Porselen
Çakmaktaşı, kaolin ve feldispattan yapılan, 1.350°C dolayında fırınlanan, sert, gözenekli olmayan, beyaz, yarı saydam, camsı eşya.
Yapım tekniği çömleğinki gibidir. Hammaddesinin suyla uygun oranda karıştırılarak çamur hâline getirilmesi, buna çömlekçi çarkında istenen biçim verilmesi ve daha sonra pişirilip sırlanması, başlıca yapım aşamalarıdır. Dünya çapında en ünlü porselen Çin porselenidir. T'ang hanedanı (618-906) döneminde başlayan Çin porseleni üretimi Ming (1368-1644) ve Ch'ing (1644-1912) hanedanları döneminde en iyi ürünlerini vermiştir. Yarı saydam beyaz Çin porseleni ilk kez Yuan hanedanı (1280-1368) döneminde seri hâlde üretilmeye başlandı ve sırlanmadan önce kobalt mavisiyle boyama tekniği bu dönemde geliştirildi. Ming hanedanı döneminde çok renkli süsleme tekniği yetkinleştirildi. Bütün dünyaya yayılan Çin porselenlerinin benzerlerini yapma çabaları Avrupa'da ancak 1707'de olumlu bir sonuç verdi. İngiltere'de 18. yüzyıl sonunda, sert porselenin formülüne kemik külü ilâve edilmesiyle bir benzeri üretilmeye başlandı. Türkiye'de porselen yapımının geçmişi eski olmakla birlikte bir sanayi dalı olarak ancak son yıllarda gelişme gösterdi ve daha önce ithal edilen porselen mutfak eşyası, süs eşyası, elektrik izolatörleri vb. Türkiye'de de yapılmaya başlandı. Kamu ve özel sektöre ait birkaç kuruluşun başını çektiği porselen sanayii, günümüzde ihracat da yapmaktadır.
Çakmaktaşı, kaolin ve feldispattan yapılan, 1.350°C dolayında fırınlanan, sert, gözenekli olmayan, beyaz, yarı saydam, camsı eşya. Yapım tekniği çömleğinki gibidir. Hammaddesinin suyla uygun oranda karıştırılarak çamur hâline getirilmesi, buna çömlekçi çarkında istenen biçim verilmesi ve daha sonra pişirilip sırlanması, başlıca yapım aşamalarıdır. Dünya çapında en ünlü porselen Çin porselenidir. T'ang hanedanı (618-906) döneminde başlayan Çin porseleni üretimi Ming (1368-1644) ve Ch'ing (1644-1912) hanedanları döneminde en iyi ürünlerini vermiştir. Yarı saydam beyaz Çin porseleni ilk kez Yuan hanedanı (1280-1368) döneminde seri hâlde üretilmeye başlandı ve sırlanmadan önce kobalt mavisiyle boyama tekniği bu dönemde geliştirildi. Ming hanedanı döneminde çok renkli süsleme tekniği yetkinleştirildi. Bütün dünyaya yayılan Çin porselenlerinin benzerlerini yapma çabaları Avrupa'da ancak 1707'de olumlu bir sonuç verdi. İngiltere'de 18. yüzyıl sonunda, sert porselenin formülüne kemik külü ilâve edilmesiyle bir benzeri üretilmeye başlandı. Türkiye'de porselen yapımının geçmişi eski olmakla birlikte bir sanayi dalı olarak ancak son yıllarda gelişme gösterdi ve daha önce ithal edilen porselen mutfak eşyası, süs eşyası, elektrik izolatörleri vb. Türkiye'de de yapılmaya başlandı. Kamu ve özel sektöre ait birkaç kuruluşun başını çektiği porselen sanayii, günümüzde ihracat da yapmaktadır.
Porselen ve Seramik Arasındaki Farklar
İki ürün grubunun da, gerek hammaddeleri ve gerekse üretim şekilleri tamamen farklıdır. Bu farklılıklar, ürün özelliklerine yansımaktadır. Seramik ürünlerin pişirim sıcaklıkları porselen ürünlerden daha düşük olduğu için, poroz (su geçirgen) ürünlerdir. Bunun sonucunda, seramik ürünlerde uzun süreli kullanımlarda, su emmesinden kaynaklanan sır çatlakları ortaya çıkar. Ayrıca, pişirim sıcaklığının düşük olmasından dolayı, sır sert bir darbeyle çatlayabilir. Bir diğer fark ise, seramik ürünler ışığı geçirmezken, porselen ürünler ışık geçirgenliği özelliğine sahiptirler. MsXLabs.org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi
Son düzenleyen Safi; 9 Ocak 2017 02:31
