Kızılay (Türk Kızılayı)

Kızılay demeği (Türkiye)

yurtiçinde ve yurtdışında, savaşta ve barışta felakete uğrayanların her türlü sağlık ve sosyal yardım hizmetlerini yerine getirmek amacıyla kurulmuş dernek.

11 haziran 1868 tarihinde, OsmanlI imparatorluğu'nda "Mecruhin ve mardayı askeriyeye imdat ve muavenet cemiyeti" adıyla kuruldu. 1877'de OsmanlI hilaliahmer cemiyeti, 1923'te Türkiye Hilaliahmer cemiyeti, 1935'te Türkiye Kızılay derneği adını aldı.

Kamuya yararlı bir dernek olan Kızılay, Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay dernekleri birliği'ne bağlıdır. Kızılay'ın savaşta, barışta ve uluslararası yardımlaşmalarda olmak üzere çeşitli görevleri vardır. Kızılay'ın amacı, savaşta felakete uğrayanları koruyan Cenevre sözleşmeleriyle uluslararası antlaşmalardan Türkiye Cumhuriyeti’nin taraf olduğu antlaşmaların, derneğe yüklediği hizmetleri yerine getirmek, barışta yurtiçinde ve yurtdışında meydana gelen doğal afet ve felaketlere karşı sağlık yardımlarında bulunmak, savaşta Silahlı kuv- vetler'e yardımcı olmaktır.

Kızılay derneği'nin merkezi, Ankara’dadır. Tüm yurtta altı yüz kırk dokuz şubesi vardır. Kızılay'ın ayrıca, Özel hemşirelik lisesi müdürlüğü, Kan merkezi müdürlüğü ve Afyonkarahisar Madensuyu işletmesi müdürlüğü gibi bağlı kurumlan bulunmaktadır.
Kızılay haftası, Türkiye Kızılay' derneği'nin kuruluş amaçlarını, görevlerini ve çalışmalarını öğrencilere ve halka tanıtmak için her yıl 29 ekim - 4 kasım tarihleri arasında düzenlenen hafta. Hafta boyunca Kızılay şubesi bulunan yerleşim birimlerinde törenler yapılır, konferanslar verilir, fotoğraf sergileri vb. açılır.

KIZILAY

Kızılay eski adı Hilal-i Ahmer (Arapça: الهلال الاحمر) Uluslararası Kızılay-Kızılhaç Topluluğu'nun temel ilkeleri olan insaniyetçilik, ayrım gözetmemek, tarafsızlık, bağımsızlık çerçevesinde çalışan kamu yararına yarı-gönüllü sosyal hizmet kuruluşudur. Personelinin bir kısmı gönüllü olarak, bir kısmı ise maaşlı olarak çalışır.

Tarihçe

• 29 Haziran 1868 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu'nun 5 Temmuz 1865 tarihinde imzalamak zorunda kaldığı Cenevre Sözleşmesi gereği olarak "Mecrûhîn ve Marzâ-yi Askeriyyeye İmdad ve Muâvenet Cemiyeti - Yaralı ve Hasta Askerlere Yardım ve Destek Cemiyeti" adıyla Dr. Abdullah Bey ve Serdar-ı Ekrem Ömer Paşa öncülüğünde kurulmuş ancak hiçbir zaman çalışır hale geçmemiştir.
• 14 Nisan 1877'de "Osmanlı Hilal-i Ahmer Cemiyeti" adı ile Marko Paşa önderliğinde yapılan toplantılardan sonra yeniden kurulmuş ve Sırbistan-Karadağ Savaşları ile Teselya Savaşlarında yardım çalışmaları yaptıysa da ancak 1960 yılında kurumsal olarak çalışmaya başlayabilmiştir, Osmanlı Hilâl-i Ahmer Cemiyeti, amblem olarak hilâli alması gerektiğini gösterilerek Uluslararası Salîb-i Ahmer (Kızılhaç) tarafından uzun süre kabul edilmedi. Nihayet 1897 Haziranında Londra’da toplanan Milletlerarası VIII. Kızılhaç Konferansı’nda Dr. Besim Ömer Paşa’nın gayretleriyle hilâlin amblem olarak alınması resmen kabul edilmiştir.
• 1923 yılında Cumhuriyetin kurulması ve devletin isminin değiştirilmesi ile "Türkiye Hilaliahmer Cemiyeti" adını almıştır,
• 1935 yılında Mustafa Kemal Atatürk tarafından uygun görülen "Türkiye Kızılay Cemiyeti" adını almıştır.Kızılay sağlık için çalışan bir Sivil Toplum Kuruluşudur.

İlkeleri

Kızılay Uluslararası Kızılay-Kızılhaç hareketi temel ilkeleri olan;

