Arama

Zincirleme isim tamlaması nedir, örnek verir misiniz? - Sayfa 8

En İyi Cevap Var Güncelleme: 8 Mart 2015 Gösterim: 75.974 Cevap: 111
Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
3 Aralık 2012       Mesaj #71
Misafir - avatarı
Ziyaretçi
sanat dünyasının sorunları
Sponsorlu Bağlantılar
Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
3 Aralık 2012       Mesaj #72
Misafir - avatarı
Ziyaretçi
zincirleme nedir örnek verir misinin ?
Sponsorlu Bağlantılar
Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
3 Aralık 2012       Mesaj #73
Misafir - avatarı
Ziyaretçi
sporcunun sırt çantası
bizim evin çatısı
marmara denizinin derinliği
onun çocuğunun hastılığı
hanımın kol saati
armut ağacının yaprağının tozu
kuş sesinin güzelliği
akşam sattlerinin serinliği
çocuğun ders kitabı vs vs vs ödev veya performans da iyi işler
barış kral - avatarı
barış kral
Ziyaretçi
3 Aralık 2012       Mesaj #74
barış kral - avatarı
Ziyaretçi
sporcunun sırt çantası
bizim evin çatısı
marmara denizinin derinliği
onun çocuğunun hastılığı
hanımın kol saati
armut ağacının yaprağının tozu
kuş sesinin güzelliği
akşam sattlerinin serinliği
çocuğun ders kitabı vs vs vs ödev veya performans da iyi işler
Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
9 Aralık 2012       Mesaj #75
Misafir - avatarı
Ziyaretçi
hepsi ek almışmı olacak
Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
11 Aralık 2012       Mesaj #76
Misafir - avatarı
Ziyaretçi
Eldivenin yırtık ucu
Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
11 Aralık 2012       Mesaj #77
Misafir - avatarı
Ziyaretçi
bahçe kapısının deseni
_EKSELANS_ - avatarı
_EKSELANS_
Kayıtlı Üye
11 Aralık 2012       Mesaj #78
_EKSELANS_ - avatarı
Kayıtlı Üye
Bir ismin başka bir isim veya isimler tarafından tamlanmasına isim tamlaması denir.
İsim tamlamalarında iki öge vardır:
1-Tamlanan: Asıl anlatılmak istenen varlıktır. Asıl öge tamlanandır.
2-Tamlayan: Asıl ögeyi tamlayan yardımcı ögedir.
İism tamlaması 4 türden oluşmaktadır. Bunlar sırasıyla şunlardır:
1. Takısız İsim Tamlaması
2. Belirtisiz İsim Tamlaması
3. Belirtili İsim Tamlaması
4. Zincirleme İsim Tamlaması
İsim tamlama türleri arasında “Takısız isim Tamlaması”na da yer verilmiştir. Ancak son yıllarda bu tamlama biçimi tartışılır hale gelmiştir. Çünkü tamlayan kelimenin isim olmaktan ziyade, tamlanan kelimenin yapısından bahsettiğinden dolayı listeye alınmamaktadır. Örneklerden de daha iyi anlaşılacaktır.
1-Takısız İsim Tamlaması: Tamlayanın ve tamlanının ek almadığı tamlama biçimidir.
Takısız İsim Tamlaması Örnekleri:
Altın kolye,
Gümüş yüzük
Plastik bidon,
Tanta kaşık
Cam vazo,
Yün kazak gibi.

Örneklernden de anlaşılacağı gibi tamlayan kelime tamlananın neden yapıldığından bahsetmektedir.
Demir kapı derken kapının neden yapıldığını demir kelimesi belirtmektedir.
2-Belirtisiz İsim Tamlaması: Tamlayanı ek almayan, tamlananı ek alan tamlama biçimidir.
Belirtisiz İism Tamlaması Örnekleri:
Okul yol-u,
Öğretmen çeket-i,
Baba ocağ-ı,
para üst-ü
pazar çanta-s-ı (ünlüyle biten kelimeler kaynaştırma -s ünsüzünü alırlar)
Öğrenci çanta-s-ı gibi.

3-Belirtili İsim Tamlaması: Tamlayanı ve tamlananı ek alan tamlama türüdür.
Belirtili İsim Tamlaması Örnekleri:
Köy-ün orman-ı,
Ağac-ın dal-ı,
Defter-in fiyat-ı,
Ali’-n-in çanta-s-ı, (her iki kelime de kaynaştırma ünsüzü almıştır.)
Bina-n-ın çatı-s-ı,
Dünya-n-ın orta-s-ı gibi.

4-Zincirleme İsim Tamlaması: Bir ismi birden fazla ismin tamlamasıyla oluşan tamlama türüdür.
Zincirleme İsim Tamlaması Örnekleri:
Not : Zincirleme isim tamlamasından birden fazla tamlama vardır.
Bahçe kapısı bir tamlamadır.
Evin bahçe kapısı dediğimiz zaman bir tamalama daha oluşmakta.
Okul müdürünün makam odası
Öğretmen çeketinin düğmesi … gibi.
Şimdi verilen örneklerde eklere bakalım
Öğretmen çeketinin kolu
Öğretmen not defteri
Babamın amcasının eşi
Burada tamlamayı oluşturan kelimeler duruma göre ek almışlardır.
Not : Tamlamayı oluşturan kelimeler arasına sıfat girebilir. Tamlama yine özelliğini korur.
Çocuğun çantasının kilidi kırılmış. (Zincirleme isim tamlaması)
Çocuğun eski çantasının kilidi kırılmış.(Zincirleme isim tamlaması)
Bu tamlamada bir de sıfat tamlaması oluşmuştur.
Takısız isim tamlamalarında sıfat sadece tamlayan önüne gelir.
Demir testere-Eski demir testere
Kağıt helva-Renkli çelik kapı gibi
Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
19 Aralık 2012       Mesaj #79
Misafir - avatarı
Ziyaretçi
sınıf kapısın kolu sınıf tahtasının rengi
Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
24 Aralık 2012       Mesaj #80
Misafir - avatarı
Ziyaretçi
ZİNCİRLEME İSİM TAMLAMASI:
*İkiden fazla isimden oluşan isim tamlamalarıdır.
*Bu tür tamlamalarda; tamlayan, tamlanan yada her ikisi birden isim tamlaması olabilir.

Masa örtüsünün kenarı (Masa,örtü,kenar)
(Tamlayanı isim tamlamasından oluşmuş, zincirleme isim tamlaması)

Evin mutfak dolabı (Ev,mutfak,dolap)
(Tamlananı isim tamlamasından oluşmuş, zincirleme isim tamlaması)

Devlet hastanesinin doktor odası
(Tamlayanı da tamlananı da isim tamlamasından oluşmuş, zincirleme isim tamlaması)



Kaynak: Zincirleme isim tamlaması nedir, örnek verir misiniz?

Benzer Konular

22 Ekim 2018 / Misafir Cevaplanmış
14 Mart 2017 / ben_ben_ben Soru-Cevap
22 Kasım 2012 / Misafir Soru-Cevap