-Z- Harfi İle Başlayan Kelimeler - Sayfa 5

ZAHİRBİN sıf. (ar. zâhir ve fars. bin'den zâhir-bin). Esk. Bir şeyin dış görünüşüyle ilgilenen, görünüşe aldanan.

ZAHİRBİNAHE be. (ar zahir, fars. bin ve -Sne'den zâhir-binâne). Esk. Üstünkörü.

ZAHİRECİ a. Zahire alım satımı yapan.

—Pnömol. Zahireci hastalığı, buğdayda asalak yaşayan bir böceğin yaptığı organik tozların solunmasından ileri gelen ve buğday unuyla uğraşan değirmencilerle zahirecilerde görülen akciğer hastalığı.

ZAHİREM be. (ar. zahiriden zahiren). Esk. 1. Görünüşte, dış görünüşe göre, dıştan: "Hiçbir muharririn kitabı, hatta en felsefisi bile bana bu zahiren sade görünen kadın kadar hüsn-i tesir hâsıl etmemişti" (H. E. Adıvar)
2. Zahiren ve ba- tınen, dış görünüş ve içyüzü bakımından.

ZAHİRİYAT, -tı çoğl. a. (ar. zahiri'nin çoğl. zShiriyyât). Esk. Dışgörüriüşler.

ZAHİRİYE sıf. (ar. zahiri'nin dişi, zahiriy- ye). Görünen, meydanda; yapmacık
ZAHİRİYE a. Tasav Kuran ve hadislerin görünüşteki (zahiri), açık anlamlarından başka hiçbir yorum kabul etmeyen, kıyasa yer vermeyen Sünni mezhep.
—ANSİKL. Zahiriye mezhebi Kuran ayetlerinin yalnızca görünüşteki anlamlarına önem verir, mecazi anlamlarını kabul etmez. Onlara göre din tanrısal, kıyas ise akılsaldır, insan aklıyla ise tanrısal sorunlar çözümlenemez. Kuran ve hadisler yorumlanarak onlardan yeni anlamlar çıkartılamaz. Kur- tuba'da (Cördoba) ortaya çıkan (994) bu mezhep, Endülüs’te ibni Hazm (öl. 1064) tarafından geliştirilip yayıldı ve Endülüs Emevileri tarafından resmi mezhep olarak benimsendi, Emevi devletinin yıkılmasından sonra XII. ve XIII. yy.'larda Kuzey Afrika'da çok sayıda yandaş buldu.

ZAHİRPEREST, -tl sıf. (ar. zahir ve fars. perest'ten zâhir-peresf). Esk. Dış görünüşe önem veren.

ZAHİYE a (ar. zahiyye). Esk. Bir ülkenin ya da kentin dışındaki açıklık yer.