Bilim Dünyası'ndan Son Haberler, Gelişmeler - Sayfa 18

Rus araştırmacılar, sincapların kazdığı ve binlerce yıldır Sibirya’nın buz tutmuş toprakları altında yatan bir çukurda, meyve ve tohum dokuları buldu. Silene stenophylla, yeniden üretilen en eski bitki olurken, beyaz çiçekler ile tohum verdiği belirtildi. ABD’de yayımlanan Proceedings of the National Academy of Sciences adlı dergide yer verilen araştırmada, buz tutmuş toprağın antik yaşam formları için doğal bir depo görevi gördüğü kanıtlanmış oldu.
Dergiye açıklama yapan Rus bilim insanları, “Buz tutmuş topraklarda yaptığımız araştırmalara devam ederek antik bir gen havuzu bulmayı amaçlıyoruz. Böylece dünyanın yüzeyinden uzun süre önce silinmiş yaşam formlarını yeniden hayata döndürebiliriz” ifadesini kullandı.

Kanadalı bilim insanları, geçmişte hayvanların açtığı çukurlardan buldukları tohumlarla çok daha genç bitkileri üretmeyi başarmıştı.
BİNLERCE YIL SONRA HALA AYNI
Rusya Bilim Akademisi’nden araştırmaya katılan Svetlana Yaşina, hayata döndürülen bitkinin modern haline çok benzediğini ve günümüzde Sibirya’nın kuzeybatısında yetiştiğini belirtti.
Silene stenophylla bitkisi, Puşkino kasabasında kurulan laboratuarda yeniden üretildi. Yaşina, “Bitkinin çevresine çok iyi adapte olduğunu ve başka bitkileri de üretmeyi amaçladıklarını” söyledi.
Rus araştırmacılar, binlerce yıl öncesinden kalan meyve ve tohumları, Sibirya’nın kuzey doğusundaki Iower Kolyma Nehri’nin sahil şeridinde gömülü olan olan onlarca fosil çukurdan bir tanesinde buldu. Fosillerin, 30 ile 32 bin yıl öncesine ait olduğu ifade edildi.
Fosillerin birbirilerine yapışması ve üzerlerinin tamamen buzla dolması, çukurların dış etkenlerden uzak, doğal depolara dönmesini sağladı.
Araştırmada yer alan ve yıllardır sincap çukurlarını araştıran Stanislav Gubin, “Sincaplar donmuş toprağın altına futbol topu büyüklüğünde onlarca çukur kazdı. Çukurları ilk önce ot dolduran sincaplar, daha sonra hayvan kürkleriyle yiyeceklerini mükemmel bir şekilde koruyacak depolar oluşturdu” dedi.

Gubin, donmuş toprağın, dokuları on binlerce yıl saklayabildiğini kanıtlayan araştırmanın ardından, bir gün Buz Çağı canlılarının da hayata dönebileceğine dikkat çekti. Rus bilim insanı, “Eğer şansımız varsa, aşağılarda bir yerlerde donmuş sincap bulabiliriz... Sonra da bu yol mamutlara kadar uzanabilir” yorumunu yaptı.
Japon bilim insanlarının da donmuş hayvan kalıntılarına ulaşmaya çalıştığını söyleyen Gubin, “Burası bizim topraklarımız, bunu ilk başaran biz olacağız” dedi.

Vietnam’ın başkenti Hanoi’deki Bilim ve Teknoloji Akademisi’nden Vu Dinh, yaprak suratlı yarasayı, ilk kez 2008 yılında keşfedilen Griffin yaprak burunlu yarası zannettiklerini belirtti. Ancak yapılan araştırmalar sonucu, iki yarasanın birbirlerinden farklı türlere ait olduğu anlaşıldı. Vu, “Yaprak burunlu yarasa ve Griffin’in vücut büyüklükleri birbirine benziyor. Ancak Griffin sakin bir yarasa olarak bilinirken, yaprak burunlu yakalandığında çok öfkeliydi” dedi.
Vu ve ekibi, yaprak burunun sonar frekanslarını ölçtü ve doku örnekleri aldı. Journal of Mammalogy dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, yaprak burunlunun, Griffin yaprak burunlu yarasasından farklı bir genetik yapıya sahip olduğu ortaya çıktı. Yeni yarasa türüne Hipposideros griffini adı verildi.

Vu, Hipposideros griffini’nin, seslerin yankılanması yoluyla yön ve uzaklığı tespit etmede daha başarılı olduğunu düşündüklerini söyledi. Yeni yarasa türünün iki doğal parkta yaşadığını belirten Vu, Vietnam’ın ev sahipliği yaptığı değişik yarasa türlerini araştırmaya devam edeceklerini söyledi.

NASA’nın yayımladığı ve Dünya’dan 300 milyon yıl uzaklıkta çekilen bu fotoğraf bir göz yanılsamasına benziyor. Ancak kozmik mesafeler ele alındığında, fotoğraftaki galaksilerin arasında milyonlarca ışık yılı mesafe bulunuyor. İç içeymiş gibi görünen galaksiler ilk kez 1877 yılında Fransız gök bilimci Edouard Stephan tarafından Pegasus takımyıldızında keşfedildi. Fotoğrafta yer alan beş galaksiye Stephan Beşlisi deniyor. Ortada iki sarı ışık olarak beliren noktalar, aynı zamanda bir galaksi grubu meydana getiriyorlar.
NGC 7319, NGC 7318A, NGC 7318B, ve 7317 adlarını taşıyan galaksilerin birbirlerine çok yakın olmaları nedeniyle yerçekimleri etkileşime giriyor ve bunun sonucunda kapsadıkları kozmik parçacıkları kuyruk veya düğüm şekline bürünüyor.

Sol alt köşede diğer dört galaksiden farklı olarak mavi renkli NGC 7320 galaksisi yer alıyor. NGC 7320, diğer galaksilere en az 40 milyon ışık yılı mesafede bulunuyor ve çarpışmak üzere olan galaksilerle etkileşime girmiyor.

Fotoğrafta yer almayan ve dört galaksinin birbirleriyle dansına tanıklık eden bir galaksi daha nevcut. Milyonlarca yıl sonra fotoğrafa girecek olan NGC 7320C, söz konusu grubun “kötü çocuğu.” Bunun nedeni, dört galaksiyle geçmişte bir veya iki defa çarpışan NGC 7320C’nin, galaksilerden büyük miktarda gaz ve toz kütlesi koparmasının ardından yine aynı manevrayı yapmaya hazırlanıyor olması.