Dünyada ve Türkiye'de Ekonomi Gündemi, Güncel Haberler - Sayfa 32

5 Nisan Kararları « Türkiye Ekonomisi
1994 yılının başına gelindiğinde, Cumhuriyet tarihinin en büyük cari açığı ve kamu açığı makroekonomik dengesizliklerin boyutu görmek açısından yeterlidir. Orta-uzun dönemde sürdürülemeyecek olan bu yapı ve politikalar 1994 yılı Nisan ayında içine düşülen ağır iktisadi krizin oluşumundaki nedenlerdir. Diğer yandan kriz sinyallerinin alınmaya başlandığı 1993 yılının son ayları ile 1994 yılının Nisan ayı arasında geçen sürenin incelenmesi krizin yönetimi açısından da oldukça yanlış uygulamalara başvurulduğunu göstermektedir. Aşırı spekülatif sermaye girişinin ekonomik dengeler üzerindeki olumsu... Devamı »»»
Milli Korunma Kanunu « Türkiye Ekonomisi
18.1.1940 tarihinde yürürlüğe konulan 3780 sayılı Milli Korunma Kanunu, hükümete o dönemin zorunlu kıldığı olağanüstü yetkiler vermiştir. Hükümete fabrikalarda üretilen malları değer fiyatını ödemek şartıyla el koyup stok etmek, fabrikalara el koyup işletmek, işçilere mecburi mükellefiyet yüklemek, malların fiyatlarını saptamak, mamulleri muayyen usullerle tevzi etmek, mal ihracatında satış şartlarını tayin etmek, halkın ihtiyaçlarıyla ilgili olarak iktisadi ve ticari faaliyette bulunmak üzere devlet müesseseleri kurmak gibi çok geniş yetkiler vermiştir. Savaş yıllarının getirdiği olağanüstü ... Devamı »»»
İMKB'de Kote İşlemi « Türkiye Ekonomisi
Borsanın, hisse senetlerinin ticaretinin yapıldığı bir piyasa olduğu belirtilmişti. Her piyasada olduğu gibi, bu piyasanın da kendine özgü kuralları vardır. İMKB, diğer borsalarda olduğu gibi hangi şirketlerin senetlerinin, ne miktarda (kaç adet) işlem görebileceğinin kayıtlarını tutmaktadır. İlk halka arzlarda, şirket yönetimleri, ne kadar hissenin borsaya kote (kayıt altına) edilmesinin düşünüldüğünü bildirir ve İMKB'den izin ister. İlerde oluşabilecek değişimler için İMKB'den izin almadan, yani kote ettirilmemiş senetlerin ticareti olanaklı değildir. Kısacası, bir senet için kote olmak dem... Devamı »»»
İMKB Pazarları « Türkiye Ekonomisi
Ulusal Pazar Ulusal Pazar'da yer alan tüm şirketler İMKB tarafından önceden belirlenmiş kotasyon şartlarını tümüyle karşılayan şirketlerdir. Şu anda, Ulusal Pazar'dan seçilmiş 100 şirkete ait hisse senetleri İMKB Ulusal-100 Endeksini oluşturmaktadır. Ulusal Pazar'da işlem gören hisse senetlerinin takası, Türkiye'deki tek yetkili takas ve merkezi saklama kuruluşu olan İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş. (Takasbank) tarafından gerçekleştirilir. Genel takas esasları şöyledir; - Takas günü T+2 şeklinde, işlemi izleyen ikinci işgündür. - Çoklu netleştirme sistemi uygulanır. - Ödemeler aynı gün hes... Devamı »»»
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) « Türkiye Ekonomisi
Türkiye'de sermaye piyasasını düzenleyen ve 30 Temmuz 1981 tarihinde yürürlüğe giren 2499 sayılı "Sermaye Piyasası Kanunu"nun getirdiği bir kamu tüzel kişisidir. Yetkilerini kendi sorumluluğu altında bağımsız olarak kullanan bu kurulun merkezi Ankara'dadır. Ancak kurulun gerekli gördüğü yerlerde büro açma yetkisi vardır. Kurul biri başkan, biri başkan vekili olmak üzere yedi üyeden oluşur. Kurul üyeleri Maliye Bakanlığı'nca gösterilen altı aday arasından üç, Adalet Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, Merkez Bankası ve Bankalar Birliği'nce gösterilecek ikişer adaydan birer kişi olarak Bakanlar Kurul... Devamı »»»
19 Şubat Krizi « Türkiye Ekonomisi