1. İnsaniyetçilik: Kızılay savaşlarda yaralılara ayırım gözetmeksizin yardım etmek ister. Gerek ulusal gerekse uluslararası alanda insanların acılarını koşullara bakmaksızın önlemek veya hafifletmek, insanların yaşamını ve sağlığını korumak, insan kişiliğine saygı göstermek Kızılay'ın amaçlarıdır. Uluslar arasında anlayış ve dostluğun geliştirilmesini, ulusların işbirliği yaparak barışın sürekli olmasını hedef alır.
2. Ayırım gözetmemek: Kızılay ırk, din, cinsiyet, milliyet, sosyal sınıf ve siyasal görüş farklarını gözetmeden, insanların izdıraplarını göz önüne alarak yardım eder ve öncelikli gereksinimleri gidermek için çalışır.
3. Tarafsızlık: Kızılay düşmanlıklarda taraf tutmaz, taraf olmaz, dini,felsefi, siyasi ve ırksal tartışmalara katılmaz.
4. Bağımsızlık: Kızılay Türkiye Cumhuriyeti Devleti yasalarına ve ilgili uluslararası kurallara uyarak bağımsız olarak insancıl faaliyetler yapar ve kamuya yardımcı olur.
5. Hayır kurumu niteliği: Kızılay çalışmalarından ve yardımlarından çıkar amacı gözetmez gönüllü olarak yardım etmeye çalışır.
6. Birlik: Türkiye'de aynı amaçla ve herhangi bir isim ile başka bir kuruluş kurulamaz, herkese açıktır, bütün yurtta çalışmalar yapar.
7. Evrensellik: Kızılay aynı amaçla çalışan yabancı ulusal kuruluşlarla aynı haklara sahip ve karşılıklı yardımlaşma ile görevli evrensel bir kuruluştur.

ilkelerine bağlı olarak faaliyet gösteren tüzel kişiliğe sahip ve özel hukuk hükümlerine tâbi bir kurumdur.
Kızılay, insan kişiliğine saygıyı,karşılıklı anlayış,dostluğu,yardımlaşmayı, iş birliği ve sürekli barışı destekler.
Kızılay'ın amacı, her nerede görülür ise , hiçbir ayrım yapmaksızın insanın acısını önlemeye veya hafifletmeye çalışmak, insanın hayatını ve sağlığını korumak, onun kişiliğine saygı gösterilmesini sağlamak ve insanlar arasındaki karşılıklı anlayışı, dostluğu saygıyı, işbirliğini ve sürekli barışı getirmeye uğraşmaktır. Kızılay ihtiyaç anında dayanışmanın,ıstırap anında eşitliğin, savaşın en kızgın anında insancıllığın, tarafsızlığın ve barışın simgesidir.

Amaçları

1. Kızılay savaşta felâkete uğrayanları koruyan 12 Ağustos 1949 tarihli Cenevre Sözleşmeleriyle Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin taraf bulunduğu uluslararası anlaşmaların kendisine yüklediği hizmetleri görür veya yerine getirilmesine yardımcı olur,
2. Kızılay barışta yurt içinde ve yurt dışında vukua gelen her türlü afet ve felâketlere karşı Tüzüğü dahilinde üzerine düşen hizmetleri yerine getirir,
3. Kızılay insaniyetçi hukuk ilkelerine bağlı kalır, sağlık ve sosyal dayanışmayı destekler, sosyal refahın geliştirilmesine yardımcı olur,
4. Kızılay Uluslararası Kızılhaç Komitesi, Kızılay-Kızılhaç Dernekleri Federasyonu ve bu federasyona dahil ulusal kuruluşlarla amaç ve işbirliği yapar.

Görevleri

Savaşta veya hükümetin ilan ettiği olağanüstü hallerde

1. Hükümetin gösterdiği lüzum ve ihtiyaca göre cephede ve cephe gerisinde Türk Milleti ve Silâhlı Kuvvetlerine Kızılay amacına uygun yardımlarda bulunur.
2. Savaş görevlerini yerine getirecek araç ve gereçlerle ilaçları sürekli kontrol altında bulundurur, bozulma ve eksilmeye mahal bırakmadan gerekenleri elden çıkarır; yerine tazelerini, yenilerini koymak suretiyle stok seviyesini korumaya çalışır.
3. Silâhlı Kuvvetlerle bağlantı kurmak ve iş birliği sağlamak için gerektiği kadar Genel Merkez Kurulu Üyesini veya duruma göre Genel Merkez Kurulu'nun atayacağı diğer görevlileri Silâhlı Kuvvetler yanına delege olarak gönderir.
4. Türk, dost ve düşman savaş tutsakları ile göz altına alınanların ve mültecilerin değiştirilmesine ve aileleriyle haberleşmelerine, bunlara para ve eşya ulaştırılmasını sağlamaya aracılık eder; bunun için gerekli araştırma ve haberleşme örgütünü kurar.
5. Tehlikeli bölgelerde bulunan çocukların ve korunmaları gerekenlerin Hükümetin göstereceği yerlere taşınmalarına ve yerleştirilmelerine yardım eder.

Barışta

1. Hemşireler, gönüllü hemşireler ve hasta bakıcılar yetiştirir. Dispanserler, sağlık merkezleri, hastahaneler, amaçlarına uygun öğretici merkezler ve rehabilitasyon merkezleri açar ve yönetir.
2. Kan yardımı ile kan türevleri sağlayacak teşkilâtı kurar, yönetir ve teşkilâtın yurt düzeyinde gelişmesi için gereken önlemleri alır.
3. Salgın hastalıklara, halk sağlığını ilgilendiren benzer afetlere ve çocuk ölümlerine karşı mücadeleye katılır ve yardım eder.
4. Muhtaç hastalara tedavi yardımı yapar; güçsüz ve fiziksel özürlülere noksan veya arızalı organlarının fonksiyonlarını tamamlayıcı, destekleyici veya rehabilite edici nitelikte araç temin etmeye çalışır.
5. Türk Medeni Kanununa göre gerçek ve tüzel kişiler tarafından Kızılay eliyle kurulmak istenilen vakıf ve tesisleri kabul eder ve işletir.

