Astronomi (Uzay) Haberleri - Sayfa 35

Güneşteki Bu Çizgi ve Küre Nedir?

NASA'nın Güneş Dinamikleri Gözlemevi (SDO) tarafından kaydedilen görsellerden meydana getirilen bir videoda ilginç bir detay göze çarptı. Güneşin yanında görünen Jüpiter büyüklüğünde bir nesne ve güneşle olan bağlantısı, videoyu izleyenlerde yakıt doldurmaya gelmiş bir uzay gemisi izlenimi bıraktı. Ancak işin aslının farklı olduğu ortaya çıktı.

NASA Goddard Uzay Merkezi'nden bilim adamı Alex Young, videonun özel bir video olduğunu, ancak bu duruma sıkça rastlandığını söylüyor. Olayın SDO tarafından sıkça gözlendiğini söyleyen Young, onu şöyle açıklıyor: "Bu küre, taç oyuğu olarak adlandırılır ve iplik adı verilen yapının bir parçasıdır. Güneşin kenarından bakıldığında iyi görünür."

Güneş iplikleri, belirli ışık seviyelerinde, güneş saran diğer maddelerden soğuk olduğundan, daha karanlık görünüyor. Young, tüm şartların, bakış açısının, görsel filtrelerin bu olayı gözlemlemek için tam yerinde olduğunu ve bu nedenle olağanüstü göründüğünü söylüyor. Young'a göre işin ilginç yanı, olayın videonun hemen ardından bitmiş olması.

Dünya'nın Dışına Yolculuk

Bir uzay aracının atmosferin dışına çıktığı anlar, bağlı olduğu rokete yerleştirilen kamerayla görüntülendi.
ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi’nin (NASA) Temmuz 2011’de sona eren Uzay Mekiği programında görev yapan Michael Interbartolo, bir uzay aracının yolculuğunu roketin üzerine yerleştirdiği kamera ile görüntüledi.

Interbartolo’nun yerleştirdiği kameranın çektiği görüntüler, 30 yıl süren uzay mekiği programını konu alan “Ascent: Commemorating Shuttle” adlı belgeselde yer alacak. Görüntülerde, beş dakikanın ardından 4,800 km hıza ulaşan uzay aracı atmosferin tamamen dışına çıkıyor ve itici roketten ayrılıyor. Roket, uzay aracının gövdesinden ayrıldıktan sonra Atlantik'in sularına doğru dalışa geçiyor.

Uzay aracını atmosferin dışına taşıyan roketin katı yakıt iticisine bağlanan kameranın kaydedemediği ses efektleri, Skywalker Sound şirketi tarafından videoya yerleştirildi. Aynı şirket, George Lucas’ın filmlerindeki ses efektlerini üretmesiyle biliniyor.

Kamera, uzay aracını atmosferin dışına çıkardıktan sonra gövdesinden kopan itici roketle Dünya’ya düşmeye başlıyor ve Atlantik’in sularına gömülüyor. Yaklaşık dokuz dakikalık kayıt, uzay mekiği programı hakkında çekilen en güzel videolardan biri olarak kabul ediliyor.

Evrenin En Uzak Galaksilerini Görüntülediler

Avrupa Güney Yarımküre Astronomik Araştırmalar Organizasyonu (ESO)'nun Vista teleskobu, kızılötesi ışığı kullanarak uzayın şimdiye kadar elde edilen en geniş derinlikteki görüntüsünü oluşturdu.
Vista, milyarlarca yıldız içeren 200 binden fazla galaksi (gökada) belirledi. Elde edilen veriler, evrendeki en uzak galaksileri incelemek isteyenler için bir hazine niteliğinde.

Şili'deki Paranal Gözlemevi'nde bulunan Vista teleskobu, en uzak gökadalardan gelen sönük ışığı toplayabilmek için gökyüzünün sürekli aynı bölgesini izledi. Poz süresi 55 saat olarak ayarlandı. Ultravista adı verilen bir tarama yöntemi kullanan ESO bilim insanları, 5 farklı filtre ile çekilen 6 bin ayrı pozu birleştirdi. Bu sayede ortaya çıkarılan tek kare, milyarlarca yıldızın yer aldığı 200 binden fazla galaksiyi sığdırabilecek inanılmaz bir derinliğe ulaştı.

Veriler ilk bakışta birkaç parlak yıldız gibi görünüyor. Aslında burada görülenler, Samanyolu'nun yıldızları değil, evrenin en uzak gökadaları. Görüntü, ekranı dolduracak şekilde genişletilip yakınlaştırıldığında galaksilerin daha fazlası görülebiliyor. ESO'daki bilim insanları, kızılötesine oldukça duyarlı ve geniş görüş alanıyla Vista'nın erken evrendeki uzak gökadaları keşfetmek için eşsiz bir güce sahip olduğunu belirtiyor.