Kasım 2000'in ikinci yarısında artan likidite sıkışıklığı ile su yüzüne çıkan kriz, mali piyasaları derinden sarstı. Bankalar hakkında ortaya atılan dedikoduların artması, bazı bankacı ve işadamlarının tutuklanmasıyla başlayan süreç piyasalar üzerindeki gerginliği artırdı. Borsa satışların etkisi altında kalarak 1999 yılı seviyelerine gerilerken gecelik faizlerde rekor artış yaşandı. Kısa bir süre içinde Türkiye'den 7 milyar dolarlık döviz çıkışı gerçekleşti. Hükümetin krizin önünü kesebilmek için aldığı tedbirler işi yaramazken IMF'den Aralık başında sağlanan 10.4 milyar dolarlık ek destek g... Devamı »»»
1923-1980 Türkiye Ekonomisi « Türkiye Ekonomisi
1920'lerden günümüze kadar Türkiye ekonomisi tarihini incelerken üç iktisat kongresinin de ekonomi politikalarında önemli değişimlerin yaşandığı dönemlerin başlarına rastladığı gözlenmektedir. Bu açıdan iktisat kongrelerinin ekonomik hayata yön verme işlevleri olmuştur. Birinci İktisat Kongresi'nin düzenlendiği 17 Şubat 1923 tarihinde, Kurtuluş Savaşı'ndan galip olarak çıkan Türkiye, iktisadi açıdan Osmanlı İmparatorluğu'ndan devraldığı "Duyunu Umumiye" ile karşı karşıya kalan, halkın büyük çoğunluğu fakir ve eğitimsiz, sanayi kuruluşları yok denecek kadar az ve sermaye birikiminden yoksun, g... Devamı »»»
1980-1982 Türkiye Ekonomisi « Türkiye Ekonomisi
Yaşanan ekonomik dengesizlikler sonucunda alınan 24 Ocak 1980 Ekonomik İstikrar Kararları ile, ihracatın ve döviz gelirlerinin artırılması, enflasyonun kontrol altına alınması ve ekonominin dışa açılarak uluslararası rekabet ortamına uygun dinamik bir yapıya kavuşturulması amaçlanmıştır. İstikrar Programı ile öngörülen başlıca tedbirler şunlardır: Döviz gelirlerini artırıcı tedbirler. İthalatın libere edilmesine yönelik tedbirler. Fiyat oluşumu ile ilgili tedbirler. Yabancı sermaye ile ilgili tedbirler. İdari tedbirler. Para politikası ile ilgili tedbirler. Döviz Gelirlerini Artırıcı Te... Devamı »»»
1983-1987 Türkiye Ekonomisi « Türkiye Ekonomisi
1984 yılında, kur politikalarında esneklik sağlanmıştır. Bankaların, alış ve satış kurlarının, T.C. Merkez Bankası'nca günlük olarak belirlenen esas kurun dövizlerde %6, efektiflerde ise %8 altında veya üstünde belirlenmesine izin verilmiş, ancak döviz alış ve satış kurları arasındaki farkın %2'yi aşmaması şart koşulmuştur. 1985 yılı Haziran ayında ise, bankalar kur tespiti konusunda tamamen serbest bırakılmıştır. Ancak, 1986 yılı başlarında bu serbesti daraltılmış ve bankalar tarafından belirlenecek kurların T.C Merkez Bankası kurlarının %1 altında ya da üstünde olması öngörülmüştür. 1986 y... Devamı »»»
1987-1993 Türkiye Ekonomisi « Türkiye Ekonomisi
1986-1989 döneminin ilk yarısında ekonomide canlılık, ikinci yarısında ise durgunluk görülmüştür. 1986 yılında iç talepteki artış, petrol fiyatlarındaki düşmenin yarattığı uygun uluslararası koşulların da katkısıyla, ekonominin hedeflenen uzun dönem büyüme hızının üzerinde büyümesine yol açmıştır. Bu süreç, 1987 yılında da devam etmiş ve büyüme hızı %9,8 olarak gerçekleşmiştir. Ekonomik büyüme oranlarında görülen bu yükselme, özellikle kamu kesimi yatırım-tasarruf farkının artmasına neden olmuş ve sonuçta kamu kesiminin borçlanma gereği 1986 yılında GSMH'nın %3,6'sı iken, 1987 yılında %6,1'in... Devamı »»»
Varlık Vergisi « Türkiye Ekonomisi
11 Kasım 1941 tarihinde, özellikle gayrimüslüm ticaret erbabını hedefleyen varlık vergisi kanunu çıkartıldı. II. Dünya Savaşı yıllarında Türkiye'de enflasyonun artması, karaborsacılığın yaygınlaşması ve bu sayede aşırı kazanç sağlayan bir zümrenin ortaya çıkması ile gelişen süreçte bu kazançların vergilendirilmesi amacıyla devlet tarafından konan vergidir. Uygulama 1,5 yıl sürdü. Ödeme yapmayanlar çalışma kamplarına gönderildi