Uluslararası yardımlaşmalarda

1. Kızılay, Uluslararası Kızılhaç Komitesi, Kızılay-Kızılhaç Dernekleri Federasyonu ve bu federasyona dahil ulusal kuruluşların afet, felâket ve acil yardım çalışmalarına katılır. Ekipler gönderir, acil yardım malzemesi ve para yardımlarında bulunur.
2. Savaşta ve barışta Uluslararası Kızılhaç Komitesiyle Kızılay-Kızılhaç Dernekleri Federasyonu ve bu federasyona dahil ulusal kuruluşlarla ortak çalışmalara katılır ve bunlara temsilci gönderir. Onların temsilcilerini kabul eder, yabancı heyetlerin sivil ve askerî makamlarla olan ilişkilerini kolaylaştırır.

Çalışmaları

Kızılay, 1876 Osmanlı - Rus Savaşı'ndan 1974 Kıbrıs Barış Harekatı'na kadar geçen süre içinde, Türkiye'nin taraf olduğu tüm savaşlarda, cephe gerisinde kurduğu seyyar ve sabit hastaneler,hasta taşıma servisleri,donattığı hastane gemileri, yetiştirdiği hemşireler ve gönüllü hasta bakıcılar aracılığıyla savaş alanında yaralanan ya da hastalanan on binlerce Mehmetçik'in dost ve düşman askerinin bakım ve tedavisine yardımcı olmuş, Türk olsun düşman olsun savaş esirlerine gereken insancıl yardımları yapmış; savaştan etkilenen sivil halkın bakımı ve korunması için çaba göstermiş; I Meşrutiyetin ilanından sonra İstanbul'da görülen büyük kolera salgınından bu yana yurdumuzda ortaya çıkan doğal afetlerde felaketzedelerin bakımını, barınmalarını ve beslenmelerini sağlamış, uluslararası yardım faaliyetlerine katılmış; hemşirelik eğitimi, ilkyardım ve kanla ilgili hizmetler alanında öncülük yapmış, korunmaya gereksinen pek çok vatandaşımıza gereken sosyal yardım ve hizmetleri sunmuştur. Kızılay, tüzel kişiliğe sahip, özel hukuk hükümlerine tâbi, kâr amacı gütmeyen, yardım ve hizmetleri karşılıksız olan ve kamu yararına çalışan bir gönüllü sosyal hizmet kuruluşudur.

Organizasyonu

Kızılay'ın teşkilatı, Genel merkez ve şubelerden oluşur. Kızılay'ın Genel Müdürlük teşkilatı dışında kalan bütün kademelerindeki görevler fahridir.
Kızılay'ın Genel Başkanı Tekin Küçükali, I. Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Lütfi AKAR , II. Genel Başkan Yardımcısı Prof.Dr. Servet Rüştü KARAHAN, Genel Sekreter Muzaffer KOMİT'dir.

Genel Merkez Kuruluşu

1. Genel Kongre: Kızılay'ın yüksek organı Genel Kongre'dir. Genel Kongre, Genel Merkez Kurulu ve Genel Merkez Denetçiler Kurulu üyeleriyle şube kongrelerince seçilen delegelerden oluşur. Her yıl Nisan ayı içinde olağan, gerektiği zaman da olağanüstü toplanır. Delege seçilmemiş onursal üyeler Genel Kongre'ye katılabilir, konuşabilir; ancak oy kullanamazlar.
2. Genel Merkez Kurulu: Genel Kongre tarafından seçilen 30 üyeden oluşur. Üyelerden en az beşinin tıp doktoru ve üçünün de idarî, malî veya ekonomik konulardan deneyimli olması şarttır.
3. Genel Merkez Yönetim Kurulu: sorumlulukları müşterek olmak üzere: Genel Başkan, 2 Genel Başkan Vekili, Genel Sekreter ve 3 üyeden oluşur. Yönetim Kurulu'nda en az 1 tıp doktoru ile 1 de idarî, malî veya ekonomik konularda deneyimli üye bulunması gerekir.
4. Genel Merkez Denetçiler Kurulu: genel merkez ve genel merkeze bağlı bütün hizmet birimlerinin parasal ve yönetimsel işlemlerini denetlemek üzere Genel Kongre tarafından malî, idarî ve hukukî konularda deneyimli kişiler arasından bir yıl süre için seçilen 5 asıl üye ve yedeklerinden oluşur. Üyelerden birisinin tıp doktoru olması gereklidir.

Şube Kuruluşu

Şubeler, 100 Kızılaycının birleşmesiyle il, ilçe ve belde merkezlerinde Genel Merkez Kurulu kararıyla açılabilir. Kızılaycılık yönünden önemli olan yerlerde ve büyük kurumlarda da aynı miktardaki Kızılaycının birleşmesiyle şube açılabilir.

Gelir Kaynakları

• Yardımsever yurttaşların bağışları.
• Devletin her yıl yaptığı yardımlar.
• Derneğe ait oteller ve kamp yerlerinden sağlanan gelirler dir.

KIZILAY

TARİHÇE

KIZILAY, SAVAŞ ALANINDA YARALANAN YA DA HASTALANAN ASKERLERE HİÇBİR AYRIM GÖZETMEKSİZİN YARDIM ETMEK ARZUSUNDAN DOĞMUŞTUR.
11 Haziran 1868 tarihinde "Osmanlı Yaralı ve Hasta Askerlere Yardım Cemiyeti" adıyla kurulan Kızılay,
1877'de "Osmanlı Hilali Ahmer Cemiyeti",
1923'de "Türkiye Hilaliahmer Cemiyeti",
1935'te "Türkiye Kızılay Cemiyeti" ve
1947'de "Türkiye Kızılay Derneği" adını almıştır. Kuruluşa "KIZILAY" adını büyük önder Atatürk vermiştir.