Vista taramasıyla elde edilen 6 terabayttan fazla görüntü, İngiltere ve Fransa'da işlendikten sonra gökbilimcilerin kullanımına sunulmak üzere ESO bilim arşivine aktarılacak. Astronomlar, bu verileri, galaksilerin nasıl oluştuğunu anlamada ve evrenin tarihi sürecini incelemede kullanacak.

NASA'dan 5 Alt Yörüngesel Roket

Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi NASA atmosferin üst seviyesindeki jet izleri konusunda araştırmalar yapmak amacıyla 5 alt yörüngesel roket fırlattı.
Kötü hava koşulları nedeniyle fırlatılışı geçen ay ertelenen roketler, NASA'nın Virginia'daki uzay merkezinden fırlatıldı.

Anormal Ulaştırma Roketi Deneyi adı verilen deney çerçevesinde görev yapacak roketler yeryüzünden 96 ila 104 kilometre yükseklikteki jet izleri konusunda yapılan araştırmalara katkı sağlayacak.

Roketlerin fırlatılmalarının ardından salıverecekleri kimyasal iz bırakıcı maddelerin oluşturacağı beyaz bulutlar, bilimadamlarına ve halka gökyüzündeki rüzgarları görme imkanı verecek.

Apollo 11 Motorları Sudan Çıkarılacak

ABD'nin internette hizmet veren en büyük satış şirketlerinden Amazon.com'un kurucusu Jeff Bezos, Ay'a ayak basan ilk astronotları taşıyan Apollo 11'in Atlas Okyanusu'na düşen motorlarını yüzeye çıkarmak istediğini söyledi.

Bezos, internet sitesinden yaptığı açıklamada, sonar sistem kullanılarak yaptıkları denizaltı araştırmalarında beş motorun yaklaşık 4270 metre derinlikte olduğunu tesbit ettiklerini ve en az birini yüzeye çıkarmak için plan yapmaya başladıklarını açıkladı.

Astronotlar Ay'a ayak bastığında beş yaşında olduğunu ve o günden bu yana uzaya gitmenin hayalini kurduğunu söyleyen Bezos, "Büyük bir hızla okyanusa düşen ve 40 yıldan uzun bir süre tuzlu suda kalan motorların ne durumda olduğunu henüz bilmiyoruz" dedi.

Bezos, motorların müzede sergilenebileceğini söyledi. ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) ise, motorların denizaltındaki yerinin keşfini heyecan verici bir gelişme olarak niteledi.

Apollo 11, 16 Temmuz 1969 yılında fırlatılmıştı. 5,8 metre uzunluğundaki motorlar, fırlatılıştan birkaç dakika sonra Atlas Okyanusu'na düşmüştü. 21 Temmuz'da ise Neil Armstrong ve Buzz Aldrin, Ay'a ayak basan ilk insanlar olarak tarihe geçmişti.

Yeni İyon Uydu Motoru, Uzay Yolculuklarının Maliyetini Çok Düşürebilir

Bilimadamlarının yeni geliştirdiği mini uydu motorunun gelecekte uzay yolculuklarının maliyetini önemli ölçüde düşürebileceği tahmin ediliyor.

Teknoloji sitelerinde yer alan habere göre, İsviçre'nin Lozan kentindeki Ecole polytechnique fédérale de Lausanne (EPFL-İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü) tarafından geliştirilen ve sadece birkaç yüz gram ağırlığındaki mini motor, iyonları dışarı atmak ve itici güç üretmek için elektriği kullanan bir kimyasal iyon bileşimiyle çalışıyor.

Şimdilik uyduları yörüngeye götürmek için inşa edilmeyen küçük motor, uzay araçlarının önceden kocaman ve pahalı motorlarla uzayda yaptıkları manevraların yapılmasında kullanılabilecek.Bir litre yakıtın onda biriyle Ay'a seyahat edilebilmesine olanak tanıyan prototipin, yakında EFPL laboratuarları tarafından tanıtılacak mikro iticinin, uzay çağında seyahat maliyetlerini düşürmesi umuluyor.

İsviçreli bilimadamları, özellikle yeni kuşak mini uydularda (nanouydu) kullanılması için geliştirilen motorun hesaplamalarına göre, 1 kiloluk bir nanouyduyu Ay'ın yörüngesine 6 ay sürede götürmek için 100 mililitre yakıt kullanacağını belirttiler.