EGE, İHRACATTA YILI ARTIŞLA KAPATTI -EGE BÖLGESİNDEN 2006 YILINDA YAPILAN İHRACAT, ÖNCEKİ YILA GÖRE YÜZDE 15'LİK ARTIŞLA 5 MİLYAR 946 MİLYON DOLARI BULDU -EİB BAŞKANLAR KURULU BAŞKANI TÜRKMENOĞLU: -''2007 YILI İHRACAT HEDEFİMİZ 7 MİLYAR DOLAR''

(A.A) - Ege Bölgesinden 2006 yılında yapılan ihracat, önceki yıla göre yüzde 15'lik artışla 5 milyar 946 milyon doları buldu.

Ege İhracatçı Birliklerinden (EİB) yapılan açıklamaya göre, EİB bünyesinde faaliyet gösteren 12 birliğe üye firmalar tarafından 2006 yılında yapılan ihracat, böylelikle 6 milyar dolar sınırına ulaştı.

Ege Bölgesinden 2006'nın son ayında yapılan ihracatta ise yüzde 12,5'lik artışla 589 milyon 382 bin 860 dolar oldu.

Bölgeden yapılan ihracatın sektörel dağılımına bakıldığında, EİB bünyesindeki madencilik en fazla ihracat artışı kaydedilen sektör olarak öne çıkıyor.

Yıllık dönemde, madencilik ihracında yüzde 24 olan artış, sanayi ürünlerinde yüzde 19,7 , tarım ürünlerinde ise yüzde 8 olarak gerçekleşti.

Yılın son ayında da, sanayi ürünleri ve madencilik, en fazla ihracat gerçekleştirilen sektörler oldu. Aralık ayında sanayi ürünleri ihracatında yüzde 43,7 , madencilik sektöründe de yüzde 43,5 artış sağlanırken, bu dönemde tarım ürünlerindeki ihracat ise yüzde 15,6 oranında geriledi.

-METAL İHRACATI HAZIR GİYİMİ GEÇTİ-

Ege Bölgesi ihracatında 2006 yılında en fazla ihracat gerçekleştirilen sektör, bu yıl el değiştirdi.

Yıllardır, EİB bünyesinde en fazla ihracatı gerçekleştiren birlik olan Ege Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği, bu unvanını Ege Demir ve Demirdışı Metaller İhracatçıları Birliği'ne kaptırdı.

Ege Demir ve Demirdışı Metaller İhracatçıları Birliği, yüzde 42,7'lik artış ve 1,2 milyar doların üzerindeki ihracatıyla en fazla ihracat gerçekleştirilen sektör olurken, Ege Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği'nin yıllık ihracatı yüzde 2,6 artışla 1,1 milyar dolar olarak gerçekleşti.

Ege Bölgesinden yapılan ihracatta, yıllık artış oranı bakımından ise Ege Demir ve Demirdışı Metaller İhracatçıları Birliği birinci sırada yer alırken, bu birliği yüzde 32,5 ile Ege Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği ve yüzde 24 ile Ege Maden İhracatçıları Birliği oldu.

Yıllık bazda iki sektörel birliğin ihracatında ise gerileme yaşandı. Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği'nin 2006 yılında gerçekleştirdiği ihracat geçen yıla göre yüzde 35,6 oranında gerilerken, Ege Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliğinin ihracatında da yüzde 1,5'lik düşüş yaşandı.