Kızılay'ın alameti, beyaz zemin üzerinde karşıdan bakarken sola doğru açık kırmızı "ay" dır. Yalnız Kızılay bayrağında "ay"ın açık yüzü bayrak direğinin tersine doğrudur.
Kızılay alameti, Devletler Hukuku'nun ilgi hükümleri gereğince, savaş zamanında silahlı kuvvetlerin sağlık servisleri ile o hükümlerin belirlediği kişi ve kuruluşlar için "koruyucu ve belirtici işaret" olarak kabul edilmiştir. Bunlar dışında kalan hiçbir kişi, kurul ve kurum, savaşta tarafsızlık ve dokunulmazlık timsali olan bu işareti kullanamaz.

Kızılay, 1876 Osmanlı - Rus Savaşı'ndan 1974 Kıbrıs Barış Harekatı'na kadar geçen süre içinde, Türkiye'nin taraf olduğu tüm savaşlarda, cephe gerisinde kurduğu seyyar ve sabit hastaneler,hasta taşıma servisleri,donattığı hastane gemileri, yetiştirdiği hemşireler ve gönüllü hasta bakıcılar aracılığıyla savaş alanında yaralanan ya da hastalanan on binlerce Mehmetçik'in dost ve düşman askerinin bakım ve tedavisine yardımcı olmuş, Türk olsun düşman olsun savaş esirlerine gereken insancıl yardımları yapmış; savaştan etkilenen sivil halkın bakımı ve korunması için çaba göstermiş; I Meşrutiyetin ilanından sonra İstanbul'da görülen büyük kolera salgınından bu yana yurdumuzda ortaya çıkan doğal afetlerde felaketzedelerin bakımını, barınağı ve beslenmelerini sağlamış, uluslararası yardım faaliyetlerine katılmış; hemşirelik eğitimi, ilkyardım ve kanla ilgili hizmetler alanında öncülük yapmış, korunmaya gereksinen pek çok vatandaşımıza gereken sosyal yardım ve hizmetleri sunmuştur.

Kızılay'ın amacı, her nerede görülür ise , hiçbir ayrım yapmaksızın insanın acısını önlemeye veya hafifletmeye çalışmak, insanın hayatını ve sağlığını korumak, onun kişiliğine saygı gösterilmesini sağlamak ve insanlar arasındaki karşılıklı anlayışı, dostluğu saygıyı, işbirliğini ve sürekli barışı getirmeye uğraşmaktır. Kızılay ihtiyaç anında dayanışmanın,ıstırap anında eşitliğin, savaşın en kızgın anında insancıllığın, tarafsızlığın ve barışın simgesidir.
Kızılay, Uluslararası Kızılay-Kızılhaç Topluluğu'nun temel ilkelerini paylaşır. Bunlar; insaniyetçilik,ayrım gözetmemek, tarafsızlık, bağımsızlık,hayır kurumu niteliği, birlik ve evrensellik ilkeleridir.
Kızılay, tüzel kişiliğe sahip, özel hukuk hükümlerine tâbi, kâr amacı gütmeyen, yardım ve hizmetleri karşılıksız olan ve kamu yararına çalışan bir gönüllü sosyal hizmet kuruluşudur.
Kızılay'ın teşkilatı, Genel merkez ve şubelerden oluşur. Kızılay'ın Genel Müdürlük teşkilatı dışında kalan bütün kademelerindeki görevler fahridir.

TEMEL İLKELERİ

İNSANİYETÇİLİK

Savaş yaralılarına ayrım gözetmeksizin yardım isteğinden doğmuş olan Kızılay, ulusal ve uluslararası alanda, her türlü koşullarda insanların acılarını önlemeye ve hafifletmeye çalışır. İnsan yaşamını ve sağlığını korumayı ve aynı şekilde insan kişiliğine saygıyı sağlamayı amaçlar. Bütün uluslararasında karşılıklı anlayış, dostluk,işbirliği ve sürekli barışı destekler.

AYIRIM GÖZETMEMEK

Kızılay, hiçbir milliyet,ırk,din, cinsiyet, sosyal şart veya siyasal inanç farkı gözetmez. İnsanlara yalnız ıstırapları ölçüsünde yardıma koşmaya veya öncelikle en ivedi ihtiyaçları karşılamaya çalışır.

TARAFSIZLIK

Kızılay, herkesin güvenini muhafaza amacıyla düşmanlıklara taraf olmaz ve siyasal,ırksal, dinsel ve felsefi nitelikteki tartışmalara girmez.

BAĞIMSIZLIK

Kızılay bağımsız bir kurumdur. Türkiye Cumhuriyeti Devleti yasalarına ve uluslararası ilgili mevzuat hükümlerine tabi olarak, insancıl faaliyetlerinde kamu otoritelerinin yardımcısıdır. Uluslararası Kızılay- Kızılhaç temel ilkelerine göre hareket olanağı veren bir özerkliğe sahiptir.

HAYIR KURUMU NİTELİĞİ

Kızılay, hizmetlerinde çıkar gözetmeyen gönüllü bir yardım kurumudur.

BİRLİK

Türkiye'de Türkiye Kızılay Derneği dışında aynı amaçla ve herhangi bir isim altında başka bir teşkilat kuramaz. Kızılay herkese açıktır ve çalışmaları bütün yurdu kapsar.

EVRENSELLİK

Kızılay,aynı amaçla hizmet veren bütün yabancı ulusal kuruluşlarla aynı haklara sahip ve onlarla karşılıklı yardımlaşmakla görevli evrensel bir kurumdur.

