav ülkelerinde üretilen "Sağa”, Rusya’da üretilen "Norka" sayılabilir. Samur kürklerin değeri, dünya üretimine, pazar talebine ve işleme tekniğine göre değişir. Samurun bacakları, boğazı, sağrısı ve kuyruğu da değerlendirilir.
—Kürkç. Samur, kraliyet ailelerinin elbiselerinde kullanılan en tanınmış kürktür. En güzel deriler Sibirya'nın en soğuk yörelerinden elde edilir Kuş tüyüne benzeyen hafif tüyleri, deriye bir bütünlük sağlamasının yanı sıra kürkü hafif, sıcak ve ipeksi yapar. En aranılan renkleri gümüş mavi, kahverengi gibi koyu renklerdir. Amerikan samurlarından çok seyrek de olsa doğal renkleriyle kullanılan kürkler elde edilir. Samur kürk genellikle koyu kahverengiye boyanır.
Kaynak: Büyük Larousse