Hint Sineması

SİNEMA

7 temmuz 1896'da, Bombay’da, Lumiöre sinematografının ilk film gösterisi gerçekleşti. Üç yıl sonra, H. S. Bhatvadekar ilk hint filmini çevirdi. Böylece, giderek dünyanın en büyük film üreticisi durumuna gelen (yılda 800 kadar film) hint sineması doğmuş oldu. D. G. Phalke'nin yönettiği ilk öykülü hint filmi Raca Harişçandra (1913) bir türün öncelik kazanmasına yol açtı. Bu, kaynaklarını Ramayana ve Mahabharata adlı iki ulusal destandan alan mitolojik film türüdür ve bugün de çok tutulmaktadır. Bunun yanı sıra sessiz sinema döneminde başka türler de ortaya çıktı. Bu dönemde Dhiren Ganguli, Debaki Bose ve Çandulal C. Şah gibi sinemacılar tarafından tarihsel ve toplumsal nitelikli 1 280 film çevrildi.

1931'de sesli filmin başlaması, hint sinemasının görünümünü değiştirdi. Ardeşir Irani'nin Atam Ara adlı filmi, belli sayıda şarkı içeren “talkie” (sesli) türde ilk yapıt oldu. Filmlere şarkı ve dansın girmesi, şarkılı halk dramı geleneğiyle bağlar kurulmasını sağladı. Bunun tersine, ülkedeki dil ve lehçe çeşitliliği yüzünden ses öğesi, hint sinemasını parçalayan temel neden oldu. Üç büyük yapım merkezi kuruldu: batıda Bombay (marathi, gucarati, pencabi dillerinde filmler), doğuda Kalküta (bengali, assam, oriya dillerinde filmler), güneyde Madras (tamul, telugu, malayalam, kannara dillerinde filmler). Ancak hindi dili, aşağı yukarı herkes tarafından anlaşılan tek dil olarak kaldı ve “Ali india FilnT’in elinde tuttuğu pazarı Bombay ele geçirdi (yılda 150 film).

Otuzlu yıllar sırasında üç büyük yapımevinin uyumlu siyaseti sayesinde, filmler belli bir düzeyi korudu. 1930'da Kalküta'da, Birendra Nath Sircar ile doğan New Theaters Ltd, Dhiren Ganguli (Excuse me Sir), Debaki Bose (Sita, 1934) ve R C. Barua (Devdas, 1935) gibi yönetmenlerin çabalarıyla bengali sinemasının gelişmesine katkıda bulundu. Bombay kesiminde, V. Şantaram tarafından kurulan Prabhat Film Company, özellikle mitolojik ve toplumsal nitelikli filmler yaptı (örneğin Şantaram’ın yönettiği Amar-Cyoti [1936] ve Duniya Na Mane [1937]). 1934'te Himansu Rai ve Devika Rani tarafından kurulan Bombay Talkie yapımevi, Rac Kapoor, Dilip Kumar ve K. A. Abbas gibi sanatçıları ortaya çıkardı. Bu kuruluşun çevirdiği filmler hint siyasal yaşamının sorunlarını yansıttı.

Kırklı yıllar boyunca çok sayıda bağımsız yapımcının ortaya çıkışı, bu üç büyük yapımevinin göreceli gücünü sarsmaya başladı. Kâr ve öne geçme kaygıları, filmlerinin niteliğine zarar vermeye başladı. Bu dönemin sonunda çevrilen film sayısının yüksekliği, gelecek on yıla damgasını vuran nitelik zayıflığını maskeledi.

Ellili yıllarda hindi dilinde filmlerin merkezi olan Bombay, kendi kâr kurallarını kabul ettirdi: bir yıldız oyuncu, altı şarkı, üç dans. Özgün senaryo eksikliği, halk tarafından sevilen yıldız oyuncular ve Hollywood kalıplarının taklidiyle örtbas edilmeye çalışıldı. Bu yapı içinde yer alan birkaç yönetmen, yine de nitelikli bir sinema yapmaya çalıştı. K. A. Abbas, danssız ve şarkısız ilk film olan Munna (1954) ile dikkati çekti. Avare (Avara) [1951] ile Rac Kapoor, Do Bigha Zamin (1953; 1954 Cannes şenliği'nde ödüllendirildi) ile Bimal Roy ve Guru Dutt da aynı çizgide çalışmalar verdi.

Hint sinemasının gerçek özgüllüğü 1955'te Satyacit Ray'ın Pather Pancali filmiyle ortaya çıktı. Ray, 1956'da Cannes' da ödüllendirilen bu yapıtında, geleneksel melodram kalıplarını bir yana bırakıyor ve gündelik gerçekliği şiirsel, coşkulu bir dille yansıtıyordu. Tapan Sinha ve özellikle de Acaantrik (1958) ve Meghe Dakha Tara (1960) adlı iki filmiyle Ritvik Ghatak da, Ray gibi, bir "yaratıcı sinema” oluşturmaya çalıştı. Ancak çalışmaları sınırlı kaldı.