HİZMETLERİ

Savaş alanlarında yaralanan ya da hastalanan askerlere hiçbir ayırım gözetmeden yardım etme arzusundan doğan Kızılay, taraf olduğumuz bütün savaşlarda bu doğrultuda çok başarılı hizmetler vermiştir. Cephe gerisinde kurduğu seyyar ve sabit hastaneler, hasta taşıma servisleri, donattığı hastane gemileri ve yetiştirdiği hemşireler ve gönüllü hastabakıcılar aracılığıyla savaş alanlarında yaralanan ya da hastalanan onbinlerce Mehmetçik’in dost ve düşman askerinin bakım ve tedavisine yardımcı olmuş, Türk olsun, düşman olsun savaş esirlerine gereken insancıl yardımları yapmış, savaştan etkilenen sivil halkın bakımı ve korunması için çaba göstermiş, ülkemizde, sağlık ve sosyal yardım alanlarında birçok hizmete öncülük etmiş ve uluslararası insancıl yardım faaliyetlerine de katılmıştır.

Kızılay etkin bir şekilde katıldığı Kurtuluş Savaşı’nın zaferle sonuçlanması ve Cumhuriyet’in ilanından sonra ülkemizin içinde bulunduğu pek çok sorunun çözümü için bütün imkanlarını seferber etmiştir.

Cumhuriyetimizin ilk yıllarında, art arda girdiği savaşlardan yorgun düşmüş ulusumuz, açlık, kuraklık ve salgın hastalıklarla karşı karşıyaydı. Kızılay bir yandan bu sorunlarla uğraşırken, diğer yandan da esir ve göçmenlerin giyecek, yiyecek, barınma ve sağlık ihtiyaçlarını karşılamış, imkanları oranında da meydana gelen afetlerin yaralarını sarmaya çalışmıştır.

Mevcut sorunların yanı sıra hızla gelişen ve değişen toplumumuzda, doğal olarak yeni istek ve ihtiyaçlar da belirmeye başlamıştı. Kızılay bu gelişmelerin gerisinde kalmamış, sağlık ve sosyal alanlardaki sorunların çözümü doğrultusunda amaçların ufkunu ve faaliyet alanlarını sürekli genişletmiştir.

Türk Kızılayı’nın zamanla yöneldiği faaliyet ve hizmet alanları şunlardır:

1. Afete Hazırlık ve Müdahale

• Savaş durumunda
• Doğal afetlerde
• Olağan dönemlerde

2. Nakdi ve ayni yardım hizmetleri
3. Sağlık ve Sosyal Yardım Hizmetleri

• Tıp Merkezleri
• Psiko-Sosyal destek hizmetleri
• İlk yardım kursları

4. Gençlik ve Gönüllülük hizmetleri

• Gençlik kampları
• Burslar
• Yurtlar
• Gönüllülük hizmetleri

5. Kan Hizmetleri
6. Uluslararası İlişkiler

Kızılay’ın amacı;

Savaşta felakete uğrayanları koruyan 12 Ağustos 1949 tarihli Cenevre Sözleşmeleriyle Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin taraf bulunduğu uluslararası anlaşmaların kendisine yüklediği hizmetleri görmek, bunların yerine getirilmesine yardımcı olmak,

Barışta yurt içinde ve yurt dışında vukua gelen her türlü afet ve felaketlere karşı Tüzük dahilinde üzerine düşen hizmetleri yerine getirmek,
İnsaniyetçi hukuk ilkelerine bağlı kalmak, sağlık ve sosyal dayanışmayı desteklemek, sosyal refahın geliştirilmesine yardımcı olmak,
Uluslararası Kızılhaç Komitesi, Uluslararası Kızılay-Kızılhaç Dernekleri Federasyonu ve bu federasyona dahil ulusal kuruluşlarla amaç ve işbirliği yapmaktır.

KIZILAY’IN GÖREVLERİ

Kızılay, savaşta ve barışta amacının gerektirdiği hizmetlerle kanunların yüklediği görevleri yapar.
Savaşta veya hükümetin ilan ettiği olağanüstü hallerde;

• Kızılay, hükümetin gösterdiği lüzum ve ihtiyaca göre cephede ve cephe gerisinde Türk Milleti ve Silahlı Kuvvetlerine amacına uygun yardımlarda bulunur.
• Savaş görevlerini yerine getirecek araç ve gereçlerle ilaçları sürekli kontrol altında bulundurur, bozulma ve eksilmeye mahal bırakmadan gerekenleri elden çıkarır, yerine tazelerini, yenilerini koymak suretiyle stok seviyesini korumaya çalışır,
• Silahlı Kuvvetlerle bağlantı kurmak ve işbirliği sağlamak için gerektiği kadar Genel Merkez Kurulu Üyesini veya duruma göre Genel Merkez Kurulu’nun atayacağı diğer görevlileri Silahlı Kuvvetler yanına delege olarak gönderir,Silahlı Kuvvetlerde görülecek bulaşıcı hastalıklara karşı açılacak mücadeleye katılır,
• Türk, dost ve düşman savaş tutsakları ile göz altına alınanların ve mültecilerin değiştirilmesine ve aileleriyle haberleşmelerine, bunlara para ve eşya ulaştırılmasını sağlamaya aracılık eder, bunun için gerekli araştırma ve haberleşme örgütünü kurar,
• Tehlikeli bölgelerde bulunan çocukların ve korunmaları gerekenlerin hükümetin göstereceği yerlere taşınmalarına ve yerleştirmelerine yardım eder,
• Hükümetin isteği üzerine göstereceği yerlerde hastaneler açar.