Kaynak : Margiana / AA (29 Mart 2012,17:00)

ABD'nin Çok Gizli Görev

ABD Ulusal Keşif Bürosu (NRO), dün California’daki Vandenberg Hava Kuvvetleri Üssü’nde gerçekleştiren ateşlemeyle uzaya ‘çok gizli’ bir yük gönderdi. Los Angeles kentinin yaklaşık 200 kilometre kuzey batısındaki üsten fırlatılan roketin, NRO’ya ait çok gizli bir yük taşıdığı ifade edildi.ABD’nin yörüngedeki casus uydu ağını kontrol eden ve denetleyen NRO, ne olduğunu ve amacını tamamen gizlediği donanımı taşıyan roketin ateşlenmesinden üç dakika sonra canlı yayını sona erdirdi.

ABD’nin önde gelen uzay ve havacılık şirketlerinden Boeing ve Lockheed Martin’in ortak girişimi olan ve ateşlemeyi gerçekleştiren United Launch Allience (ULA), NRO’nun talimatı üzerine canlı yayını kesti.

Süper Gizli Casus Uydu
İstihbarat uzmanları, Delta IV roketinin geceleri veya kötü hava şartlarında yer yüzünü rahatlıkla gözlemleyebilen bir radar görüntüleme uydusu taşımış olabileceğini belirtti.

Globalsecurity.org düşünce kuruluşundan Charles Vick, ABD’nin son yıllarda yörüngedeki eskiyen ve yenilerine kıyasla daha ağır olan radar keşif uydularını değiştirmeye çalıştığına dikkat çekti.

Vick, bu tür uyduların normal gözlem uydularına kıyasla belli hedefleri en ince detayına kadar gözlemleyebildiklerini ifade etti. Analistlerin yorumları, NRO’nun uzaya gönderdiği son uydunun, belli bir ülke veya ülkeleri gözlemlemek için gönderilmiş bir casus uydu olabileceği düşüncesini güçlendirdi.

Ek Ateşleyiciler
Uzay mühendisleri, gizli donanımı uzaya taşıyan Delta IV roketine daha fazla itiş gücü kazandırmak için rokete iki ek motor yerleştirdi. Roketin ucundaki yük kısmında bulunan donanımı koruyan koninin alanı da genişletildi.ULA, ilk kez 2002’de kullanılmaya başlanan Delta IV roketlerine ait bir modelin ilk kez modifiye edilerek kullanıldığını belirtti.

Ek parçaların rokete uyumlu hale getirilmesi için gereken süre nedeniyle, bir hafta önce gerçekleştirilmesi düşünülen ateşleme ertelenmişti. Yetkililer, Vandenberg’de yapılacak bir sonraki ateşlemenin 10 Nisan’da gerçekleştirileceğini ve Minuteman III roketinin test edileceğini belirtti.

Fareler Deneyi Rekorla Tamamladı

Bir grup fare, uzayda hayvanların gerçekleştirdiği en uzun süreli görevi başarıyla tamamlayarak Dünya’ya döndü. Fareler, yer çekimsiz ortamda kemik erimesinin önüne geçmek için yapılan bir deneyi de başarıyla tamamladı.

Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) gönderilen altı fare, Dünya’nın yörüngesinde gezinen dev laboratuarda geçirdikleri üç ayın ardından yeryüzüne döndü. Fareler, yerçekimsiz ortamda astronotları tehdit eden kemik erimesi tehdidine karşı yapılan araştırmalarda önemli rol oynadı.

Farklı kemik hücreleri, kemiğin sertleşmesine veya erimesine neden oluyor. Vücut ağırlığını kaldıran kemiklerdeki yıpratıcı hücreler, yerçekimi gibi etki unsurları olmadığı zaman daha etkin hale geliyor. Bu nedenle astronotlar uzayda geçirdikleri vaktin neredeyse üçte birini spor yaparak geçirmek zorunda.

Fareler üzerinde yapılan araştırmada yer alan İtalya’nın Cenova Üniversitesi’nden Sara Tavella, “Astronotlar uzayda yüzde 20 ile 30 oranında kemik kaybı yaşayabiliyor” dedi. Tavella, bu durumun olabildiğince önüne geçmek için astronotların spor yapmanın yanı sıra kalsiyum takviyesi yaptığını ancak kemiklerin asla orijinal haline dönemediğini belirtti.

Genetik Uzay Fareleri

Bilim insanları, kemik gelişiminde rol oynayan bir protein olan pleiotrophin’i (PTN) daha fazla üretmeleri için, uzaya gönderilen farelerin üçünün genleriyle oynadı.

PTN dozu artan fareler, uzayda geçirdikleri süre boyunca kemik erimesinden korundu ve kemiklerinin sadece yüzde 3’ünü kaybetti. PTN seviyesi normal olan fareler ise kemiklerinin yüzde 41.5’i gibi çok büyük bir miktarını kaybetmekten kurtulamadı. Tavella, elde edilen başarının ardından, aynı tedavinin astronotlar için de kullanılabileceğini ifade etti.


Kaynak: Ntvmsnbc (07 Nisan 2012,16:06)