-''2007 HEDEFİ 7 MİLYAR DOLAR''-

EİB Başkanlar Kurulu Başkanı Mustafa Türkmenoğlu, yaptığı değerlendirmede, Ege İhracatçı Birliklerinin 2006 yılını başarılı şekilde bitirdiklerini vurgularken, ''2006 yılında tüm olumsuz ekonomik koşullara rağmen ihracatımızı 6 milyar dolara çıkardık. 2007 yılında ise hedefimiz 7 milyar dolar'' görüşünü bildirdi.

Türkmenoğlu bu arada, ihracat rakamında yakalanan artışın, Türkiye geneli ihracattaki yüzde 16,8'lik artışın gerisinde olduğuna dikkati çeken, bunun en büyük nedeninin EİB bünyesinde çoğunlukta bulunan ve yerli girdi maliyetleri kullanmak durumundaki tarım ve gıda alanlarındaki birliklerin karşılaştıkları olumsuzluklar olduğunu belirtti.

Türkmenoğlu, tarım ve gıda sektörleri ile maden, doğaltaş, tekstil, deri ve hazırgiyim gibi sektörlerin ağırlıklı olarak yerli girdi kullanan sektörler olduğunu ve bu nedenle YTL'deki değerlenmeden en fazla olumsuz etkilenen sektörler olduğunu ifade ederek, şunları kaydetti:

''Kurların nispeten olumlu düzeylerde olduğu 2003 ve 2004 yıllarında ihracatımızdaki artış yüzde 30'ların üzerinde iken, bir yandan YTL'nin değer kazandığı bir yandan da üretim girdilerindeki artışın kendisini hissettirmeye başladığı 2005 yılından itibaren ihracatımızdaki artış yüzde 10'lu seviyelere düşmüş, kimi aylardaysa gerileme sinyalleri vermiştir.



Bunun tek istisnası, geçen Mayıs ayı sonunda dış piyasalardaki gelişmeler sonucunda kurlardaki kısa süreli yukarı yönlü gelişmenin sonucunda Haziran-Ağustos döneminde ihracatımızda görülen kısa süreli yüksek oranlı artıştır. Eğer dolar kuru en azından 1,55-1,60 YTL düzeylerinde korunabilseydi, bugün için yüzde 25'in de üzerinde bir ihracat artışından söz ediyor olurduk.''

-EKONOMİK PROGRAM ELEŞTİRİSİ-

Türkmenoğlu, ihracata yaklaşım açısından uygulanmakta olan ekonomik programı da eleştirerek, mevcut programın ihracat ve istihdam ayaklarının eksik olduğunu savundu.

Ekonomik yapı dikkate alındığında ihracata çok daha fazla önem verilmesi gerektiğini ifade eden Türkmenoğlu, şunları kaydetti:

''Cari açık, ülkemiz tarihindeki en yüksek düzeyine 2006 yılı sonunda ulaştı, yerli girdi kullanımı ağırlıkta olan sektörler başta olmak üzere, ihracatın desteklenmesi yönündeki tedbirlerin alınıp hayata geçirilmesinin gecikmesi durumunda, 2007 yılı ülkemiz ekonomisi ve dış ticareti açısından kayıp bir yıl olacaktır.''

Türkmenoğlu, son yıllarda Türkiye'nin OECD ülkeleri arasında ihracat artışında ilk sırada yer almasına karşın, ithalat artışı ve istihdam üzerindeki vergilerde de ilklerde yer aldığına da dikkati çekerek, ihracatın ithalata bağımlılığının giderilmesinin öncelikli konular arasında değerlendirilmesi ve yerli üretimin desteklenmesi gerektiğini kaydetti.

-AB'NİN VİZE UYGULAMASI-

Öte yandan ihracatın önündeki engeller konusunda AB'nin yeni vize uygulamalarına da dikkati çeken Türkmenoğlu, AB ülkelerine yapılan TIR taşımacılığında TIR şoförlerine daha önce 90 gün için verilen vize sürelerinin 45 güne çekilmesinin, tarife dışı engel olduğunu belirtti.

Bu uygulamanın Türkiye ile AB arasında imzalanan ve taraflar arasında malların serbest dolaşımına imkan veren Gümrük Birliği Anlaşmasının ruhuna aykırı olduğuna dikkati çeken Türkmenoğlu, uygulamanın devamının ihracatçı ve taşımacı firmaları açısından karşılanması mümkün olmayan ek külfetler getirmekte olduğunu kaydetti.