Barışta;

• Hemşireler, gönüllü hemşireler ve hasta bakıcılar, ilk yardım ve acil bakım, laboratuvar, radyoloji ve gereksinim duyulacak diğer branşlarda sağlık meslek elemanı yetiştirir. Dispanserler, sağlık merkezleri ve hastaneler, amaçlarına uygun eğitim öğretim merkez ve kurumları, rehabilitasyon merkezleri açar ve yönetir.
• Kan yardımı ile kan türevlerini sağlayacak teşkilatı kurar, yönetir ve teşkilatın yurt düzeyinde gelişmesi için gereken önlemleri alır.
• Salgın hastalıklara, halk sağlığını ilgilendiren benzer afetlere ve çocuk ölümlerine karşı mücadeleye katılır ve yardım eder.
• Barışta ve savaşta görevlerini yerine getirebilmek için gereken araç ve gereçleri hazırlar.
• Yoksullara yardımda bulunur.
• Muhtaç hastalara tedavi yardımı yapar; güçsüz ve fiziksel özürlülere noksan veya arızalı organlarının fonksiyonlarını tamamlayıcı, destekleyici veya rehabilite edici nitelikte araç temin etmeye çalışır.
• Yangın, yer sarsıntısı, su baskını, kuraklık, kıtlık, topluca veya savaş dolayısıyla göçler ve benzeri olaylarda gerekli yardımlarda bulunur.
• Kurtarıcı ve ilk yardımcılar yetiştirir, gerekli kadroları teşkil eden ekipler kurar, her türlü araç-gereç ve donanımları hazır bulundurur ve bunların çalışma şekillerini yönetmelikle belirler.
• Kızılay gönüllü örgütünü kurar.
• Sivil savunma planlamasına ve eğitimine yardım eder.
• Kızılay’ın tekel ve imtiyazında bulunan maddeleri, kamu yararına uygun bir anlayışla hazırlanacak yönetmelikler uyarınca, ticari bir kuruluş gibi işletir.
• Türk Medeni Kanunu’na göre gerçek ve tüzel kişiler tarafından Kızılay eliyle kurulmak istenilen vakıf ve tesisleri kabul eder ve işletir.
• Kızılay’ın amacına uygun hükümet karar ve isteklerini yerine getirir.
• Uluslararası yardımlaşmalarda;
• Kızılay, Uluslararası Kızılhaç Komitesi, Kızılay-Kızılhaç Dernekleri Federasyonu ve bu federasyona dahil ulusal kuruluşların afet, felaket ve acil yardım çalışmalarına katılır. Ekipler gönderir, acil yardım malzemesi ve para yardımlarında bulunur.
• Savaşta ve barışta Uluslar arası Kızılhaç Komitesiyle, Kızılay-Kızılhaç Dernekleri Federasyonu ve bu federasyona dahil ulusal kuruluşlarla ortak çalışmalara katılır ve bunlara temsilci gönderir. Onların temsilcilerini kabul eder, yabancı heyetlerin sivil ve askeri makamlarla olan ilişkilerini kolaylaştırır.

BAĞIŞ

Dünyanın dört bir yanında yaşanan insanlık dramlarına sessiz kalmamak,Dili,dini,ırkı ne olursa olsun acıyı paylaşmak,ihtiyaç duyulduğunda Türk Kızılayı ile orada olabilmek için 2868 'de buluşalım..

KIZILAY

Her yıl 29 Ekim - 4 Kasım tarihleri arasında Kızılay Haftası'nı kutlarız. Kızılay bir yardım kurumudur. Yardım insancıl bir duygudur. İnsanları yücelten bir düşüncedir. Bu düşüncenin yaygınlaşması, dünyamızı güzelleştirir. Barış içinde bir arada yaşamamızı sağlar. İnsanlar arasında birlik ve beraberlik duygularını geliştirir.

Kızılay Haftası'nda, Kızılay Derneğinin kuruluş amacı ve çalışmaları konusunda okulda, sınıfta konuşmalar yapılır, bilgiler verilir. Radyo ve televizyonda Kızılay ile ilgili programlar yayınlanır.

Felakete uğrayanlara din, dil, soy ayrımı yapmadan yardım edilmesi gerektiği görüşünü ilk olarak İsviçre'li bir yazar savundu. Tek tek yapılan yardımın yeterli olmadığı görüşünde birleşen Avrupalı devlet adamları İsviçre'nin Cenevre kentinde toplandılar. 1859 yılında İlk Yardım Derneği'ni kurdular. Bağımsız, yansız uluslararası bir kuruluş olan bu dernek daha sonra Kızılhaç adını aldı. Kızılhaç Derneği'nin kuruluşundan kısa bir süre sonra ülkemizde 1868 yılında Yaralı Askerlere Yardım Derneği kuruldu. Dernek bir süre sonra Hilal-i Ahmer adını aldı. Hilal ay, ahmer kırmızı demektir. Cumhuriyet döneminde derneğin adı bu anlamı açıklayıcı biçimde değiştirildi. Türkiye Kızılay Derneği oldu.

Kızılay; savaş, deprem, sel baskını, yangın, salgın hastalık gibi felakete uğrayanlara yardım eder. Depremden, selden, yangından zarar görenlerin yardımına koşar. Felakete uğrayanların barınmaları için çadır, battaniye yiyecek, giyecek dağıtır. Yaralananların iyileşmeleri için geçici hastaneler kurar. Savaşta yaralanan askerlerin iyileşmeleri için çaba gösterir. Onlara her tür yardımda bulunur.