Bununla birlikte, 1961'de Film institute of india’nın kurulması, nitelikli bir seyirci kesiminin oluşmasını sağladı (sinema kulüpleri). Öte yandan Film Finance Cor poration (1960'ta kuruldu) 1968'de genç yönetmenlere yönelik bir yardım siyaseti ni benimsedi ve bir "yeni dalga’’nın doğmasını destekledi, işlenen türler çeşitlilik kazandı ve filmlerdeki toplumsal eleştiri yoğunlaştı. Bu dönemde Mrinal Sen (Bhuvan Şome, 1969), Şyam Benegal (Ankur; 1973), Mani Kaul (Uski Roti, 1970) gibi yönetmenler dikkati geçti.

Yetmişli yıllarda ve özellikle 80'lerin başlarında yaratıcı sinema” ya da "koşut sinema"nın belirli bir atılım yaptığı gözlendi. Çeşitli güçlüklere ve ticari sinemanın büyük rekabetine rağmen, “yaratıcı sinema" M. S. Sathyu, Pattabhi Rama Reddy, Giriş Karnad, B. V. Karanth, Adoor Gopalakrişnan, Aravindan, Said Akhtar Mirza, Giriş Kasaravalli, Govind Nihalani gibi yeni yetenekli yönetmenler çıkarmaktan geri kalmadı. Özellikle güney eyaletlerinde sinema büyük bir gelişme gösterdi.

Hint sineması, günümüzde, gelişimini, dünyada eşine rastlanmayan bir canlılık la sürdürmektedir. Çünkü sinema, televizyonun seçkin kesime yönelik kaldığı ülkede tek ucuz eğlence aracıdır. Devlet, sinemaya başlangıcından beri getirdiği kısıtlamalara (ağır vergiler, acımasız bir sansür) rağmen, "yaratıcı sinema”yı ve nitelikli filmleri destekleyen olumlu kurumların yaratılmasına yardımcı olmaktadır: 1948'de kurulan Film Division (belgeseller ve haber filmleri); 1955'te kurulan Children's Film Society; Film institute of india (eğitim ve sinematek etkinlikleri); Film Finance Corporation ve sonraki adıyla National Film Development Corporation.

BAKINIZ
Sinema Sanatı
Sinema Nedir?
Hindistan (İndia) ve Hindistan Tarihi

RAJ KAPOOR

(AKA RANBIR RAJ KAPUR)
Hint sinemasının efsanevi aktörü,yönetmeni ve yapımcısı

• Doğum Tarihi: 14 Aralık 1924
• Doğum Yeri: Samandru-Peşaver-Kuzey Hindistan(Şimdiki Pakistan )
• Baba Adı: Prithviraj KAPOOR ( Hint sinemasının ilk Şekspir oyuncularından,tiyatro ve sinema oyuncusu)
• Ana Adı: Rama KAPOOR
• Cinsiyeti: Erkek
• Dini: Hindu
• Kökeni: Hintli-Asyalı
• Mesleği:20. YÜZYIL HİNT SİNEMA MEGA-STARI Aktör-Yönetmen-Yapımcı-RK Film Stüdyoları sahibi
• Yurttaşlığı: Hindistan vatandaşı
• Kronik hastalığı: Astım
• Evliliği ve çocukları: YIL: 1946
• Eşinin Adı:Krişna KAPOOR
• Çocukları:

1. Randhir KAPOOR-1947
2. Rita KAPOOR-1948
3. Rishi KAPOOR-1952
4. Rima KAPOOR-1956
5. Rajiv KAPOOR-1962

• Bombay'a geliş tarihi: 1929
• Okuduğu Okullar: İlk-Orta-Lise-Yüksek Okul-Bombay
• Konuştuğu diller: Hintçe - İngilizce(Hindustani ve Hintçenin bir kaç lehçesi )
• Ölüm Tarihi: 2 Haziran 1988
• Ölüm Yeri:Bombay
• Ölüm Yaşı:64
• En ünlü filmi: AWAARA-Avare

Oynadığı ve Yönettiği diğer bazı filmleri:

• AAG- 1948
• BARSAAT-1949
• ANDAZ-1949
• BABUL-1950
• DASTAN-1950
• AWAARA-1951 Şarkısını bütün dünyanın ezberlediği,bütün Asya ve özellikle Çin ve Sovyet Rusya'da ödüllere boğulan, onu tüm dünyaya tanıtan filmi
• DEEDAR-1951
• BEWAFA-1952
• AMBER-1952
• ANHONEE-1952
• AAH-1953
• BOOT POLISH-1954
• SHREE 420-1955 Nargis'le aşklarını -pyar hua ıqraar hua- şarkısıyla tüm dünyaya duyurdukları ve toplum sorunlarıyla örülü ve -mera joota hai japani-şarkısının sovyet rusyada marş gibi söylendiği meşhur filmi
• CHORI CHORI-1956-Nargis'le çevirdiği son filmi
• JAGTE RAHO-1956
• PHIR SUBAH HOGI-1958
• PARVARISH-1958
• ANARI-1959
• SHRIMAN SATYAWADI-1960
• CHHALIA-1960
• JIS DESH MEIN GANGA BEHTI HAI-1960
• EK DIL AUR SAU AFSANA-1963
• DULHA DULHAN-1964
• SANGAM-1964 Üç çocukluk arkadaşı arasında geçen çok hüzünlü bir aşk öyküsünün anlatıldığı, -dost dost na raha- adlı harika müziğiyle gönül dolduran şarkısının hala çalınıp söylendiği filmi
• TEESRI KASAM-1966
• SAPNON KA SAUDAGAR-1967
• MERA NAAM JOKER-1970 Kendi hayatını oynadığı filmi
• BOBBY-1973
• MERA DESA MERA DERAM-1973
• SATYAM SIVAM SUNDARAM-1978
• RAM TERİ GANGA MAILI-1985 ve
• HENNA-1988 ölümü nedeniyle tamamlayamadığı ve kendisi gibi aktör ve yönetmen olan büyük oğlu Randhir KAPOOR'un bitirdiği son filmi...Bu film Pakistanlı bir kızla Hintli bir genç adamın aşkını anlatmaktadır...

Raj KAPOOR usta oyunculuğunun yanında çok da iyi bir yönetmendi...Filmlerinde hint toplumunun belini büken sorunları ustaca sahnelemiş ve devrim niteliğinde yenilikler getirmiştir Hint Sinemasına...Onun zamanına kadar kadın oyuncuların beyaz perdede değil mayoyla görünmesi erkek oyuncularla çok yakın oynaması bile düşünülmezken, Avare filminde Nargis'i mayoyla göstermiş, yüzdürmüştür...Kast sistemini yermiş, toplumun yaralarını gözler önüne sermiş ve bunu da son derece cesurca yapmıştır...Oyunculuğu ise başlı başına bir fenomendir...Mimikleri ve komik unsuru çok ustaca kullanması,hayranı olduğu Charlie Chaplin'i aratmayacak biçimde komik,düşündürücü ve güzel sahnelerle süslemiştir filmlerini...Kendisi de son derece mutevazı,sevimli ve aşırı duygusal bir yapıya sahip bir insan olan Raj KAPOOR Sokaktaki yoksul adamı oynamış, onu her yönüyle sergilemiştir.Özel hayatında da lüksten, şatafattan daima kaçmış, o kadar tanınmış ,varlıklı ve sevilen bir aktör olmasına rağmen sürekli halkla içiçe yaşamıştır...Anlatıldığına göre, film çekimleri sırasında, yemek saatlerinde, lüks lokantalara gitmek yerine set işçileriyle oturur,hem onlarla sohbet eder, hem birlikte yemek yermiş...1948'de,Hint sinemasının o zamanki en güzel kadın artisti Nargis'le,birlikte çevirdikleri filmlerin dışında da başlayan aşk öyküsü 1956'ya kadar devam etmiş, ikili birbirlerini çok sevmelerine rağmen ,çocuklarının babasız büyümemesi için aktör sevgisinden fedakarlık ederek karısından ayrılmamış ve Nargis 1957'de,sonradan ödül aldığı filmi MOTHER INDIA'yı çevirirken tanıştığı Aktör Sunil DUTT'LA evlenerek bu hüzünlü aşk öyküsüne son vermiştir.Fakat Raj KAPOOR, sevdiği kadını hiç unutamamış,onun evlenmesinden sonra uzun süren ağır bir bunalıma girmiş ,zorlukla kendini toparlamış ve onun hatırasını daima kalbinde yaşatarak ölüme dek sürecek bir iç yalnızlığına gömülmüş, kendini bırakmış ve şişmanlamıştır..Daha sonra filmlerinde ağırlıklı olarak toplumsal olayları işlemiş ,oldukça fazla ödülün sahibi olmuştur..Raj KAPOOR'un bu hüzünlü aşk öyküsüne yakından tanık olan arkadaşlarının anlattığına göre kendisinden yedi yıl önce, 1981'de ölen NARGİS için uzun uzun ağladığı söylenir...Nasıl ki Nargis'in evlilik haberini aldığında yanında bulunan arkadaşlarının gözü önünde gözyaşlarına boğulmaktan çekinmediği gibi...

Hint Sinemasının bugünkü tanınmışlığına ve Endüstrisine en büyük katkıyı yapmış bu usta ,duygu dolu,yetenekli ve çok değerli yönetmen-yapımcı-oyuncunun ölümünden sonra büyük oğlu Ranbir KAPOOR ve küçük oğlu Rajiv KAPOOR çizgisini yürütmeye devam etmektedirler...Film Yapımcısı ve artık film çevirmeyen bir aktör olarak büyük oğlunun iki kızı da şu anda Hint sinemasının en güzel ve genç, en başarılı kadın oyuncularıdır...(Karishma ve Karina KAPOOR)