Kızılay salgın hastalık durumlarında hastalara yardım eder. Aşevleri açar, aşevlerinde yoksul, kimsesiz, düşkün yurttaşlara yiyecek ve içecek verir.

Yurt içinde ya da yurt dışında deprem, sel baskını, savaş olur olmaz Kızılay depolarını açar, felaket bölgesine çadır, battaniye, giyecek, yiyecek, kan ve ilaç gönderir. Bu yardımların dağıtımını sağlar. Kızılay ülke içinde ve ülke dışında yaptığı bu yardımları ; üyelerin ödentileri, yardımseverlerin bağışları ve öğrencilerin satın aldıkları Kızılay pullarından elde ettiği gelirlerle karşılar.

Kızılay, hiç bir ayrım gözetmeksizin doğal yıkımlara uğrayanlara, savaş yaralılarına, düşkünlere, salgın hastalıklara yakalananlara, din, dil, ulus ayrımı yapmadan yardım elini uzatır. Kızılay gerektiğinde aynı amaçlı Kızılhaç, Kızılaslan, Güneş gibi yardım kuruluşları ile işbirliği yapar. Kızılay gençlik kampları, aşevleri, hastaneler, dispanserler, kan merkezleri gibi sağlık ve yardım kuruluşlarını çalıştırır.

Türkiye Kızılay Derneği'nin beyaz zemin üstünde kırmızı aydan oluşan bir bayrağı vardır. Kızılay bayrağındaki beyaz renk yaralı askerlerin gömleklerini, kırmızı ay ise kan izlerini simgelemektedir.

AÇIKLAMA

Kızılay bir yardım kuruluşudur. Savaşta ve barışta halkın karagün dostudur. Savaşta yaralananlara, ölenlerin ailelerine yardıma koşar. Yaraları sarar. Her türlü yardımı yapar. Barışta yangın, sel, deprem felaketlerine uğrayanlara sıcak yardım elini uzatır. Fakirlere, düşkünlere, kimsesizlere yardım eder. Onlara yiyecek, giyecek, içecek, yakacak, çadır ve para yardımı yapar.

Kızılay'ın, halka yaptığı yardımlar, yine halkın bu kuruluşa yaptığı yardımlardan, bağışlardan oluşur. Durumu iyi olan her vatandaş, Kızılay'a yardım etmeli, bağışta bulunmalıdır. Hepimiz Kızılay'a yardım edelim. Kızılay pulu alalım. Kurban Bayramında kestiğimiz kurban derisini bu kuruluşa bağışlayalım. Kızılay'a yaptığımız yardım fakire, fukaraya, felakete uğrayanlara yapılmış sayılır. Biz de bir gün felakete uğrarsak, Kızılay bizim de yardımımıza koşar.

29 Ekim - 4 Kasım tarihleri arası Kızılay Haftası olarak kutlanır. Okullarda, radyo ve televizyonlarda, gazete ve dergilerde Kızılay'ın faydaları, amaçları anlatılır. Kızılay'la ilgili sergiler açılır. Çalışmalar halka gösterilir.

Kızılay'ın merkezi Ankara'dadır. Türkiye'nin her il ve ilçesinde şubesi vardır. Okullarda Kızılay Kolu kurulur ve çalışır. Öğrencilerin üye olduğu bu kol, Kızılay'a pul satarak yardım toplar.

KIZILAY'IN GÖREVLERİ VE ÇALIŞMALARI

1. Doğa olaylarında zarar görenlere çadır, battaniye, giysi ve yiyecek yardımları yapar. Bunun için önceden bu maddeleri depo eder.
2. Yoksul, kimsesiz ve düşkünler için aşevleri açar.
3. Sağlık merkezleri kurar. Kurduğu kan bankası ile halkın yaptığı kan bağışlarını kabul eder, gereksinme duyanlara bu kanları verir.
4. Hemşire yetiştirmek için okullar açar.
5. Savaşta geçici sağlık merkezleri kurar.
6. Gezici hastaneler kurar.

KIZILAY'IN GELİR KAYNAKLARI

• Yardımsever yurttaşların bağışları,
• Üyelerin ödentileri,
• Kızılay pullarının satışından elde edilen gelirler,
• Rozet dağıtımından sağlanan gelirler,
• Devletin her yıl yaptığı yardımlar,
• Gümrükte alıkonulan eşyaların satışından elde edilen gelirler,
• Oyun kağıtlarının satışından elde edilen gelirler,
• Kızılay aracılığı ile dışardan alınan ilaçların, röntgen filmlerinin satışından sağlanan gelirler,
• Afyonkarahisar Maden Suyu'nun satışından sağlanan gelirler.

TÜRK KIZILAYI’NIN YAPISI

Kızılay’ın Genel Merkez Organları; Genel Kurul, Yönetim Kurulu, Denetçiler Kurulu, Teftiş Kurulu Başkanlığı ve Genel Müdürlüktür. Türk Kızılayı Genel Müdürlüğü, Genel Merkezin icra organı olup, Genel Merkez hizmetlerini Kızılay’ın amaç ve ilkeleri yönünde ilgili mevzuat ile Yönetim Kurulu kararlarına göre düzenler ve yürütür.
Şubelerimiz ise; Kızılay Kızılhaç Hareketinin ve Türk Kızılayı’nın ülküsü çerçevesinde, bulundukları bölgede toplumun güç ve kaynaklarını harekete geçirerek üye, gönüllü ve bağışlarla yerelde hizmet üreten özerk yapılardır.
Şekilde sunulduğu üzere Genel Müdürlük, Yönetim Kurulu ve Genel Başkan’a bağlı olarak faaliyet göstermektedir. Genel Müdürlük Merkez; İzleme Değerlendirme Grubu, Yönetim Hizmetleri Grubu, Kurumsal Hizmetler Grubu ve Sistemler Yönetimi Grubundan oluşmaktadır. Sistemler Yönetimi Grubunun faaliyet alanlarında müdürlük veya birim olarak uzantıları mevcuttur. Bu grubun temel özelliği, fonksiyonlarının yerine getirilmesine ilişkin standartların Genel Müdürlük Merkez yapısından başlayarak, faaliyet alanlarına ve Kızılay’ın temelini oluşturan Şubelerine kadar Kızılay’ın tamamında uygulanmasıdır.
Genel Müdürlüğe bağlı faaliyet alanları ise Türk Kızılayı’nın hizmetlerinin standartlarını ortaya koyan yaygınlaştıran ve şubelerle birlikte faaliyet gösteren yapılardır.

TEMEL İLKE ve DEĞERLERİMİZ

Türk Kızılayı, faaliyetlerini parçası olduğu hareketin 7 temel ilkesine uygun olarak yürütür.
İnsanlık;
Savaş alanındaki yaralılara ayrım gözetmeksizin yardım etme düşüncesinden doğan Kızılay, her nerede olursa olsun insan ızdırabını ulusal ve uluslararası kapasitesi dâhilinde önlemek ve dindirmek için gayret sarf eder. Amacı insan hayatının, insan sağlığının korunması ve insan onuruna saygı duyulmasının sağlanmasıdır. İnsanlar arasında karşılıklı anlayışı, dostluğu, işbirliğini ve kalıcı barışı destekler.

Ayrım Gözetmemek;
Kızılay, milliyet, ırk, dini inanç, sınıf veya siyasi düşünce farkı gözetmez. İnsan ızdırabının, en ivedi ve zaruri ihtiyaçlara öncelik vererek dindirmeye çalışır.

Tarafsızlık;
Kızılay, herkesin güvenini kazanmak amacıyla, düşmanlıklara taraf olmaz. Hiçbir zaman din, ırk, siyasi ve ideolojik nitelikteki ihtilaflara girmez.

Bağımsızlık;
Türk Kızılayı bağımsız bir kurumdur. Kızılay, insani faaliyetlerinde kamu otoritelerinin yardımcısı olarak, Türkiye Cumhuriyeti Devleti tarafından usulüne uygun olarak yürürlüğe konulmuş uluslararası sözleşmeler ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti kanunlarına tabi olup bu çerçevede Uluslararası Kızılay-Kızılhaç Hareketi Temel İlkeleri’ne uygun hareket etme özerkliğine sahiptir.

Hayır Kurumu Niteliği;
Kızılay, hizmetlerinde hiçbir şekilde çıkar gözetmeyen, gönüllü bir yardım kurumudur.

Birlik;
Türkiye’de, “Türkiye Kızılay Derneği”, “Türk Kızılayı” ve “Kızılay” adı altında tek bir dernek kurulabilir. Bu dernek herkese açıktır. İnsani faaliyetlerini mevzuatının öngördüğü ulusal ve uluslararası alanda yürütür. Uluslararası sözleşmelerce Türk Kızılay’ına verilmiş münhasır hak ve yükümlülükleri amaç edinen başkaca bir dernek kurulamaz.

Evrensellik;
Diğer ülke ulusal dernekleri ile eşit statüye sahip ve karşılıklı yardımlaşmada onlarla eşit sorumlulukları ve görevleri paylaşan Kızılay, dünya çapında bir organizasyonun içinde yer alır.

Türk Kızılayı, 7 temel ilkenin yanı sıra yanda belirtilen kurumsal yönetim prensiplerine bağlı kalarak hizmet sunmaktadır.
Şeffaflık;
Kızılay, kurum ile ilgili mali, ayni ve iktisadi konularda yeterli, doğru ve kıyaslanabilir bilgiyi zamanında, somut ve anlaşılabilir bir şekilde açıklar.

Hesap verebilirlik;
Kızılay, yönetime ilişkin kural ve sorumluluklarını açık bir şekilde tanımlar ve bu sorumlulukları çerçevesinde üyelerine, bağışçılarına, birlikte çalıştığı paydaşlarına ve kamuoyuna hesap verir.

Sorumluluk;
Kızılay, faaliyet ve hizmetlerinin, üyesi bulunduğu hareketin temel ilkelerine, ilgili ulusal ve uluslararası mevzuata, kurum içi düzenlemelere, toplumsal ve etik değerlere uygunluğunu sağlar.

Adalet ve Eşitlik;
Kızılay Yönetimi; tüm faaliyetlerinde üçüncü şahıslara karşı eşit davranmayı ve önyargısız yaklaşmayı benimser.

Yukarıda bahsedilen yönetim ilkelerinin yanı sıra; Türk Kızılayı’nda tüzük, yönetmelik ve yönergeler olmak üzere kurumsal mevzuat “yönetsel bütünlük” ilkesi gereği seçilmiş kurulları, üyeleri, gönüllüleri ve profesyonellerin tümü için bağlayıcıdır. İş ve işlemlerde bütünlük ilkesi gereği Türk Kızılayı’nda iş yapış tarzında ve hizmet üretiminde aynı standart ve prosedürler tüm teşkilat bakımından geçerlidir.